مدل‌سازی نقشه راه تحقق تمدن نوین اسلامی از گذرگاه گام دوم انقلاب با رویکرد مدل‌سازی ساختاری- تفسیری (ISM)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 مهندسی پیشرفت اقتصادی، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، جمهوری اسلامی ایران

2 دانش‌آموخته کارشناسی ارشد مدیریت‌اجرایی، دانشگاه علم و صعنت ایران، تهران، جمهوری اسلامی ایران

3 دانش‌آموخته کارشناسی ارشد مدیریت‌اجرایی، دانشگاه پیام‌نور گرمسار، گرمسار، جمهوری اسلامی ایران.

چکیده

از منظر رهبر معظم انقلاب شرط لازم برای هدف‌گذاری و جهت‌دهی صحیح جوامع، وجود یک مبنا، تفکر و اندیشه منظم و مدون است. طی هدف‌گذاری تصریح شده توسط معظم‌له در بیانیه گام دوم انقلاب، آرمان بزرگ انقلاب اسلامی ایجاد تمدن نوین اسلامی و آمادگی برای طلوع خورشید ولایت عظمی (ارواحنافداه) است. مسأله پیش رو تعیین مؤلفه‌های تمدن نوین اسلامی و ترسیم نقشه راه تحقق آن در قالب یک مدل مشخص است. در این پژوهش با مطالعه عمیق و تحلیل محتوای اوامر حکیمانه رهبر معظم انقلاب در حوزه تمدن‌سازی، بیانیه گام دوم انقلاب و پژوهش‌های صورت گرفته در این حوزه، مؤلفه‌های ترسیم کننده نقشه راه تحقق تمدن نوین اسلامی از گذرگاه گام دوم انقلاب در چهل سال دوم از حیات طیبه‌اش بدین شرح تعیین گردید: ابتناء بر فلسفه اسلامی و دین‌پایگی، امید و اعتماد به وعده‌‌ی الهی، رشد معنوی و اخلاقی و خودسازی، اراده، مجاهدت و انقلابی‌گری، فرهنگ و سبک زندگی، علم و فناوری، اقتصاد مقاومتی پیشرفته، پیامدهای کلیدی، قدرت و عزت ملی و اعتبار بین‌المللی، الگوسازی جامعه اسلامی. در مرحله بعد با روش مدل‌سازی ساختاری- تفسیری (ISM)، مؤلفه‌های مذکور در شش سطح دسته‌بندی و با تعیین روابط علت و معلولی بین آن‌ها، نقشه راه تحقق تمدن نوین اسلامی از گذرگاه گام دوم انقلاب مدل‌سازی شده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Modeling the roadmap for the realization of a new Islamic civilization through the pathway of the second Phase of the revolution using the Interpretive structural modeling (ISM) method

نویسندگان [English]

  • Ata’ollah Rafi’ei Atani 1
  • soroosh fayaz 2
  • Reza Zabihi 3
1 Assistant Professor of Economic Development Engineering, Iran University of Science and Technology, Tehran, Islamic Republic of Iran
2 Master of Executive Management, Iran University of Science and Technology, Tehran, Islamic Republic of Iran
3 Master of Executive Management, Payame Noor University of Garmsar, Garmsar, Islamic Republic of Iran
چکیده [English]

From the Supreme Leader of the Revolution’s Perspective, the necessary condition for the correct goal-setting and direction of societies is the existence of an orderly and organized basis and thought. Creating a new Islamic civilization and getting prepared for the rise of the great sun of Welayah [Imam Mahdi], is the great ideal of the Islamic Revolution. The problem is to determine the components of the new Islamic civilization and draw a roadmap for its realization in the form of a specific model. In this research, initially, using in-depth study and analysis of contents of the Supreme Leader of the Revolution’s directions in the field of civilization along with studying the Statement of The Second Phase of the Revolution and investigating other studies in the field, the components for drawing a roadmap for the realization of modern Islamic civilization were determined as follows: being based on Islamic philosophy and religiosity, hope and trust in the divine promise, spiritual and moral growth and self-refinement, having a strong will, striving and revolutionism, having a suitable culture and lifestyle, science and technology, advanced resistive economy, key consequences, national power and dignity as well as international prestige, and modeling of Islamic society. In the next stage, using Interpretive Structural Modeling (ISM) method, the mentioned components were classified in six levels and the roadmap for the realization of a new Islamic civilization was modeled.

کلیدواژه‌ها [English]

  • new Islamic civilization
  • the Statement for the Second Phase of the Revolution
  • Civilization
  • Socialization
  • Interpretive structural modeling
  • ISM
قرآن کریم.
آذر، عادل؛ تیزرو، علی؛ مقبل با عرض، عباس؛ انواری رستمی، علی‌اصغر، (1389)، طراحی مدل چابکی زنجیره تأمین؛ رویکرد مدل‌سازی تفسیری - ساختاری، مدرس علوم انسانی- پژوهش‌های مدیریت در ایران، دوره 14،(4): 25-1.
ابراهیمی کیاپی، هادی؛ جمشیدی‌ها، غلامرضا، (1399)، سرمایه های اجتماعی تمدن ساز در اندیشه امام خمینی(ره)، فصلنامه مطالعات بنیادین تمدن نوین اسلامی، دوره 3، (2): 348 – 323.
اشکواری، محمدجعفر؛ موسوی، سیده زهرا، (1394)، عوامل و زمینه های احیاء تمدن اسلامی در گفتار رهبر معظم انقلاب، مجموعه مقالات همایش ملی تمدن نوین اسلامی دانشگاه شاهد.
اکبری، مرتضی؛ رضایی، فریدون، (1394)، واکاوی شاخصه‌های تمدن نوین اسلامی در اندیشه مقام معظم رهبری(مدظله العالی)، دو فصلنامه الگوی پیشرفت اسلامی و ایرانی، سال سوم، ( 5): 108 – 85.
الویری، محسن؛ صفری، عباس، (1397)، کاربست تاریخ برای ایجاد تمدن نوین اسلامی در اندیشه آیت الله خامنه ای، دانشگاه باقرالعلوم(ع).
ایوبی‌پور، محمد؛ عیوضی، محمدرحیم، (1398)، تعیین پیشران های تمدن سازی نوین اسلامی با رویکرد تحلیل تأثیر متقاطع ، دوفصلنامه مطالعات بنیادین تمدن نوین اسلامی، دوره 2، ( 1): 400-387.
بهمنی، محمدرضا، (1393)، تمدن نوین اسلامی در اندیشه آیت الله خامنه‌ای (چیستی و چگونگی تکامل تمدنی جمهوری اسلامی ایران)، نقد و نظر (فصلنامه علمی پژوهشی فلسفه و الهیات)، سال نوزدهم، (74): 237- 198.
پورعباس، محمد؛ خلعتبری لیماکی، حسام الدین، (1397)، تبیین عناصر وجودی سازنده تمدن نوین اسلامی با الگوگیری از دو سویه تمدن نبوی و مهدی، دوفصلنامه پژوهش های تمدن نوین اسلامی، سال دوم، (3) : 58 – 33.
پیروزمند، علیرضا؛ خورشیدی، محمد، (1398)، مولفه های ساختاری تمدن اسلامی (با رویکرد آینده پژوهی)، دوفصلنامه مطالعات بنیادین تمدن نوین اسلامی، دوره 2، (1): 352-329.
جعفریان، حسین؛ میرزامحمدی، محمدحسن، (1394)، تبیین نقش و جایگاه اصل تربیتی گذر از ظاهر به باطن در سبک زندگی اسلامی و تأثیر آن بر شکل‌گیری تمدن نوین اسلامی، نشریه پژوهش در مسایل تعلیم و تربیت اسلامی، سال بیست و سوم، دوره جدید، ( 29): 28-7.
جمشیدی راد، محمدصادق؛ ادیب بهروز، محسن، (1398)، الزامات و بایسته‌های تحقق تمدن نوین اسلامی بر مبنای سیره‌ی سیاسی پیامبر(ص)، سیاست متعالیه (علمی پژوهشی حوزه علمیه)، سال هفتم، (24): 118-101.
جهان‌بین، فرزاد؛ معینی‌پور، مسعود، (1393)،  فرایند تحقق تمدن اسلامی از منظر حضرت آیت الله خامنه‌ای ، فصلنامه علمی پژوهشی مطالعات انقلاب اسلامی، سال یازدهم( 39): 46-29.
حسین‌زاده‌دیلمی، علیرضا، (1392)، درآمدی بر منظومه تمدنی شیعه، قم، نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها.
خاری آرانی، مجید؛ علی‌اکبرزاده آرانی، زهرا، (1394)، مبانی ومولفه های تمدن نوین اسلامی با تاکید بر اندیشه‌های رهبر معظم انقلاب اسلامی ، مجموعه مقالات همایش ملی تمدن نوین اسلامی دانشگاه شاهد.
خزائی، علی؛ خسروی، محمدرضا؛ رجبی‌دوانی، محمدحسین، (1396)، مؤلفه‌های نیل به تمدن نوین اسلامی در آثار و اندیشه‌ی امامین انقلاب اسلامی و قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران ، فصلنامه علمی پژوهشی مطالعات بین رشته‌ای دانش راهبردی ، سال هفتم، ( 29) : 52-29.
دورانت، ویل، (1378)، تاریخ تمدن، احمد بطحائی و دیگران، تهران، انتشارات علمی و فرهنگی.
رازینی، روح الله؛ آذر، عادل؛ محمدی، مهدی، (1392)، ارائه مدل سنجش عملکرد سازمان‌های چابک: رویکرد مدل‌سازی ساختاری-تفسیری، چشم‌انداز مدیریت صنعتی، (12): 109 – 87.
رضوانی، روح الله، (1389)، تحلیل محتوا ، نشریه پژوهش، سال دوم، (3): 156 – 137.
زمانی محجوب، حبیب، (1395)، بایسته‌های سیاسی تمدن نوین اسلامی از دیدگاه امام خمینی(ره) ، نشریه پژوهش‌های سیاست اسلامی، دوره چهارم، (9): 152-135.
سمسار، صدیقه؛ سمسار، محمدصادق؛ کریمی، صدیقه، (1394)، مدل سازی تحقق تمدن نوین اسلامی به کمک شبکه سازی اجتماعی، دوفصلنامه علمی پژوهشی جامعه‌شناسی سیاسی جهان اسلام، دوره 3، ( 2) : 62-19.
صادقی، ابراهیم؛ خاکی قراملکی، محمدرضا، (1398)، امکان‌سنجی مهندسی تمدن نوین اسلامی ازمنظر مدل ارتباطی دین و علم مدرن در اندیشه علامه جوادی آملی، فصلنامه مطالعات بنیادین تمدن نوین اسلامی، دوره 2، (1): 36-1.
طاهرزاده، علی‌اصغر، (1393)، تمدن زایی شیعه، اصفهان، انتشارات لب المیزان.
عبدالملکی، هادی؛ نظامی پور، قدیر؛ عشایری، طاها، (1397)، نظریه گذار تمدنی به مثابه راهبردی برای تحقق تمدن نوین اسلامی با تأکید بر بیداری اسلامی، دو فصلنامه مطالعات بنیادین تمدن نوین اسلامی، بهار و تابستان 1397، دوره 1، (1): 151 – 115.
عزتی، امیرحسین؛ چهاردولی، عباس؛ ترابی، محسن، (1399)، مولفه های تمدن نوین اسلامی و الزامات شکل گیری و ثمرات آن مبتنی بر بیانات مقام معظم رهبری (مدظله العالی)، فصلنامه مدیریت اسلامی، دوره 28، (1) : 96-75.
عمید، حسن، (1389) ، فرهنگ فارسی عمید، جلد اول، تهران، انتشارات اشجع.
فرزانه، محمدباقر؛ خیاط، علی؛ صفرپور، هادی، (1397)، تبیین عوامل ایجاد تمدن نوین اسلامی از نگاه مقام معظم رهبری، پژوهش‌های اجتماعی، اسلامی (علمی- ترویجی حوزه علمیه)، سال بیست و چهار، (118): 205 – 177.
قائدی، محمدرضا؛ گلشنی، علیرضا، (1395)، روش تحلیل محتو ، از کمی گرایی تا کیفی گرایی، نشریه روش‌ها و مدل‌های روان‌شناختی، سال هفتم، ( 23) : 82-57.
قمریان، مهدی؛ ترکاشوند، احسان، (1396)، نقد و بررسی نظریه برخورد تمدن های هانتینگتون و تحلیل آن در مجامع مجازی با تکیه بر مبانی فلسفی، دانشگاه ملایر.
کاظمی، سید آصف، (1397)، چشم‌انداز تمدن نوین اسلامی، فصلنامه مطالعات بنیادین تمدن نوین اسلامی، شماره 1، (2): 49-25.
کریپندورف، کلوس، (1391)، تحلیل محتوا: مبانی روش شناسی، هوشنگ نائینی، تهران، انتشارات نشر نی.
کوشکی، محمدصادق، (1392)، هویت و الگو: درنگی در هویت ایران امروز و الگوی اسلامی-بومی تمدن سازی، قم، دفتر نشر معارف.
متولی‌امامی، سید محمدحسین، (1394)، جستارهایی نظری در باب تمدن اسلامی، قم، نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها.
نجفی، موسی، (1399)، نظریه «تمدن نوین اسلامی» از رویکرد فلسفی- نظری تا رویکرد تاریخی- نظری، فصلنامه مطالعات بنیادین تمدن نوین اسلامی، دوره 3، (2): 40-1.
نجفی، موسی، (1395)، انقلاب فرامدرن و تمدن اسلامی، تهران، موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران.
Attri, Rajesh; Dev, Nikhil & Sharma, Vivek, (2013), Interpretive Structural Modelling (ISM) approach: An Overview, Res. J. Management Sci ,Vol. 2(2) : 3-8.
Chapra, M.U, (2008), Ibnu Khaldun's theory of development: Does it help explain the low performance of the present-day Muslim world? ,The Journal of Socio-Economics, 37(2): p 836-863.
Huntington, Samuel P. -Summer 1993, (Retrieved 2013), The Clash of Civilizations? , Foreign Affairs: pp 3 – 27.
Mishra, P; Sharma, R.K, (2016), Six Sigma and Interpretive Structural Modeling (ISM) for Effective SCC with focus on Human Dimensions, Int. J. Business Excellence, Vol. 9, (4): PP 387-417.
Shrimali, Arvind Kumar; Soni, Vimlesh Kumar & Pawar, Shashank Singh, (2018), Interpretive Structural Modeling of identified Barriers to Lean Implementation in SMEs,  MATEC Web of Conferences 183.
Wei, Ruan, (2011), Civilization and Culture, Globality Studies Journal, (24).
حاج‌ علی‌اکبری، محمدجواد (1397)، «نکات کلیدی در تحلیل بیانیه گام دوم»:
https://farsi.khamenei.ir/others-note?id=42007
خامنه‌ای، سیدعلی (1397)، «بیانیه گام دوم انقلاب خطاب به ملت ایران»:
خامنه‌ای، سیدعلی (1379)، «بیانات در دیدار کارگزاران نظام»:
خامنه‌ای، سیدعلی (1380)، «بیانات در دیدار کارگزاران نظام»:
شهرستانی، سیدحسین (1397)، «گام دوم به مثابه سیاست‌نامه»:
https://farsi.khamenei.ir/others-note?id=41757
فاضل، رقیه (1397)، «با بیانیه گام دوم چطور باید مواجه شد؟»:
https://farsi.khamenei.ir/others-note?id=41879