تحلیل فلسفی مهندسی تمدن در بستر جنگ اراده‌ها

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

عضو هیئت‌علمی فرهنگستان علوم اسلامی، قم، ایران.

چکیده

تبیین فلسفه تاریخی از روابط اراده‌های سازمان‌یافته که به قدرت تمدنی تبدیل می‌شوند، مسئله‌ی ساده‌ای نیست. ظرفیت تمدن‌ها ازیک‌سو تابع قدرت کنش‌گری اراده‌های قاهر و ابزارهای آن و ازسوی‌دیگر به مکانیزم گردش قدرت برمی‌گردد. چه طیفی از اراده‌ها و با چه ضریب نفوذی، مبدأ ظهور تمدن‌ها هستند؟ حرکت تمدنی، حاصل هماهنگی شبکه‌ی اراده‌های جهت‌یافته است. کنش‌گری اراده‌ها ضریب نفوذ یکسانی ندارند؛ بلکه برخی به‌دلیل قدرت روحی و عقلی، قاهرند؛ لذا ساخت جامعه، برآیند نفوذ قدرت برتر و پذیرش آن می‌باشد. نظام اراده‌ها نیز در سه مقیاس: «تاریخی، اجتماعی، فردی» محور تحولات می‌باشند و در صورت هماهنگی بر محور واحد و عهده‌سپاری همدلانه به قوانین سازمان تمدنی خود، جامعه در وضعیت تکاملی قرار گرفته و تمدن‌ها شکوفا می‌شوند. فرایند ظهور تمدن‌ها، در یک ‌روند خطی صورت نمی‌گیرد، بلکه از بستر جدال اراده‌های درونی و بیرونی عبور می‌کند. این پژوهش با روش تحقیقات کتابخانه‌ای و مطالعات نظری نشان می‌دهد که غلبه بر وضعیت موجود تمدنی، با کنشگری اراده‌های سازمان‌یافته در مقیاس فرد، در سه بعد «اخلاق، عقلانیت، رفتار» و در مقیاس جامعه با تولید «علوم، ساختارها، تکنولوژی» متناسب با بافت بومی و ارزشی امکان‌پذیر است.
 
 

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Philosophical analysis of civilization engineering In the context of the war of wills

نویسنده [English]

  • Mohammad Reza Khaki garamalki
A member of the faculty of the Academy of Islamic Sciences. Qom; Iran.
چکیده [English]

Purpose: It is not a simple matter to explain the historical philosophy of the complex relations of organized wills that have become civilizational power. The capacity of civilizations is on the one hand subject to the capacity of active power of mighty wills and its tools and on the other hand it goes back to the mechanism of power circulation. But what range of wills and with what penetration factor are the origins of the emergence of civilizations? The civilizational movement is the result of the coordination of the network of directed wills. The activism of the wills also does not have a penetration factor, but some are powerful because of their spiritual and intellectual power; Therefore, the construction of society is the result of the influence of superior power and its acceptance. The system of wills is also the axis of developments in three scales "historical, social, individual" and if they are coordinated on a single axis and sympathetically entrusted to the laws of their civilizational organization, the society will be in an evolutionary state and civilizations will flourish, so the emergence of civilizations is in a process. It does not take place in a line, but it crosses the bed of the conflict of internal and external wills. The power of wills inside and outside the opposite civilization will eventually either put themselves in a state of compliance with the superior power or dissolve in a state of passivity in the new civilization and merge their power in this new and dominant will power.
Methodology: In order to present its hypothesis, with library studies and descriptive and analytical methods, by collecting data related to philosophical analysis of the evolution of history and society, this research seeks to prove its claim. The application of the holistic model analyzes the process and the voluntary mechanism of the evolution of history and society on a micro and macro scale, by applying it to the development of modern society and by drawing different tables and matrix multiplication.
Findings: Institutionalization and development and evolution of every civilization is subject to mental and spiritual intensity and multiplicity and harmony of will in a single direction. Civilizations are living and dynamic organisms, not a mechanical system that cannot change direction and axis and suffer from systemic determinism. Accordingly, the organism of the living historical society in any civilization operates in the context of the system of wills and the network of wills. Wills also have the power to choose different directions. The difference and differentiation of the orientation of wills in two mutual value systems can be divided into two directions of right and wrong or disbelief and faith or with more modern literature into modern civilization and religious civilization. Based on this, modern civilization, which is the result of a system of wills oriented towards material and worldly direction, is considered a secular civilization, and in fact, according to this type of analysis, modernity is the same as power, and in other words, modernity is the manifestation of material wills that establish materialism in the world. he does. Analyzing the above problem, he finds it possible to overcome the current state of civilization with the activism of wills on the individual scale, in the three dimensions of "morality, rationality, behavior" and on the society scale by producing "sciences, structures, technology" in accordance with the value context.
Conclusion: The engineering of any civilization is not possible without relying on the relations of power and social knowledge, since power is the result of the intertwining of social wills that have determined a certain direction, the construction of power and its relations are not neutral, and the network of knowledge arising from it in the determined direction, the society does engineering Consequently, such social engineering makes the construction of civilization possible in both religious and secular directions, and the application of the network of knowledge and technology arising from the power relations of material civilization, in the construction of modern Islamic civilization, is not without negative requirements and requirements, therefore, it is in a transitional state of adoption and adaptation. Conditional and rule-based can prevent the eclecticism and mixing of civilizations to some extent; But in the long run, it leads to the dissolution of a civilization; Therefore, the flow of religion in civilization will not be possible without the reproduction of the "social power network" through the construction of a network of local knowledge and technology.
 
 
 
 
 
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • philosophy of evolution
  • network of wills
  • power
  • civilization engineering
  • modernity
  • knowledge
  • technology
  • برمن، ادوارد (1373)، کنترل فرهنگ، ترجمه حمید الیاسی، تهران، نشر نی.
  • بل، دانیل (1382)، آینده تکنولوژی، ترجمه احد علیقلیان، تهران، اداره نشر وزارت امور خارجه.
  • پیروزمند، علیرضا (1376)، رابطه منطقی دین و علوم کاربردی، تهران، امیرکبیر.
  • تافلر، الوین (1374)، موج سوم، ترجمه شهیندوخت خوارزمی، تهران، فاخته.
  • جعفری، محمدتقی (1398)، فلسفه اجتماع، تاریخ و تمدن، تهران، مؤسسه تدوین و نشر آثار استاد علامه محمدتقی جعفری.
  • جمالی، مصطفی (1398)، ارکان حجیت در اندیشه تمدن سازی اسلامی، مطالعات بنیادین تمدن نوین اسلامی، شماره 3، صص 100 -121.
  • حسینی الهاشمی، سیدمنیرالدین (1375)، فلسفه حکومت، کدپژوهش، 269 (پژوهش منتشرنشده)
  • حسینی الهاشمی، سیدمنیرالدین (1379)، مدیریت توسعه فرهنگی، کد پژوهش، 429، (پژوهش منتشرنشده).
  • خاکی قراملکی، محمدرضا (1394)، چالش‌های دین و معنویت در تمدن مدرن، کلام اسلامی، ش 96، صص 111 ـ 132.
  • خاکی قراملکی، محمدرضا (1398)، تحلیلی انتقادی بر نظریه «امتناع علم دینی و تمدن‌سازی» با غلبه تفکر تئولوژیک و حوالت تاریخی مدرنیته؛ مطالعات اسلامی آسیب اجتماعی، ش1، صص 27 ـ 58.
  • خاکی قراملکی، محمدرضا (1398)، تحلیلی بر تأثیر الگوهای توسعه غربی بر فرهنگ عمومی جوامع دینی و تأثیرات آن بر آسیب‌های اجتماعی جامعه ایران، مطالعات اسلامی آسیب اجتماعی، ش 1، صص 165 –
  • خاکی قراملکی، محمدرضا (1391)، گفتمان تجدد، قم، نشر فردا.
  • داوری اردکانی، رضا (1379)، درباره علم، تهران، هرمس.
  • داوری اردکانی، رضا (1363)، شمه‌ای از تاریخ غرب‌زدگی ما، تهران، سروش.
  • رابرتسون، رونالد (1382)، جهانی‌شدن، ترجمه کمال پولادی، تهران، نشر ثالث.
  • روژه گاردی (1363)، در شناخت اندیشه هگل، ترجمه باقر پرهام، نشر آگاه.
  • روسو، پیر (1358)، تاریخ اختراعات و صنعت، ترجمه حسن صفاری، تهران، امیرکبیر.
  • سروش، عبدالکریم (1373)، تفرج صنع، تهران، نشر صراط.
  • سعید، ادوارد (1382)، فرهنگ و امپریالیسم، ترجمه اکبر افسری، تهران، توس.
  • شولت، یان آرت (1382)، نگاهی موشکافانه بر پدیده جهانی‌شدن، ترجمه مسعود کرباسیان، تهران، نشر علمی و فرهنگی.
  • صالح، هاشم (1376)، رهیافتی به «سخن فلسفی مدرنیته» ترجمه محمدتقی کرمی، نقد و نظر، ش 10 و 11، صص 506 ـ 507.
  • فنایی اشکوری، محمّد (1386)، حکمت فردیدی تحلیل و نقد حکمت اُنسی و علم‏الاسماء تاریخی، سید احمد فردید، فصلنامه معرفت، سال پنجم، شماره دوم،  صص 52 ـ 11.
  • کافی، مجید (1393)، فلسفه نظری تاریخ، قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
  • گولدنر، آلوین (1373)، بحران جامعه‌شناسی غرب، ترجمه فریده ممتاز، تهران، شرکت سهامی.
  • لاتوش، سرز (1379)، غربی‌سازی جهان، ترجمه امیر رضایی، تهران، نشر قصیده.
  • لک زایی، نجف و همکاران (1399)، نقش قدرت در تأسیس تمدن نوین اسلامی در اندیشه امام خمینی، مطالعات بنیادین تمدن نوین اسلامی، شماره، 5 ، صص 29-58.
  • ملکیان، مصطفی (1382)، سنت و سکولاریسم، تهران، مؤسسه فرهنگی صراط.
  • مرعشی، سید جعفر (1377)، توسعه اجتماعی، تهران، سازمان مدیریت صنعتی.
  • معارف، سید عباس (1393)، مبانی حکمی اقتصاد و معیشت، تهران، نشر پرسش.
  • مک دانل، دایان (1379)، مقدمه بر نظریه گفتمان، ترجمه حسنعلی نوذری، تهران، نشر فرهنگ گفتمان.
  • میرباقری، سید محمدمهدی (1394)، نسبت دین با علم و فن‌آوری، قم، نشر تمدن نوین اسلامی.
  • میرباقری، سید محمدمهدی (1401)، حکمت تاریخ، قم، نشر تمدن نوین اسلامی.
  • میرباقری، سید مهدی (1393)، هنر، دین، تجدد، قم، نشر تمدن نوین اسلامی.
  • میرباقری، سید مهدی (1393)، بینش تمدنی، به ‌تقریر حسین مهدی زاده، قم، نشر تمدن نوین اسلامی.
  • میلر، پیتر (1382)، سوژه، استیلاء و قدرت، ترجمه؛ نیکو سرخوش، تهران، نشر نی.
  • نجفی موسی (1399)، نظریه تمدن نوین اسلامی، از رویکرد فلسفی - نظری تا رویکرد تاریخی- نظری، مطالعات بنیادین تمدن نوین اسلامی، شماره 2، صص 1 -40.
  • نورمن، فرکلاف (1379)، تحلیل انتقادی گفتمان، ترجمه شعبان علی بهرام پور و دیگران، تهران، مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه‌ها.
  • هالوی، ایواتزیو نی (1378)، روشنفکران، شکست در پیامبری، ترجمه حسین کچوییان، تهران، تبیان.
  • Berman, Edward (1373), Culture Control, translated by Hamidaliasi, Tehran, Nashrani.
  • Bell, Daniel (1382), The Future of Technology, Tehran, translated by Ahad Aliqlian, Tehran, Ministry of Foreign Affairs Publishing Office.
  • Pirouzmand, Alireza (1376), logical relationship between religion and applied sciences, Tehran, Amirkabir.
  • Toffler, Alvin (1374), The Third Wave, translated by Shahindokht Kharazmi, Tehran, Fakhte.
  • Jafari, Mohammad Taqi (2018), Philosophy of Society, History and Civilization, Tehran, Institute for Editing and Publishing the Works of Professor Allameh Mohammad Taqi Jafari.
  • Jamali, Mustafa (2018) Elements of Hajit in the Thought of Islamic Civilization, Two Seasons of Fundamental Studies of Modern Islamic Civilization, Shahid University, No. 3, Moradd (121-100)
  • Hosseini Al-Hashemi, Seyyed Muniruddin (1375), Philosophy of Government, Research Code, 269 (unpublished research)
  • Hosseini Al-Hashemi, Seyyed Maniruddin (2009), Cultural Development Management, Research Code, 429, (unpublished research).
  • Khaki Qaramalki, Mohammad Reza (2014), Challenges of Religion and Spirituality in Modern Civilization, Scientific-Research Chapter of Islamic Theology, Vol. 96, (pp. 132-111)
  • Khaki Qaramelki, Mohammad Reza (2018), A critical analysis on the theory of "refusal of religious science and civilization" with the predominance of theological thinking and the historical context of modernity, two chapters of Islamic Studies of Social Damage, Shahid University, Vol. 1, Summer (27-58)
  • Khaki Qaramelki, Mohammad Reza (2018), An analysis of the influence of western development patterns on the general culture of religious societies and its effects on the social harms of the Iranian society, two chapters of Islamic Studies of Social Harm, Shahid University, Vol. 1, Summer (165-178)
  • Khaki Qaramalki, Mohammad Reza (2011), Discourse of Tajd, first chapter, Qom, Nash Farda.
  • Davari Ardakani, Reza (1379), About Science, Tehran, Hermes.
  • Davari Ardakani, Reza (1363), Some of the history of our westernization, Tehran, Soroush, 2nd century.
  • Robertson, Ronald (1382), Globalization, translated by Kamal Poladi, Tehran, third edition.
  • Roger Gardi (1363), in the understanding of Hegel's thought, translated by Baqer Parham, Aaghar Publishing House.
  • Rousseau, Pir (1358), History of Inventions and Industry, translated by Hassan Safari, Tehran, Amir Kabir.
  • Soroush, Abdul Karim (1373), Tafarj Sana, Tehran, Sarat Publishing.
  • Said, Edward (1382), Culture and Imperialism, translated by Akbar Afsari, Tehran, Tos.
  • Schulte, Yan Art (2012), a close look at the phenomenon of globalization, translated by Masoud Karbasian, Tehran, scientific and cultural publication.
  • Saleh, Hashem (1376), an approach to the "philosophical discourse of modernity" translated by Mohammad Taghi Karmi, Naqd and Nazar Quarterly, Vol. 10 and 11, (pp. 506-507)
  • Fanai Ashkouri, Mohammad (2006), Hekmat Fardid, Analysis and Criticism of Hekmat Onsi and Historical Etymology, Seyed Ahmed Fardid, Marafet Chapter 5th Year, Number 2, (11-52)
  • Kafi, Majid (2013), Theoretical Philosophy of History, Qom, Hozha and University Research Institute.
  • Goldner, Alvin (1373), The Sociological Crisis of the West, translated by Faridah Mumtaz, Tehran, Sohami Company.
  • Latosh, Sarez (1379), Westernization of the World, translated by Amir Rezaei, Tehran, Tashraksidah.
  • Lak Zaei, Najaf et al (2019), The role of power in the establishment of modern Islamic civilization in the thought of Imam Khomeini, two chapters of Fundamental Studies of Modern Islamic Civilization, Shahid University, No. 5, Muradad (29-58)
  • Malekian, Mostafa (2012), Tradition and Secularism, Tehran, Sarat Cultural Institute.
  • Marashi, Seyyed Jafar (1377), Social Development, Tehran, Industrial Management Organization.
  • Ma'arif, Seyyed Abbas (2013), Basics of rulings on economy and livelihood, Tehran, Nasarpersash.
  • McDonnell, Dayan (1379), Introduction to Discourse Theory, translated by Hasan Ali Nozari, Tehran, Farhang Discourse Publishing.
  • Mir Bagheri, Seyyed Mohammad Mahdi (2014), The relationship between religion and science and technology, Qom, New Islamic Publishing House.
  • Mir Bagheri, Seyyed Mohammad Mahdi (1401), Hikmat Tarikh, Qom, New Islamic Publishing House.
  • Mirbagheri, Seyyed Mehdi (2013), Art, Religion, Modernity, Qom, New Islamic Publishing House.
  • Mirbagheri, Seyyed Mehdi (2013), a vision of civilization, translated by Mehdi Hosseinzadeh, Qom, New Islamic Publishing House.
  • Miller, Peter (1382), subject, conquest and power, translation; Niko Sarkhosh, Tehran, Nashrani.
  • Najafi Musa (2019), The theory of modern Islamic civilization, from the philosophical-theoretical approach to the historical-theoretical approach, two chapters of Fundamental Studies of Modern Islamic Civilization, Shahid University, No. 2, Mehr (1-40)
  • Norman, Fairclough (1379), Critical Discourse Analysis, translated by Shaban Ali Bahram Puro and others, Tehran, Center for Media Studies and Research.
  • Halavi, Ivatzio Nei (1378), intellectuals, failure in prophethood, translated by Hossein Kachoiyan, Tehran, Tebian.