آینده امنیت فرهنگی جمهوری اسلامی و تحقق تمدن نوین اسلامی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات

چکیده

        امنیت بستر ظهور و ناامنی آغاز افول تمدنهاست، و رمز ماندگاری و توسعه و گسترش تمدنها در حفظ و ارتقای امنیت فرهنگی آنهاست. با مطالعه تاریخ تمدن بشری می توان دریافت که کارایی، قدرت نفوذ و اشاعه عناصر فرهنگی به جوامع دیگر از جمله ویژگی های مهم امنیت مقتدرانه بوده است که تمدنهای بزرگی را رقم زده است. در دنیای امروز هم نظام های تحول گرا برای بقا و مانایی در میدان رقابت بین الملل نیازمند ترسیم افقی روشن برای آینده هستند. افقی که امنیت فرهنگی و به معنای دقیق تر؛ هویت جامعه در حال خیزش تمدنی را حفظ و ارتقا ببخشد، و تمدن نوین و مطلوب تحقق پیدا کند. لذا این مقاله تلاش می کنیم با تبیین چیستی امنیت فرهنگی جمهوری­اسلامی به؛ شناسایی چالش­هایی که چه بسا قابلیت تبدیل شدن به فرصت و یا تهدید ناشی از تحولات فرهنگی را دارند بپردازیم؟ و از آنجا که مطالعه و بررسی چالش­های هویت پایه امنیت فرهنگی جمهوری اسلامی با رویکرد آینده پژوهانه صورت می­گیرد، فرضیه مقاله این خواهد بودکه؛ برخی از چالش­های موجود قابلیت تبدیل شدن به تهدید را در آینده دارند و برخی دیگر در همان سطح بالقوه باقی خواهند ماند. نوع تحقیق کاربردی- توسعه­ایی بوده و روش­ آن اسنادی و کتابخانه­ ای می­باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The future of cultural security of the Islamic Republic and the realization of a new Islamic civilization

نویسنده [English]

  • Towhid Muharram
Assistant Professor of Culture, Art and Communication Research Institute
چکیده [English]

Security is the bedrock of emergence and insecurity, the beginning of the decline of civilizations, and the key to the survival and development of civilizations in maintaining and promoting their cultural security. By studying the history of human civilization, it can be seen that efficiency, power of influence and dissemination of cultural elements to other societies have been among the important features of the authoritative security that has shaped great civilizations. In today's world, too, transformational systems need to draw a clear horizon for the future in order to survive in the international arena. A horizon that promotes cultural security and, more precisely; preserves and promotes the identity of a rising society can realize a new and desirable civilization. Therefore, in this article, we try to explain what the cultural security of the Islamic Republic is; Identify challenges that may have the potential to become an opportunity or a threat to cultural change? Since the study of the basic identity challenges of the cultural security of the Islamic Republic is done with a futuristic approach, the hypothesis of the article will be that; Some of the existing challenges have the potential to become a threat in the future, while others will remain at the same potential level. The type of research is applied-developmental and its method is documentary and library based.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Islamic Republic
  • The future of cultural security
  • The New Iranian Islamic Civilization
1-احمد پاکتچی، مهدی،(1394)، سخنرانی نسبت میان وهابیت وجریان سلفی، تهران، پژوهشگاه فرهنگ هنر وارتباطات.
2-احمدی، حمید،(1383)، مندرج در هویت در ایران، تهران ، انتشارات پژوهشکده علوم انسانی و اجتماعی.
3- افتخاری علی اصغر،(1385) ، کالبد شکافی تهدید،تهران، انتشارات مرکز مطالعات دفاعی و امنیت ملی دانشگاه امام حسین‌(ع).
4- باری بوزان و اولی ویور، (1388)، مناطق و قدرت‌ها، ترجمه رحمان قهرمان پور ـ تهران،انتشارات پژوهشکده مطالعات راهبردی.
5- برومبرژه،کریستیان،(1384)، اسلام وانقلاب در ایران،در اندیشمندان علوم اجتماعی وانقلاب اسلامی ایران، ترجمه محمد باقر خرمشاد، تهران، انتشارات باز.
6- تاجیک، محمد رضا، (1377)، «قدرت و امنیت در عصر پسامدرنیسم»، فصلنامه گفتمان، شماره بهار.
7- تراسبی، د،( 1389)، "اقتصاد و فرهنگ"، کاظم فرهادی، تهران، نشر نی
8- دهقانی فیروزآبادی،سید جلال،(1392)، جهانی شدن فرهنگ وامنیت فرهنگی جمهوری اسلامی،تهران ، پژوهشگاه فرهنگ هنروارتباطات.
9- دهقانی فیروزآبادی، سیدجلال، (1389)، سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران،  تهران، سمت،چاپ سوم.
10- ربیعی، علی، (1383)، مطالعات امنیت ملی (مقدمه ای بر نظریه های امنیت ملی در جهان سوم)، تهران، مرکز چاپ و انتشارات وزارت امورخارجه، پائیز .
11- سریع القلم، محمود(۱۸ مهر ۱۳۹۴)، درباره مفهوم امنیت ملی در عصر جدید، چالش بزرگ سیاست خارجی ایران، تهران، سایت اینترنتی عصر ایران
12- سند چشم انداز،1404 ، جمهوری اسلامی ایران.
13- شپرد بی، کلاو،(1370)، ظهور و سقوط تمدن، ترجمه؛ طلوع ، محمود،  تهران، انتشارات بدر، چاپ اول.
14- شیخاوندی، د،(1379)، تکوین وتنفیذ هویت ایرانی ، تهران، مرکزبازشناسی اسلام وایران ،انتشارات باز .
15- صالحی، (۲۳ مرداد ، 1393) مصاحبه، سلفی کیست و سلفی­گری چیست؟، http://www.mouood.org 
16- صحیفه امام خمینی(ره) ، جلد 1، 4،، 5، 8، 9، 13، http://www.tebyan.net
17- صفرپناهی، محمد حسین، (1385)، «اثر انقلاب اسلامی ایران در نظریه های تبیینی وقوع انقلابات»، فصلنامه پِژوهش حقوق و سیاست، سال هشتم، شماره بیست و یکم.
18- عبداله خانی، ع (1383 ) ، نظریه های امنیت مقدمه ای بر طرح ریزی دکترین امنیت ملی (1)، تهران، موسسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین المللی ابرار معاصر.
19- عبداله خانی، ع(1389)،  نظریه های امنیت، تهران، انتشارات ابرار معاصر
20- قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
21- کامکار و عمید زنجانی، مهدی ،( 1386)، درآمدی بر امنیت ملی در قانون اساسی ، ج.ا.ا، ماهنامه نگرش راهبردی ، ش 83 و 84 .
22- کریمان، قصران، زینة المجالس ،ج 1 ،انتشارات انجمن آثار ملى.
23- کشاورزشکری، عباس، (1392)، فرصتها و چالش­های فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در منطقه خاورمیانه، تهران، پژوهشگاه فرهنگ هنر و ارتباطات.
24- گروه مطالعاتی امنیت،(1387)، نظریه امنیت درجمهوری اسلامی، تهران، انتشارات دانشگاه عالی دفاع ملی
25- لک زایی، نجف، (1389)،  فلسفه امنیت از دیدگاه امام خمینی، فصلنامه مطالعات راهبردی، سال سیزدهم، شماره 49زمستان.
26- لک‏زایى، نجف، (1385)، اصول رهیافت امنیتى پیامبر صلى الله علیه وآله در قرآن کریم‏ (1) فصلنامه علوم سیاسی، قم، ش35.
27- ماندل، رابرت ،(1379)، چهره متغیر امنیت ملی، تهران، پژوهشکده مطالعات راهبردی.
28- محرمی، توحید، (1383)، مندرج در هویت در ایران، تهران ، انتشارات پژوهشکده علوم انسانی و اجتماعی.
29- حرمی، توحید، (1394)،  نظارت بر قدرت سیاسی در اسلام، تهران، انتشارات تقریر.
30- مصفا،نسرین،(1383) ، مندرج در هویت در ایران، تهران ، انتشارات پژوهشکده علوم انسانی و اجتماعی.
31- ملکوتیان و دیگران، (1388)، «تحلیل سازه انگارانه تاثیر انقلاب اسلامی ایران بر آمریکای لاتین»، فصلنامه تحقیقات سیاسی و بین المللی، زمستان، شماره چهارم.
32- میرباقری، محسن،( 1391)، هجرت تاریخی امام رضا(ع) و تغییر جغرافیای تشیع، http://shafaqna.com/persian/services/islam-world/item/23094
33- نوبخت وبختیاری، محمد باقر و حمید، (1387) روش های ارتقاء بهره وری منابع انسانی درچشم انداز بیست ساله، تهران ،معاونت پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی- دفتر گسترش تولید
34- هرسیچ وتویسرکانی،ح،م(1392)، چالش های وهابیت-ایران، جهان اسلام وغرب، تهران،پژوهشگاه فرهنگ هنر وارتباطات
35-  Amer, Muhammad, Daim, Tugrul U., Jetter, Antonie (2013) A review of scenario planning, Futures,  46, 23–40
-      36-Forrest, S. (2004). Indigenous Identity as a Strategy for Cultural Security. Conference Paper in Northern Research Forum Plenary on Security.
36-  Haasnoot, M., Middelkoop, H. (2012) A history of futures: A review of scenario use in water  policy studies in the Netherlands, environmental science & policy, 19–20, 108 –120