ظرفیت سنجی پیاده‌روی اربعین و تأثیر آن بر تمدن نوین اسلامی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشیار، تاریخ انقلاب اسلامی، دانشگاه جامع امام حسین (ع)، تهران، ایران

چکیده

هدف مقاله‌ی حاضر شناسایی مهم‏ترین مؤلفه‌ها و شاخص‏های پیاده‌روی اربعین و سنجش میزان تأثیر آن بر تمدن سازی اسلامی است. نوع مقاله، بنیادی - کاربردی و با روشِ پژوهش آمیخته (کیفی – کمی) انجام‌شده است. برای شناسایی و احصاء مؤلفه‌ها و ظرفیت‏ها در بخش کیفی، در مرحله اول پس از بررسی ادبیات تحقیق، مهم‏ترین ظرفیت‏های پیاده‌روی اربعین شناسایی شدند و با تجزیه‌وتحلیل داده‏های کیفی، عوامل و متغیرها (مؤلفه و شاخص‏ها) استخراج شدند. در گام دومِ تحقیق، پس از نظرسنجی از خبرگان نسبت به تکمیل، اصلاح و ترمیم برخی شاخص­های احصاء شده از مبانی نظری و ادبیات تحقیق پرداخته شد. در پایان (بخش کمی)، به‌منظور سنجش تأثیر هر یک از ظرفیت‏ها و تأثیر آن بر تمدن سازی اسلامی از پرسشنامه استفاده شد. جامعه آماری به‌صورت هدفمند 12 نفر انتخاب گردید که روایی پژوهش مبتنی بر محتوا و پایایی یافته‏ها با روش دلفی فازی تأیید شدند. یافته‏های تحقیق نشان می‏دهد که چهار بُعد وحدت امت اسلامی، مردمی سازی امنیت، الفت فرهنگی – تمدنی و گفتمان انقلابی تمدن ساز با ظهور بازیگران مردمی بیشترین تأثیر را در تمدن سازی داشته و ارتباط مثبت و معناداری بین پیاده‌روی اربعین و تمدن سازی وجود دارد. نتیجه پژوهش بیانگر آن است که پیاده‌روی اربعین نه‌تنها دارای ظرفیت فعال و پویا برای تمدن سازی است؛ بلکه تأثیر متقابلی بین گفتمان انقلاب اسلامی و تمدن سازی دارد. با این وصف؛ توسعه و حمایت از ظرفیت پیاده‌روی اربعین سبب توسعه گفتمان انقلابی خواهد شد و مهم‌تر اینکه بر تمدن سازی انقلابی تأثیر مستقیم و معناداری دارد. درنتیجه فرضیه تأثیر ظرفیت پیاده‌روی اربعین بر تمدن سازی تأیید می‏شود.
 
 
 
 

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Capacity measurement of Arbaeen walking and its impact on modern Islamic civilization

نویسنده [English]

  • Behzad Ghasemi
Associate Professorof History, Imam Hossein University, Tehran, Islamic Republic of Iran.
چکیده [English]

Purpose: The aim of the research is to identify and estimate the capacities of Arbaeen pilgrimage and pilgrimage and its impact on modern Islamic civilization. The importance of the research is to explain the amazing phenomenon of millions of people from different nations walking in Hosseini's Arbaeen and to investigate its effects on the developments of resistance and civilization. The main problem of the research is to analyze, recognize and find the effects of Arbaeen pilgrimage and walking on civilization.
Methodology: The method used in the present research is of the objective type, research type and basic-applied research. The research method is mixed (qualitative and quantitative combination) and based on research literature and library and internet resources. The research method was mixed; In the first part, capacities are extracted from the existing theoretical literature. After classification, it has been compiled in the form of a conceptual model. In the quantitative section, the extracted factors and variables have been tested and confirmed, and the amount and percentage of influence of each factor has been determined. To collect data and information from theoretical literature, library tools have been used.
Findings: The findings were confirmed by fuzzy Delphi method. The research findings show that; The four dimensions of the unity of the Islamic Ummah, popularization of security, cultural-civilizational unity, and the revolutionary discourse of civilization with the emergence of popular actors have had the greatest impact on civilization, and there is a positive and meaningful relationship between the Arbaeen walk and civilization.
Conclusion: The result of the research shows that the Arbaeen walk not only has an active and dynamic capacity for civilization; Rather, there is a mutual influence between the discourse of the Islamic revolution and civilization. As far as it goes; By developing and supporting the Arbaeen walking capacity, it will not only lead to the development of the revolutionary discourse. More importantly, it has a direct and meaningful impact on revolutionary civilization. As a result, the hypothesis of the impact of Arbaeen walking capacity on civilization is confirmed and explained.
 
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Islamic revolution
  • history of culture and civilization
  • Arbaeen walk
  • civilization building
  • Muslim unity - Islamic world
  • ابن قولویه‌ قمی (۱۳۸۸)، «کامل الزیارات»، قم: دفتر انتشارات اسلامی.
  • اکبریان، سید محمد (1399)، نقش اربعین حسینی در وحدت اسلامی، ره‌توشه، پاییز، ش 125.
  • تاج‌بخش، غلامرضا (1398)، «مطالعه‌ای کیفی الگوی ابراز هویت ایرانیان و عراقی‌ها در آیین پیاده‌روی اربعین»، فصلنامه نظریه‌های اجتماعی متفکران مسلمان، ش 17.
  • جان احمدی، فاطمه (1399)، تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی، قم: دفتر نشر معارف.
  • جمشیدی، محمدحسین (1378)، «ماهیت وحدت در اندیشه امام خمینی»، کیهان فرهنگی، ش 156.
  • خمینی، سید روح‌الله (1368)، صحیفه امام، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
  • زارع خورمیزی، محمدرضا (1394)، «اربعین‌های خونین»، جمعی از نویسندگان، مقالات پژوهشی اربعین، تهران: نشر مشعر.
  • زمانی، حسین (1393)، بازشناسی مفهوم زیارت، تهران: انتشارات آوند رشد.
  • سامانی، سید محمود (1397)، «کارکردهای سیاسی اجتماعی و فرهنگی اربعین حسینی»، فصلنامه فرهنگ زیارت، ش 35.
  • سپهری، محمد (1385)، تمدن اسلامی در عصر مویان، تهران: نورالثقلین.
  • سیفی، یوسف (1395)، «تجمع اربعین و ظهور یک بازیگر منطقه‌ای جدید»، کیهان، سال 74، ش 21486.
  • عمید، حسن (1389)، فرهنگ فارسی عمید، جلد اول، تهران، اشجع.
  • غرسبان، مرتضی (1396)، «راه‌پیمایی اربعین ظرفیت‌ها و آسیب‌ها»، ماهنامه مبلغان، ش 220.
  • فتح‌الله نژاد، هادی (1397)، «نقش فرهنگی تجمع اربعین حسینی»، فصلنامه فرهنگ زیارت، ش 37.
  • فوزی، یحیی، محمودرضا صنم‌زاده (1391)، «تمدن اسلامی از دیدگاه امام خمینی (ره)»، فصلنامه تاریخ و فرهنگ تمدن اسلامی، سال سوم، ش 9.
  • قاسمی، بهزاد (1399)، انقلاب اسلامی و تمدن نوین بر پایه اتحاد و ائتلاف ملل اسلامی (خوانشی تعمیقی و تحلیل محور به اصل 11 قانون اساسی)، مطالعات بنیادین تمدن نوین اسلامی، دوره 3، ش 1.
  • محمدی سیرت، حسین (1395)، «اربعین منسک اجتماعی در قواره‌ای تمدنی ظرفیت‌ها و زیرسیستم‌های تمدنی»، دو فصلنامه مطالعات مسجد و مهدویت، سال اول، ش 2.
  • مرادی کلارده، سجاد (1398)، پیاده‌روی اربعین؛ فرصتها و ظرفیتهای پیش رو، سایت اندیشکده تبیین.
  • مفید، محمد بن محمد (1413)، مناسک المزار، تصحیح محمدباقر ابطحی، قم: کنگره جهانی مفید.
  • واعظی، رضا (۱۳۹۹)، «نهضت اربعین و تأثیر آن بر هندسه غرب آسیا»، تهران: مؤسسه مطالعات اندیشه‌سازان نور.

 

  • Ibn Qolwieh Qomi (2008), "Complete Al-Ziyarat", Qom: Islamic Publications Office. [In Persian]
  • Akbarian, Seyyed Mohammad (2019), The Role of Hosseini's Arba'in in Islamic Unity, Reh Toshe Baradaran Paizi, No. 125.[In Persian]
  • Tajbakhsh, Gholamreza (2018), "A Qualitative Study of the Identity Expression Pattern of Iranians and Iraqis in the Arbaeen Walking Ritual", Quarterly Journal of Social Theories of Muslim Thinkers, No. 17.
    [In Persian]
  • Jan Ahmadi, Fatemeh (2019), History of Islamic Culture and Civilization, Qom: Ma'arif Publishing House.[In Persian]
  • Jamshidi, Mohammad Hossein (1378), "The nature of unity in Imam Khomeini's thought", Kihan Farhani magazine, number 156.[In Persian]
  • Khomeini, Seyyed Ruhollah (1368), Imam Khomeini's Book, Tehran: Institute for Editing and Publishing Imam Khomeini.[In Persian]
  • Zare Khormizi, Mohammad Reza (2014), "Bloody Forties", a group of authors, Arbaeen research articles, Tehran: Mashaar Publishing.[In Persian]
  • Zamani, Hossein (2014), Recognizing the Concept of Pilgrimage, Tehran: Avand Rushd Publications.[In Persian]
  • Samani, Seyyed Mahmoud (2017), "Political, social and cultural functions of Arbaeen Hosseini", Farhang Ziarat Quarterly, No. 35.[In Persian]
  • Sepehri, Mohammad (2015), Islamic Civilization in the Umayyad Era, Tehran: Noor al-Saghlain.[In Persian]
  • Seifi, Yusuf (2015), "Arbaeen Gathering and the Emergence of a New Regional Actor", Keihan, 2016, No. 21486.[In Persian]
  • Omid, Hassan (1389), Farhang Persian Omid, first volume, Tehran, Ashja.[In Persian]
  • Gharsban, Morteza (2016), "Arbaeen March of Capabilities and Damages", Missionary Magazine, No. 220.[In Persian]
  • Fethullah Nejad, Hadi (2017), "The Cultural Role of Arbaeen Hosseini Gathering", Ziarat Culture Q Fawzi, Yahya, Mahmoudreza Sanamzadeh (2013), "Islamic civilization from the perspective of Imam Khomeini (RA)", Quarterly Journal of History and Culture of Islamic Civilization, third year, number 9.[In Persian]
  • Ghasemi, Behzad (2019), Islamic revolution and modern civilization based on the unity and coalition of Islamic nations (an in-depth reading and analysis based on the 11th principle of the constitution), fundamental studies of modern Islamic civilization, period 3, no.[In Persian]
  • Mohammadi Sirat, Hossein (2015), "Forty social customs in a civilizational framework of civilizational capacities and subsystems", two quarterly studies of mosque and Mahdism, first year, number 2.[In Persian]
  • Moradi Kalardeh, Sajjad (2018), Arbaeen walk; Future opportunities and capacities, Tebayin think tank site.[In Persian]
  • Mofid, Muhammad bin Muhammad (1413), Masak Al-Mazar, edited by Muhammad Baqir Abtahi, Qom: Mofid World Stone.[In Persian]
  • Vaezi, Reza (2019), "Arbaeen movement and its impact on the geometry of West Asia", Tehran: Noor Institute of Andishesazan Studies.[In Persian]