موانع ادراکی شکل‌گیری دانشگاه تمدن ساز در ساحت نظام اخلاقیِ آموزش ایران معاصر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد علوم سیاسی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران.

2 دانشجوی دکتری جامعه‌شناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

چکیده

تمدن هم ساخته می‌شود و هم آن را می‌سازند، به‌گونه‌ای که هم به سوژه‌مندی مؤثر و هدفمند و هم به روند تدریجی و مینیاتوری تاریخی بر مبنای علم و نظام اخلاقی انسانی- الهی- سازمانی می‌پردازد. در میان عناصر مؤثر در تمدن‌سازی، نهادهای مولد دانش و اخلاق همچون دانشگاه، نقشی کم‌نظیر و بنیادین دارد. با توجه به نقش مؤثر اهرمی آموزش در دانشگاه تمدن ساز، هدف اصلی مقاله، فهم موانع شناختی مؤثر بر ساحت اخلاق آموزش در دانشگاه تمدن‌ساز به‌مثابه‌ی تلاقی انسان‌سازی و جامعه‌سازی است؛ چراکه بی‌اعتنایی به مسائل اخلاقی و تعهدات اجتماعی، به تضعیف دانشگاه تمدن‌ساز می‌انجامد. این مقاله از روش کیفی و با رویکرد تفسیری، از روش کتابخانه‌ای و مصاحبه و همچنین تحلیل استنباطی در جهت واکاوی موارد سلبی دانشگاه تمدن‌ساز در مسئلة مذکور استفاده کرده است. همچنین در چارچوب مفهومی اخلاق حرفه‌ای و جامعه‌پذیری در ساحت آموزش مؤثر بر تمدن‌سازی دانشگاه، با تأکید بر موارد سلبی نظام اخلاقی حوزة آموزش در پاسخ به سؤال اصلی چیستی موانع ادراکی اخلاق آموزش در شکل‌گیری دانشگاه اسلامی تمدن‌ساز در ایران معاصر، به تحلیل یافته‌هایی چون ضعف در تولید فرهنگ دانشگاهی و جامعه‌پذیری دانشگاهی مبتنی بر اخلاق حرفه‌ای، کسری در مسئولیت‌پذیری اخلاقی متولیان آموزش دانشگاهی، کم‌توجهی به عناصر مؤثر بر توانمندی‌های اخلاقی در ساحت آموزش تمدن‌ساز و ضعف در ذهنیت مهارت‌آفرینی در حوزة آموزش در دانشگاه اسلامی تمدن‌ساز می‌پردازد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Perceptual barriers to the formation of a civilizing university in the context of the ethical system of contemporary Iranian education

نویسندگان [English]

  • Abbas Ali Rahbar 1
  • Morteza shahmiri 2
1 Professor of Political Science, Faculty of Law and Political Science Allameh Tabataba'I University, Tehran, Iran.
2 Doctoral student of sociology, Faculty of Social Sciences, Allameh Tabataba'i University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

Purpose: Among the systematic components of Islamic University leading to Islamic civilization, we emphasize on education. Because, on the one hand, the other important aspects of the Islamic university system and civilization are influenced by education. (Of course, the choice of education in an Islamic university does not negate the importance of cultural/educational, research, technological, and managerial aspects.) On the other hand, the need for precision and specificity in the issue encourages us to choose more specifically and limit the issue.
Methodology: The upcoming research is based on an interpretative qualitative method. In the sense that the meaning and internal relationships of the data inferred from the data should be discovered and interpreted. Also, the tool of inferential analysis will be used to analyze the negative cases of Tamdansaz University in the mentioned issue. The collection method is library and in-depth interview (in addition )will be.
Findings: The main perceptual obstacles to the formation of a civilizing university in the field of the ethical system of education
1- Weakness in the mentality of skill building and skill building in the field of education
2- Extreme weakness in the production of university culture
3 -Mental communication disorder between teacher and student
4- Weakness in academic socialization based on professional ethics
5 -Deficit in the moral responsibility of the trustees of university education
6- Lack of attention to the elements affecting moral abilities in the field of education:
6-1 -Mere quantification in response to society's needs;
6-2- Commodification of science and education and priority of income over quality;
6-3- University politicization;
6-4- Caricature of educational creations;
6-5- scientific tourism instead of scientific diplomacy;
6-6- Lack of attention to the development programs of the education sector;
6-7- Promoting the culture of scientific comfort food;
6-8- Lack of attention to scientific skills;
6-9- A little look at the entrance to world knowledge;
6-10- Imbalance between theoretical-human knowledge and engineering-experimental knowledge;
6-11- extreme individualism;
6-12- speech therapy training;
6-13- mental gap between education and society issues;
6-14- Removing the explanatory approach;
6-15 -delivery orientation and neglecting the systemic attitude in the educational system.
Conclusion: Ethical university leading to Islamic civilization, at the level of academic members, in the system of education, research and administration of the university, it is necessary to pay attention to professional ethics towards students, ethics and virtual space, and finally the ethics and social responsibility of the university towards the outside of the university. A new understanding of the environmental strategy of the university and society in the form of components such as paying attention to the new spaces of technology, using the traditional capacity of the university while looking at the present and the future today, logical insistence on rethinking identity based on reality-oriented responsibility-oriented future-oriented and also the reconstruction of the life of the mind The agency and intersubjectivity of the moral field of education is very important in Tadamansaz University in order to solve the problem of the hegemony of pretense over reality. Restoring public trust in the field of university education and paying attention to the important elements of justice, accountability and responsibility of education in the university are other essential indicators.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Civilization
  • university
  • sociability
  • morality
  • education
  • آراسته حمیدرضا، نوه ابراهیم عبدالرحیم و مطلبی فرد علیرضا (1389)، «بررسی وضعیت اخلاقی آموزشی اعضای هیئت‌علمی دانشگاه‌های دولتی شهر تهران»، راهبرد فرهنگ، شماره 8. 9، صص 203 -217.
  • الویری، محسن و کریم زاده، شهناز (1401)، «تمدن نوین اسلامی و ویژگی‌های زبان تمدن ساز» دو فصلنامه علمی مطالعات بنیادین تمدن نوین اسلامی، دوره 5، ش 2، صص 64 -35
  • ایمانی پور، معصومه (1391)، «اصول اخلاق حرفه‌ای در آموزش»، مجله ایرانی اخلاق و تاریخ پزشکی، دورة پنجم، شماره‌ ۶، صص 38-25.
  • Arasteh Hamidreza, Noh Ebrahim Abdur Rahim and Metabli Fard Alireza (2009), "Investigation of the educational moral status of faculty members of public universities in Tehran", Culture Strategy 8. 9 pp. 203-217.
    [In Persian].
  • Alviri, Mohsen and Karimzadeh, Shahnaz (1401), "Modern Islamic civilization and the features of the civilization-building language" two scientific quarterly journals of fundamental studies of modern Islamic civilization, volume 5, 64-2, 35[In Persian].
  • Imanipour, Masoumeh (2013), "Principles of professional ethics in education", Iranian Journal of Medical Ethics and History, 5th edition, number 6, 25-38. [In Persian].
  • Beikzad, Jaafar Vermezani, Mojtabi and Irani, Farhad (1401), "Analysis of the Consequences of Civilizing University" Two Scientific Quarterly Journals of Fundamental Studies of Modern Islamic Civilization, Volume 5, Issue 2, 127-154[In Persian].
  • Khawas, Amir, Hosseini Qala Bahman, Akbar, Dabiri, Ahmed and others (2012), Philosophy of Ethics, Tehran: Payam Noor Publication[In Persian].
  • Rahbar, Abbas Ali and Shahmiri, Morteza and Gulshahi, Mohammad Mahdi (1402), research project on the requirements of the ethical system in the field of education in the Islamic University, Research Institute of Islamic Culture and Education. [In Persian].
  • Sarkhil, Behnam (2019), "The formation of elites, young people and the challenges facing modern Islamic civilization; Emphasis on academic elites", two scientific quarterly journals of fundamental studies of modern Islamic civilization, period 3, number 2, 161-186[In Persian].
  • E.L (1992), Socialization at a protestant seminary Ph.D. dissertation. University of Pittsburgh.
  • Martyr Thani (1370), Ethical teaching and learning in Islam, translated by Hojtim b. Tehran: Islamic Culture Publishing Office. [In Persian].
  • Safaei Moghadam, Massoud (2015), Principles of Islamic ethics in the relationship between teachers and students, Research Journal of Basics of Education and Tarbiat 1, 45-23. [In Persian].
  • Dear, God's blessing. (1383), "Professional ethics in higher education, a reflection on strategies for improving ethical standards in university education", Culture Strategy Quarterly, (8 and 9), 173-200. [In Persian].
  • Farastakh M (2006), "Scientific ethics is the key to the promotion of higher education: the position and mechanisms of professional scientific ethics in guaranteeing the quality of higher education in Iran" Journal of Ethics in Science and Technology, No. 27:13-1. [In Persian].
  • Faramarz Qaramelki, Ahad (2012), Professional ethics, Qom: Majnoon Publications. [In Persian].
  • Kikha, Ahmad and Imanipour Masoumeh (2019), "Ultra-synthesis of professional ethics components in higher education" Quarterly of the Center for Studies and Development of Education, Shahid Sadougi University of Medical Sciences, Yazd, Volume 15, No. 1, 5369. [In Persian].
  • Masbah Yazdi, Mohammad Taghi (2010), Moral philosophy, research and writing by Ahmad Hossein Sharifi, Tehran: International Publications. [In Persian].
  • Masbahi, Maryam and Abbaszadeh, Abbas (2012), "Systemic model of professional ethics in higher education", Bioethics Quarterly, No, 11-33.
    [In Persian].
  • Marjaei, Hadi (2016), Academic socialization (approach and processes), published by the Research Institute of Cultural and Social Studies in cooperation with the Higher Education Research and Planning Institute.
    [In Persian].
  • Yazdani, Shahram and Imanipour, Masoumeh (2016), "Professional ethics in university education: dimensions and structures", Scientific Quarterly of Medicine and Cultivation, Volume 26, Number 4, 272-282. [In Persian].
  • E.L (1992), Socialization at a protestant seminary Ph.D. dissertation. University of Pittsburgh. [In Persian].
  • بیک زاد، جعفر و رمضانی، مجتبی و نژاد ایرانی، فرهاد (1401)، «واکاوی پیامدهای دانشگاه تمدن ساز»، دو فصلنامه علمی مطالعات بنیادین تمدن نوین  اسلامی، دوره 5، ش 2، صص 154-127.
  • خواص، امیر، حسینی قلعه بهمن، اکبر، دبیری، احمد و دیگران (1391)، فلسفه اخلاق، تهران: انتشارات پیام نور.
  • رهبر، عباسعلی و شهمیری، مرتضی و گلشاهی، محمدمهدی (1402)، طرح پژوهشی بایسته‌های نظام اخلاقی حوزه آموزش در دانشگاه اسلامی، پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی.
  • سرخیل، بهنام (1399)، «چینش نخبگانی، جوانان و چالش‌های پیش روی تمدن نوین اسلامی؛ تأکید بر نخبگان دانشگاهی» دو فصلنامه علمی مطالعات بنیادین تمدن نوین اسلامی، دوره 3، شماره 2، صص 186-161.
  • شهید ثانی (1370)، آداب تعلیم و تعلم در اسـلام، ترجمة حجتیم ب. تهـران: دفتـر نشـر فرهنـگ اسـلامی.
  • صفایی مقدم، مسعود (1395)، اصول اخلاق اسلامی ارتباط معلم و دانش آموزان، مجله پژوهشنامه مبانی تعلیم و تربیت شماره 1، صص 45-23.
  • عزیزی، نعمت اله (1383)، «اخلاق حرفه‌ای در آموزش عالی تأملی بر راهبردهای بهبود استانداردهای اخلاقی در آموزش‌های دانشگاهی»، فصلنامه راهبرد فرهنگ، (8 و 9)، صص 173-200.
  • فراستخواه م (1385)، «اخلاق علمی رمز ارتقای آموزش عالی: جایگاه و سازوکارهای اخلاقیات حرفه‌ای علمی در تضمین کیفیت آموزش عالی ایـران» فصـلنامه اخـلاق در علـوم و فنـاوری، شـماره 27، صص ۱۳ -۱.
  • فرامرز قراملکی، احد (1382)، اخلاق حرفه‌ای، قم: انتشارات مجنون.
  • کیخا، احمد و ایمانی پور معصومه (1399)، «فراترکیب مؤلفه‌های اخلاق حرفه‌ای در آموزش عالی»، فصلنامه مرکز مطالعات و توسعه آموزش دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد، دوره 15، ش 1، صص 53-69.
  • مصباح یزدی، محمدتقی (1380)، فلسفه اخلاق، تحقیق و نگارش احمدحسین شریفی، تهران: انتشارات بین‌الملل.
  • مصباحی، مریم و عباس‌زاده، عباس (1392)، «الگوی سیستمی اخلاق حرفه‌ای در آموزش عالی»، فصلنامه اخلاق زیستی، شماره 10، صص 33-11.
  • هادی، مرجائی (1396)، جامعه‌پذیری دانشگاهی (رویکرد و فرآیندها)، ناشر پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی با همکاری مؤسسه پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی.
  • یزدانی، شهرام و ایمانی پور، معصومه (1396)، «اخلاق حرفه‌ای در آموزش دانشگاهی: ابعاد و سازه‌ها»، فصلنامه علمی طب و تزکیه، دوره 26، شماره 4، صص 272-282.
  • Arasteh Hamidreza, Noh Ebrahim Abdur Rahim and Metabli Fard Alireza (2009), "Investigation of the educational moral status of faculty members of public universities in Tehran", Culture Strategy 8. 9 pp. 203-217.
    [In Persian].
  • Alviri, Mohsen and Karimzadeh, Shahnaz (1401), "Modern Islamic civilization and the features of the civilization-building language" two scientific quarterly journals of fundamental studies of modern Islamic civilization, volume 5, 64-2, 35[In Persian].
  • Imanipour, Masoumeh (2013), "Principles of professional ethics in education", Iranian Journal of Medical Ethics and History, 5th edition, number 6, 25-38. [In Persian].
  • Beikzad, Jaafar Vermezani, Mojtabi and Irani, Farhad (1401), "Analysis of the Consequences of Civilizing University" Two Scientific Quarterly Journals of Fundamental Studies of Modern Islamic Civilization, Volume 5, Issue 2, 127-154[In Persian].
  • Khawas, Amir, Hosseini Qala Bahman, Akbar, Dabiri, Ahmed and others (2012), Philosophy of Ethics, Tehran: Payam Noor Publication[In Persian].
  • Rahbar, Abbas Ali and Shahmiri, Morteza and Gulshahi, Mohammad Mahdi (1402), research project on the requirements of the ethical system in the field of education in the Islamic University, Research Institute of Islamic Culture and Education. [In Persian].
  • Sarkhil, Behnam (2019), "The formation of elites, young people and the challenges facing modern Islamic civilization; Emphasis on academic elites", two scientific quarterly journals of fundamental studies of modern Islamic civilization, period 3, number 2, 161-186[In Persian].
  • E.L (1992), Socialization at a protestant seminary Ph.D. dissertation. University of Pittsburgh.
  • Martyr Thani (1370), Ethical teaching and learning in Islam, translated by Hojtim b. Tehran: Islamic Culture Publishing Office. [In Persian].
  • Safaei Moghadam, Massoud (2015), Principles of Islamic ethics in the relationship between teachers and students, Research Journal of Basics of Education and Tarbiat 1, 45-23. [In Persian].
  • Dear, God's blessing. (1383), "Professional ethics in higher education, a reflection on strategies for improving ethical standards in university education", Culture Strategy Quarterly, (8 and 9), 173-200. [In Persian].
  • Farastakh M (2006), "Scientific ethics is the key to the promotion of higher education: the position and mechanisms of professional scientific ethics in guaranteeing the quality of higher education in Iran" Journal of Ethics in Science and Technology, No. 27:13-1. [In Persian].
  • Faramarz Qaramelki, Ahad (2012), Professional ethics, Qom: Majnoon Publications. [In Persian].
  • Kikha, Ahmad and Imanipour Masoumeh (2019), "Ultra-synthesis of professional ethics components in higher education" Quarterly of the Center for Studies and Development of Education, Shahid Sadougi University of Medical Sciences, Yazd, Volume 15, No. 1, 5369. [In Persian].
  • Masbah Yazdi, Mohammad Taghi (2010), Moral philosophy, research and writing by Ahmad Hossein Sharifi, Tehran: International Publications. [In Persian].
  • Masbahi, Maryam and Abbaszadeh, Abbas (2012), "Systemic model of professional ethics in higher education", Bioethics Quarterly, No, 11-33.
    [In Persian].
  • Marjaei, Hadi (2016), Academic socialization (approach and processes), published by the Research Institute of Cultural and Social Studies in cooperation with the Higher Education Research and Planning Institute.
    [In Persian].Yazdani, Shahram and Imanipour, Masoumeh (2016), "Professional ethics in university education: dimensions and structures", Scientific Quarterly of Medicine and Cultivation, Volume 26, Number 4, 272-282. [In Persian]
  • E.L (1992), Socialization at a protestant seminary Ph.D. dissertation. University of Pittsburgh. [In Persian].