الگوی توازن دیوان‌سالاری و مردم‌سالاری سازمانی مبتنی بر تحلیل مضمون نهج البلاغه: سیمای سازمان‌های متعالی در تمدن نوین اسلامی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار رشته مدیریت دولتی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه بیرجند، بیرجند، جمهوری اسلامی ایران.

چکیده

تعامل دیوان‌سالاری(بوروکراسی) و مردم‌سالاری(دموکراسی) یکی از مهمترین مباحث در عرصه مدیریت دولتی و رویکردی جهت بسترسازی سازمان های متعالی در تمدن نوین اسلامی است. به نظر می رسد کارآیی که مهم ترین مساله در سازمان ها است از طریق نظام بوروکراتیک تحصیل می شود و برای جلوگیری از تبدیل شدن به یک ساختار اتوکراتیک نیاز به پاسخگویی است که در مفهوم مردم‌سالاری قابل تحقق می باشد. هدف ما در پژوهش حاضر، بررسی و تحلیل الگوی توازن دیوان‌سالاری و مردم‌سالاری از منظر سیره علوی در نهج البلاغه می‌باشد و تبیین آن در یک نظام یکپارچه ست. این پژوهش بر اساس هدف کاربردی و از حیث روش کیفی بوده و دارای رویکرد استقرایی می باشد. جهت تجزیه و تحلیل داده های حاصل از مطالعه متون و همچنین طراحی الگوی نهایی از تکنیک تحلیل مضمون بهره گرفته شده است. بر اساس یافته های پژوهش و معیارهای احصاء شده به مفهوم ایجاد توازن بین دیوان‌سالاری و مردم‌سالاری پرداخته شد که آن هم منجر به طراحی یک الگو از معیارها در قاب تلفیقی دیوان‌سالاری و مردم‌سالاری گردید. این الگوی مدون دارای 12 مقوله اصلی می‌باشد. نتایج بیانگر اینست که اصول نظامند مدیریت پیاده سازی شده توسط امام علی (ع) خود نمودی از توجه و ایجاد توازن بین دیوان‌سالاری و مردم‌سالاری می باشد که نگرش و اندیشه امروزی در عرصه مدیریت به این مهم دست یافته

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

A Model of Balance between Bureaucracy and Organizational Democracy Based on Thematic Analysis of Nahj al-Balagheh: The Image of Exemplary Organizations in the Modern Islamic Civilization

نویسنده [English]

  • alireza tashakorian jahromi
Assistant Professor of Public Administration, Faculty of Literature and Humanities, University of Birjand, Birjand, the Islamic Republic of Iran
چکیده [English]

Purpose: The interaction of bureaucracy and democracy is one of the most important topics in the public administration and an approach to the establishment of exemplary organizations in the modern Islamic civilization. It seems that efficiency, which is the most important issue in organizations, is studied through the bureaucratic system, and in order to avoid becoming an autocratic structure, there is a need for accountability, which can be realized in the concept of democracy. This study aimed at examining and analyzing the balance pattern of bureaucracy and democracy from the perspective of Alavi way of life in Nahj al-Balagheh and explain it in an integrated system. In this research, for the first time, inspired by the texts of Nahj al-Balagheh, the interaction between the two concepts of bureaucracy and organizational democracy has been examined and a conceptual model of this theoretical framework has been presented, which is unprecedented in previous researches.
Methodology: this study is practical in terms of purpose and employs a qualitative methodology with an inductive approach. Thematic analysis technique has been used to analyze the data obtained from the study of the texts and also to design the final model. In this research, the stability index method, which refers to the consistency of data classification over time, has been used to measure reliability. The reliability

کلیدواژه‌ها [English]

  • Nahj al-Balagheh
  • Bureaucracy
  • Democracy
  • Exemplary Organizations
  • Modern Islamic Civilization
  • Thematic Analysis