کارکرد گفت‌وگومندی قرآن در حل مسئله گسست تمدنی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش‌آموخته دکتری علوم قرآن و حدیث (مدرس دانشگاه قم)، دانشکده الهیات، دانشگاه قم، قم، ایران

2 دانشیار گروه مطالعات اجتماعی تمدنی، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، قم، ایران

چکیده

تمدن اسلامی که در دوره‌هایی از حیات خود به شکلی همگرا و یکپارچه پیش می‌رفت، امروز با مسئله گسست و عدم پیوستگی روبروست. البته این مسئله مختص تمدن اسلامی نبوده، می‌توان گفت جهان امروز دچار گسست و ناسازگاری شده‌ است. این پژوهش با هدف یافتن راه‌حلی برای مسئله گسست در گستره تمدن اسلامی و چگونگی ایجاد انسجام و همگرایی میان مسلمانان نوشته شده است. در این راستا به قرآن به‌عنوان مصدر یا ایده هدایت‌گر تمدن اسلامی رجوع کرده، با بهره‌گیری از روش توصیفی- تفسیری و رویکرد تمدنی از میان راه‌حل‌های متنوع قرآن بر «گفت‌وگو» تمرکز می‌کند. ازاین‌رو پرسش اصلی پژوهش این است که چگونه می‌توان مسئله گسست در تمدن اسلامی را با تکیه‌بر عنصر گفت‌وگو در قرآن حل کرد. قرآن با «نزولِ تعاملی و گفت‌وگویی»، مخاطبان خود را نه تماشاگر، بلکه کنشگرانی فعال می‌بیند و راه را برای مشارکت آن‌ها در متن باز می‌کند. این کتابِ تعاملی توانسته با تکیه‌بر وجوه مشترک با مخاطب در سه ساحت ذهن، زبان و عین با مخاطبان خود گفت‌وگو کرده و این‌گونه پیوند و انسجامی میان آن‌ها ایجاد کند. دستاورد این گفت‌وگو با مخاطب، تحکیم «هویت مشترک» میان مسلمانان، پایه‌ریزی «معنای هم‌کنشی» و در پایان «عملِ جمعی» و متعهدانه به معناست. در این نگاه، قرآن نه محصولی فرهنگی به معنای متأثر از فرهنگ، بلکه محصولی هم‌کنشی و برآمده از گفت‌وگو است که به‌مثابه «چسب تمدنی» عمل کرده، گسست‌ها را کمرنگ و پیوند افراد را تقویت می‌کند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The conversational function of Quran in solving the problem of civilizational Disintegration

نویسندگان [English]

  • Zahra Mahmoudi 1
  • Habibollah Babaei 2
1 Graduated with a Ph.D in Quran and Hadith studies(Qom University teacher), Faculty of Theology, Qom University, Qom, Iran
2 Associate Professor of Social and Civilization Studies,Research Institute of Islamic Sciences and Culture, Qom, Iran.
چکیده [English]

Purpose: Islamic civilization developed over historical epochs in the way of unity and solidarity, but today it is facing division and fragmentation. Of course, this is not limited to the Islamic civilization, the same matter grew around the world as well. We took this issue into account by writing this article to see how it is possible to create cohesion and coexistence among Muslim communities. Being aware of the diversities and varieties of human society, which in some cases have caused controversies among people, the Qur'an has pointed out several ways to improve human relations, overcome the problem of fragmentation, and how to make unity and peace. One of the most important practical ways of the Quran to solve the problem of convergence between people is to activate "dialogue" capacity in Muslim society. Based on this article, the Quran proposed ethical and humanitarian dialogues to solve "disintegration" problem over Muslim societies. The main question here is that what is possible solution from the Quran perspective for social and civilizational crises such as this in the contemporary Muslim world such as ours?
Methodology: Using the descriptive-interpretive method and the civilizational approach, this article refers to the Qur'an as presiding idea of Islamic civilization and focuses on "dialogue" as a constructive way (among several ways) for civilization making.
Findings: Dialogue in the Qur'an takes place in all three areas of mind, language and reality. As an "interactive and dialogue-oriented phenomenon", the Holy Qur'an communicates with the audiences in a deep connection between the three spheres of linguistic existence, mental existence, and objective existence, and by relying on the commonalities in these three spheres, it creates changes within them. Improvement of each these areas strengthen the other two areas and  makes like a cycle for which there is no beginning or the end. The first two outputs of this cycle are "Creating a unified identity" and "Creating interactive and authentic meanings", which is the result of our dialogue with ourselves and thus creates a bridge between Muslims’ opinion. Based on this, a large part of the civilizational disintegration of Muslims, which is caused by our theoretical fragmentation and intellectual disintegration, will be resolved. The formation of this unified identity and the creation of original meanings perform as "civilizational glue", and by stimulating the sense of responsibility and commitment towards the meanings formed, it becomes the "driving engine of society". By using this driving engine, practice would be facilitated with meanings. This constitutes the third output of the dialogue cycle. In this way, the audience of the Qur'an, who have reached unity at the level of theory and practice, have been promoted from the position of "spectator" to the "actioner", and are committed to a single goal.
Conclusion: The achievement of the dialogue with the audience in the Qur'an is the consolidation of "common identity" among Muslims, the foundation of "interactional meaning" and, at the end, "collective practice" and commitment. In this view, the Qur'an is not a "cultural product" in the sense of being influenced by culture, but rather a "interactive and Conversational product", which acts as a "civilizational glue" and strengthens the bonds of people. This process becomes a "model" for the formation of Islamic civilization in today's world; the civilization that, through dialogue in the field of mind, language, and reality, makes capacity out of diversity, leads discontinuities towards convergence, and makes people empathetic, compassion, and aligned. Therefore, it is possible to make a model for conversational civilization and then a converging, organized and integrated civilization that forms a single body by following the example of the dialogue based book.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Disintegration
  • dialogue
  • civilizational interpretation
  • Islamic civilization
  • civilization identity
  • coherency
  • آذرنوش، آ. (1377). تاریخ زبان و فرهنگ عربی. تهران: انتشارات سمت.
  • آقاجانی، ن. (1389). میراث اسلامی در چنگال عصریت: نقد رویکرد حسن حنفی در بازسازی میراث اسلامی. معرفت کلامی، دوره 1، شماره 3، صص 63-90.https://ensani.ir/fa/article/306511
  • ابن فارس، ا. (1404). معجم المقاییس اللغه(تحقیق هارون عبدالسلام محمد). قم، مکتب الاعلام الاسلامی.
  • ابوزید، ن. (1380). معنای متن: پژوهشی در علوم قرآن(ترجمه مرتضی کریمی نیا). تهران، نشر طرح نو.
  • ایزدپناه، ا. (1396). گفت‌وگومندی و چندصدایی در تعلیم و تربیت رسمی ایران. رساله دکتری، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شیراز.https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/e8a7b8bc37e8b143e5075b830c3c1bfc
  • بابائی، ح. (1391). «اخوت انسانی» و پیامدهای اخلاقی آن در عرصه جهانی (بر اساس اندیشه آیت الله جوادی آملی). حکمت اسرا، دوره 5، شماره 1، صص 7-25.https://ensani.ir/fa/article/336107
  • -------- (1399الف). تنوع و تمدن در اندیشه اسلامی. قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
  • -------- (1400). گفت‌وگو (مبانی و مهارت‌ها)(ویراستاری محمدرضا قاضی زاهدی). قم: پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات.
  • -------- (1399ب). یگانگی الهی و چندگانگی انسانی از منظر الهیات سیاسی و تمدنی. علوم سیاسی، دوره 23، (شماره 90، صص 57-78. https://doi.org/10.22081/psq.2020.69294
  • بوهم، د. (1381). درباره دیالوگ(تدوین لی نیکول و ترجمه محمدعلی حسین نژاد). تهران: دفتر پژوهشهای فرهنگی.
  • بهجت پور، ع.، و بهجت پور، ز. (1397). پیشرفت جامعه اسلامی در قرآن عرصه‌ها و راهکارها. دوفصلنامه مطالعات تفسیری و معناشناختی قرآنی، دوره 1، شماره 2، صص 25-52.https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1376516
  • پاکتچی، ا. (1400). روش‌شناسی پیوند میان دستگاه مفهومی قرآن کریم و علوم مدرن. تهران: دانشگاه امام صادق علیه‌السلام.
  • جفری، آ. (1386). واژه‌های دخیل در قرآن(ترجمه فریدون بدره ای) تهران: انتشارات توس.
  • جوادی آملی، ع.(1390). محورهای وحدت. میقات حج، دوره 19، شماره 76، صص 6-33.https://miqat.hajj.ir/article_38046.html
  • جمعی از نویسندگان (1398). چیستی تمدن(ترجمه سیدمحمدحسین صالحی). قم، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
  • حمیدی پارسا، م. (1395). مکالمه متن با مخاطب در قرآن کریم بر بنیاد نظریه‌ی مکالمه‌گرایی باختین (بررسی موردی قصه خلقت آدم در قرآن مجید). الهیات هنر، شماره 5، صص 83-106.https://elahiyatehonar.isoa.ir/article_29592.html
  • حنفی، ح. (1992). التراث و التجدید. بیروت: مجد (المؤسسة الجامعیة للدراسات و النشر و التوزیع).
  • -------- (2000). ماذا یعنی علم الإستغراب. [بی‌جا]، [بی‌نا].
  • حیدری پور، ع. (1399). همزادی دین و تمدن؛ بن مایه انگاره‌های تمدنی سید حسین نصر(به کوشش حبیب‌اله بابائی). جستارهای نظری در اسلام تمدنی (صص 606-642)، قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
  • خانیکی، ه. (1383). گفت‌وگو: از مفهوم زبانی تا معنای جهانی. مجله جامعه‌شناسی ایران، دوره 5، شماره1، صص 90-113. http://www.jsi-isa.ir/article_27726.html
  • خرمشاهی، ب. (1376). قرآن‌پژوهی، تهران: ناهید.
  • خندان، ع.(1379). منطق کاربردی. تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت).
  • خیامی، ع. (1394). ترسیم صورت‌بندی گفتمانی گفت‌وگوهای قرآنی. رساله دکتری، دانشکده علوم اجتماعی و رفتاری، دانشگاه باقرالعلوم.https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/04e00aef99c75f8daf608fa3cf352bd4
  • دهخدا، ع. (1377). لغت‌نامه. تهران: مؤسسه لغت‌نامه دهخدا و مرکز بین‌المللی آموزش زبان فارسی دانشگاه تهران.
  • دیالمه، ن.، و صالحی متعهد، ز. (1393). مؤلفه‌های گفت‌وگوی صحیح، مبتنی بر گفت‌وگوهای قرآنی، تربیت اسلامی، دوره 9، شماره 19، صص 47-66.https://ensani.ir/fa/article/339232
  • راغب اصفهانی، ح. (1412). مفردات الفاظ القرآن، بیروت: دارالقلم.
  • ری‌شهری، م.، و برنجکار، ر. (1379). گفت‌وگوی تمدنها در قرآن و حدیث(ترجمه محمدعلی سلطانی). قم: دارالحدیث.
  • سالم، ع. (بی‌تا). دراسات فی تاریخ العرب: تاریخ العرب قبل الاسلام. اسکندریه: مؤسسه شباب الجامعه.
  • سرخیل، ب. (1398). هویت دینی و آینده همگرایی در جهان اسلام؛ موانع و راهکارها. دوفصلنامه مطالعات بنیادین تمدن نوین اسلامی، دوره 2، شماره 2، صص 93-116.
  • https://doi.org/10.30479/jfs.2019.11062.1084
  • سلیمی، ب. (1394). ساختار گفت‌وگوهای داستانی قصص قرآن کریم. رساله دکتری، دانشگاه قرآن و حدیث. https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/391a6490ff08fe8fa71d799c9d89b39c
  • سید قطب شاذلی، ا. (1425). فی ظلال القرآن. بیروت: دارالشروق.
  • -------- (1415). التصویر الفنی فی القرآن. بیروت، دارالشروق.
  • شاکر، م.، و اکبری، ع. (1392). دیالوگ در قرآن: گونه ها و درون مایه ها، دو فصلنامه کتاب قیم، دوره 3، شماره 8، صص 27-49. https://kq.meybod.ac.ir/article_321.html
  • شایگان، د. (1380). افسون زدگی جدید: هویت چهل تکه و تفکر سیار. مترجم: فاطمه ولیانی، تهران: نشر و پژوهش فرزان روز.
  • شریف الرضى، م. ‏(1414). نهج‌البلاغه(تحقیق صبحی صالح). قم: هجرت.
  • صدیق اورعی، غ.، فرزانه، ا. (1398). دین و واگرایی اجتماعی، اسلام و علوم اجتماعی. دوره 11، شماره21، صص 5-28. https://doi.org/10.30471/soci.2019.1611
  • طباطبایی، م. (1390). المیزان فی تفسیر القرآن. بیروت: مؤسسة الأعلمی للمطبوعات‏.
  • فراهیدی، خ. (1409). کتاب العین. قم: نشر هجرت.
  • فضل‌الله، م. (1419). من وحى القرآن. بیروت: دارالملاک.
  • -------- (1380). ‌گفت‌وگو و تفاهم در قرآن کریم(ترجمه حسین میردامادی و ابوالحسن هاشمی)، تهران: هرمس.
  • فولادوند، م. (1418). ترجمه قرآن. تهران: دفتر مطالعات تاریخ و معارف اسلامی.
  • قائمی‌نیا، ع. (1389). بیولوژی نص نشانه‌شناسی و تفسیر قرآن. تهران: انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
  • قرشی‌بنابی، ع. (1412). قاموس قرآن. تهران: دارالکتب الاسلامیه.
  • گرونبام، گ. (1342). وحدت و تنوع در تمدن اسلامی(ترجمه عباس آریان‌پور). تبریز: کتابفروشی معرفت.
  • مبلغی، ا. (1400). «گفت‌وگوی اندیشه و اندیشه گفت‌وگو در قرآن».https://rasekhoon.net/RMagazine/show/1570662
  • محمودی، ز. (1402). روش خوانش تمدنی قرآن کریم. رساله دکتری ]منتشر نشده[، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه قم.
  • محمودی، ز.، رحمان‌ستایش، م.، و بابائی، ح. (1401). نقش نگرش سامانه‌ای در خوانش تمدنی قرآن و صورت‌بندی تمدن. مطالعات قرآنی و فرهنگ اسلامی، دوره 6، شماره 2، صص 109-136. https://doi.org/10.22034/isqs.2022.40654.1930
  • مرادی، ف. (1394). تعارف و تعامل معروف دو اصل بنیادین در فرایند تمدنی. نقد و نظر، دوره 20، (شماره 80، صص 77-100. https://jpt.isca.ac.ir/article_20612.html
  • مطهری، م. (1380). مجموعه آثار شهید مطهری. ج 3، تهران: صدرا.
  • -------- (1378). یادداشت‌های استاد مطهری. ج 2، تهران: صدرا.
  • مهرابی، م.، و امرایی، ا. (1399). نقش استعاره در فرهنگ کاوی زبان؛ مطالعه موردی استعاره «دنیا به مثابه بازار» در قرآن کریم از دیدگاه زبان‌شناسی شناختی- فرهنگی. پژوهشهای ادبی- قرآنی، دوره 8، شماره 29، صص 125-152. https://paq.araku.ac.ir/article_45855.html
  • میر، م. (1390). اسلوب گفت‌وگو در قران کریم(ترجمه عی شریفی و سید رضا موسوی). مجله گلستان قرآن، شماره 122، پرتال جامع علوم و معارف قرآن.https://quran.isca.ac.ir/fa/Article/Detail/12369
  • میرزایی، م. (1403). مرجعیت قرآن و موضوع تمدن. درآمدی بر تفسیر تمدنی قرآن، دفتر اول( به اهتمام نجمه نجم) (صص 331-368). گفتارهایی از اندیشه‌ورزان قرآنی- تمدنی، قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
  • میرعرب، ف. (1396). وفاق و اتحاد در اندیشه مفسران اجتماعی: علامه طباطبایی، سید قطب، علامه فضل الله، ابن‌عاشور. قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
  • نصر، ح. (1383). اسلام و تنگناهای انسان متجدد(ترجمه انشاءالله رحمتی). تهران: دفتر پژوهش و نشر سهروردی.
  • -------- (1385). قلب اسلام(ترجمه محمدصادق خرازی). تهران: نشر نی.
  • نصیری، م.، رضائی، ر.، و زارعکار، ح. (1399). رهیافت تمدنی به قرآن و سیرة رسول خدا (ص)؛ مطالعه موردی: راهبرد مشورت؛ مبانی و پیامدها. فصلنامه علمی مطالعات الگوی پیشرفت اسلامی ایرانی، دوره 8، شماره 1، صص 225-240.https://doi.org/20.1001.1.23225645.1399.8.1.9.9
  • نوروزی فیروز، ر.، و خاتمی نیا، ف. (1399). زبان و حوزه اعتبار تمدنیِ جهان اسلام. پژوهش‌های سیاست اسلامی، دوره 8، شماره 17، صص 199-224.https://doi.org/20.1001.1.23455705.1399.8.17.8.0
  • نوروزی فیروز، ر. (1399الف). الهیات اجتماعی و تمدن اسلامی (بررسی آرای محمد فتح الله گولن درباره تمدن اسلامی). جستارهای نظری در اسلام تمدنی (صص643-676)، قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
  • -------- (1399ب). در جستجوی مدرنیته اسلامی (بررسی و نقد اندیشه‌های تمدنی بدیع‌الزمان سعید نورسی). جستارهای نظری در اسلام تمدنی (صص 538-570)، قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
  • هادی، ج.(1370). القرآن و الحضاره. رساله القران، شماره 5، صص 137-154.https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/3774
  • هدایت، ش. (2536). واژه‌های ایرانی در نوشته‌های باستانی (عبری- آرامی- کلدانی). تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
  • یعقوبی، ع. (1398). چالش واگرایی‌های هویتی جهان اسلام و راه‌حل‌های همگرایی در تمدن نوین اسلامی. دوفصلنامه مطالعات بنیادین تمدن نوین اسلامی، دوره 2، شماره 1، صص 171-210.https://doi.org/10.22070/nic.2019.906
  • Merriam-Webster Dictionary. (n.d.). Retrieved from https://www.merriam-webster.com/dictionary.
  • Mir, M. (1992). Dialogue in the Qur’an. Religion & Literature, 24(1), 1–22. http://www.jstor.org/stable/40059496
  • Robin, Ch. (2006). " Yemen" In Jane Dammen McAuliffe (E.). Encyclopaedia of the Qurān, Leiden: Brill, vol5.
  • https://www.dictionary.cambridge .
  • https://www.dictionary.com/Aazarnoosh, A .(1998). History of Arabic language and culture. Tehran, Samt Publication. [In Persian].
  • Aaghajaani, N . (2010). Islamic heritage in the grip of the age: Criticism of Hasan Hanafi's approach in rebuilding Islamic heritage. verbal knowledge, vol.1, (issue 3), pp. 63-90. https://ensani.ir/fa/article/306511 [In Persian].
  • Ibn Fares, Ahmad (1983). Al-Maqais al-Lagheh dictionary, Haroon Abossalaam Mohammad (researcher), Qom, Islamic school of information. [In Persian].
  • Aboozyd, Nasr . (2001). The meaning of the text: a research in Quranic sciences, Morteza Kariminia (translator), Tehran, Publication of a new plan. [In Persian].
  • Izadpanaah, A . (2017). Dialogue and polyphony in Iran's official education, Ph.D. Thesis. Faculty of Education and Psychology. Shiraz university. https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/e8a7b8bc37e8b143e5075b830c3c1bfc
    [In Persian].
  • Babaei, H .(2012). "Human brotherhood" and its moral consequences in the world arena (based on the thought of Ayatollah Javadi Amoli), Hikmat Esra, vol. 5,(issue 1), pp. 7-25. https://ensani.ir/fa/article/336107 [In Persian].
  • ------------ (2014). Continuity in Islamic civilization (review of Marshall Hodgson's theory), criticism and opinion, 19, (issue 2), pp. 35-59. https://ensani.ir/fa/article/412059 [In Persian].
  • ------------ (2016). Linguistic diversity, civilized language, Sadra Humanities, (issue 17), pp. 14-15. https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1744097 [In Persian].
  • ------------ (2020). Diversity and civilization in Islamic thought, Qom, Research Institute of Islamic Sciences and Culture. [In Persian].
  • ------------ (2021). Dialogue (Basics and Skills), Mohammad Reza Ghazi Zahedi (Editor), Qom, Culture, Art and Communication Research Institute. [In Persian].
  • ------------ (2019b). Divine unity and human plurality from the perspective of political and civilizational theology, Political Sciences, 23, (90): pp. 57-78. https://doi.org/ 10.22081/psq.2020.69294 [In Persian].
  • Boehm, D. (2002). about dialogue, Lee Nicol (collection and editing), Mohammad Ali Hosseinnejad (translator), Tehran, Cultural Research Office. [In Persian].
  • Bahjatpour, A. and Behjatpour, Z. (2017). The Progress of Islamic Society in the Qur'an, Areas and Solutions, Two Quarterly Journal of Qur'anic Exegetical and Semantic Studies, 1, (issue 2): pp. 25-52.

https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1376516 [In Persian].Paktachi, A. (2021). Methodology of the link between the conceptual system of the Holy Quran and modern sciences, Tehran, Imam Sadiq peace be upon her University. [In Persian].

  • Jeffrey, A. (2006). Words involved in the Qur'an. Fereydon Badrei (translator). Tehran, Toos Publications. [In Persian].
  • Javadi Amoli, A. (2013). The Axis of Unity, Miqat Hajj, Vol. 19, (issue 76): pp. 6-33. https://miqat.hajj.ir/article_38046.html [In Persian].
  • A group of authors (2018). What is Civilization, Mohammad Hossein Salehi (translator), Qom, Research Institute of Islamic Sciences and Culture.
    [In Persian].Hamidi Parsa, M. (2015). Conversation between the text and the audience in the Holy Quran based on Bakhtin's theory of conversationalism (a case study of the story of the creation of Adam in the Holy Quran), Theology of Art, (issue 5): pp. 83-106. https://elahiyatehonar.isoa.ir/article_29592.html [In Persian].
  • Hanafi, H. (1992). Al-Trath and Al-Renaissance, Beirut, Majd (al-Musadat al-Jamaeiya for Studies and Studies and Al-Nashar and Al-Tawzi’ah). [In Persian].
  • ------------ (2000). what is the science of Western studies, [without a place], [without a publisher]. [In Persian].
  • Heydaripour, A. (2019). the coexistence of religion and civilization; themes of Seyyed Hossein Nasr's Civilization Concepts, by Habibullah Babaei. Theoretical Essays in Civilized Islam (pp. 606-642), Qom, Research Institute of Islamic Sciences and Culture. [In Persian].
  • Khaniki, H. (2004). Dialogue: From Linguistic Concept to Global Meaning, Iranian Journal of Sociology, Vol. 5, (issue 1): pp. 113-90. http://www.jsi-isa.ir/article_27726.html [In Persian].
  • Khorramshahi, B. (1997). Quran Research, Tehran, Nahid. [In Persian].
  • Khandan, S. A. (2000). applied logic, Tehran, organization for the study and editing of university humanities books (Samt). [In Persian].
  • Khayami, A (2014). Describing the discourse structure of Quranic dialogues, Ph.D thesis, Faculty of Social and Behavioral Sciences, Bagheral Uloom University.https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/04e00aef99c75f8daf608fa3cf352bd4

[In Persian].Dehkhoda, A . (1998). Dictionary, Tehran, Dehkhoda Dictionary Institute and International Persian Language Education Center of Tehran University. [In Persian].

  • Dayalmeh, N. and Salehi, Z. (2013). components of correct conversation, based on Quranic conversations, Islamic Education, Vol. 9, (issue 19): pp. 47-66. https://ensani.ir/fa/article/339232 [In Persian].
  • Deshiri, M. (2016). Islamic Revolution and Globalization; From theory to practice, political thought in Islam, vol. 3, (issue 14): pp. 27-57. https://andishehsiyasi.ri-khomeini.ac.ir/article_65296.html [In Persian].
  • Ragheb Esfahani, H. bin M. (1991). Vocabulary of Quranic Words, Beirut, Dar al-Qalam. [In Persian].
  • Reyshahri, M., Brijnkar, R. (2000). The Dialogue of Civilizations in the Qur'an and Hadith, Mohammad Ali Soltani (translator), Qom, Dar al-Hadith. [In Persian].
  • Salem, A. (no date), Studies in the History of the Arabs: The History of the Arabs Before Islam, Alexandria, Shabab Al-Jamaeh Institute. [In Persian].
  • Sarkhil, B. (2018). religious identity and the future of convergence in the Islamic world; Obstacles and solutions, two quarterly journal of fundamental studies of modern Islamic civilization, vol. 2, (issue 2): pp. 116-93.

     https://doi.org/10.30479/jfs.2019.11062.1084 [In Persian].Salimi, B. (2014). The Structure of Narrative Dialogues in the Stories of the Holy Quran, Ph.D. Thesis, Quran and Hadith University.

https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/391a6490ff08fe8fa71d799c9d89b39c [In Persian].Seyyed Qutb. Sh .I. (2004). in the shadows of the Qur'an, Beirut, Dar al-Shoroq. [In Persian].---------- (1994). Artistic image in the Quran, Beirut, Dar al-Shoroq. [In Persian].

  • Shakir, M. and Akbari, A. (2012). Dialogue in the Qur'an: Types and Contents, two quarterly books of Kitab Qayyim, Vol. 3, (issue 8): pp. 27-49. https://kq.meybod.ac.ir/article_321.html [In Persian].
  • Shaygan, D. (2001). The New Enchantment: Identity of Four Pieces and Mobile Thinking, Fateme Valiani (Translator), Tehran, Farzan Rooz Publishing and Research. [In Persian].
  • Sharif al-Radhi, M. bin Hossein (1993). Nahj al-Balagheh, Sobhi Saleh (researcher), Qom, Hijrat. [In Persian].
  • Sediq Urei, Gh., Farzaneh, A. (2018). Religion and Social Divergence, Islam and Social Sciences, Vol. 11, (issue 21): pp. 5-28.

     https://doi.org/10.30471/soci.2019.1611 [In Persian].Tabatabaei, M. (2013). Al-Mizan in the interpretation of the Qur'an, Beirut, Al-Alami Publishing House. [In Persian].

  • Farahidi, Kh. bin A. (1988). Kitab al-Ain, Qom, Hijrat Publishing. [In Persian].
  • Fazlullah, S. M. H. (1998). From the revelation of the Qur'an, Beirut, Darul Mulak. [In Persian].
  • ------------ (2001). dialogue and understanding in the Holy Quran, Hossein Mir Damadi and Abolhasan Hashemi (translator), Tehran, Hormes. [In Persian].
  • Foladvand, M. (1997). translation of the Quran, Tehran, Department of Islamic History and Education Studies. [In Persian].Ghaeminia, A. (2010). Text Biology Semiotics and Qur'an Interpretation, Tehran, Islamic Culture and Thought Research Institute Publications.
    [In Persian].Qurashibanabi, A. (1412). Quran Dictionary, Tehran, Darul Kitab al-Islamiya.
  • Grunbaum, G. (1963). Unity and Diversity in Islamic Civilization, Abbas Arianpour (translator), Tabriz, Marafet bookstore. [In Persian].
  • Moballeghi, A. (2021). "Dialogue of thought and thought of dialogue in the Qur'an", https://rasekhoon.net/RMagazine/show/1570662. [In Persian].
  • Mahmoudi, Z. (2023). the method of cultural reading of the Holy Quran, P.H.D thesis, Faculty of Theology and Islamic Studies, University of Qom. [In Persian].
  • Mahmoudi, Z., Rahmansataish, M. and Babaei, H. (2022). The role of systemic approach in the civilizational reading of the Qur'an and the formation of civilization, Qur'anic Studies and Islamic Culture, 6, (issue 2): pp. 109-136. https://doi.org/10.22034/isqs.2022.40654.1930 [In Persian].
  • Moradi, F. (2014). the famous comparison and interaction of two fundamental principles in the civilization process, Naqd Va Nazar, Vol. 20, (issue 80): pp. 77-100. https://jpt.isca.ac.ir/article_20612.html [In Persian].
  • Motahari, M. (2001). collection of works of Marteza Motahari, Vol. 3, Tehran, Sadra. [In Persian].
  • ---------- (1999). Professor Motahari's Notes, Vol. 2, Tehran, Sadra. [In Persian].
  • Mehrabi, M., Emraei, A. (2019). the role of metaphor in the culture of language exploration; A case study of the metaphor of "the world as a market" in the Holy Quran from the perspective of cognitive-cultural linguistics, Literary-Quranic Researches, Vol. 8, (issue 29): pp. 125-152. https://paq.araku.ac.ir/article_45855.html [In Persian].
  • Mir, M.(2011). dialogue style in the Holy Qur'an, Ali Sharifi, Seyyed Reza Mousavi (translator), Golestan Qur'an Magazine, (issue 122), comprehensive portal of Quranic sciences and education.

https://quran.isca.ac.ir/fa/Article/Detail/12369 [In Persian].Mirzaei, M.(2024). the authority of the Qur'an and the subject of civilization, by Najma Najm (pp. 331-368), an introduction to the civilizational interpretation of the Qur'an (first chapter), speeches of Quranic-civilizational thinkers, Qom, Research Institute of Islamic Sciences and Culture.

  • [In Persian].Mir Arab, F. (2016). Unity and unity in the thought of social commentators: Allameh Tabatabai, Seyyed Qutb, Allameh Fadlallah, Ibn Ashour, Qom, Research Institute of Islamic Sciences and Culture. [In Persian].
  • Nasr, H. (2004). Islam and the difficulties of modern man, God willing, Rahmati (translator), Tehran, Sohrvardi Research and Publishing Office. [In Persian].
  • ------------ (2006). The Heart of Islam, Mohammad Sadeq Kharazi (translator), Tehran, Ney Publishing. [In Persian].
  • Nasiri, M., Rezaei, R. and Zarekar, H. (2019). Civilized Approach to the Qur'an and the Life of the Messenger of God (PBUH); Case study: consultation strategy; Basics and Implications, Scientific Quarterly Journal of Iranian Islamic Development Model Studies, Vol. 8, (issue 1): pp. 225-240. https://doi.org/1001.1.23225645.1399.8.1.9.9 [In Persian].
  • Nowrozi Firouz, R. and Khataminia, F. (2019). Language and the field of civilizational validity of the Islamic world, Islamic Policy Research, Vol. 8, (issue 17): pp. 224-199. https://doi.org/ 20.1001.1.23455705.1399.8.17.8.0
  • Nowrozi Firouz, R. (2018a). Social Theology and Islamic Civilization (an examination of Muhammad Fethullah Gulen's views on Islamic Civilization), Theoretical Essays in Islamic Civilization (pp. 676-643), Qom, Research Institute of Islamic Sciences and Culture. [In Persian].
  • ------------ (2020b). in search of Islamic modernity (examination and criticism of modern civilizational ideas of Saeed Nursi), theoretical essays in civilizational Islam (pp. 538-570), Qom, Research Institute of Islamic Sciences and Culture. [In Persian].
  • Hadi, J.. Al-Qur'an and Al-Khatara (1991). Risalah Al-Qur'an, (issue. 5): pp. 137-154. https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/3774 [In Persian].
  • Hedayat, Sh. (2536). Iranian words in sancient writings (Hebrew-Aramaic-Chaldean), Tehran, Tehran University Press. [In Persian].
  • Yaqoubi, A. (2018). The Challenge of Identity Divergences in the Islamic World and Convergence Solutions in Modern Islamic Civilization, Bi-Quarterly Journal of Fundamental Studies of Modern Islamic Civilization, Vol. 2, (issue 1): pp. 171-210. https://doi.org/ 10.22070/nic.2019.906

[In Persian].Merriam-Webster Dictionary. (n.d.). Retrieved from https://www.merriam-webster.com/dictionary.

  • Mir, M. (1992). Dialogue in the Quran, religion and literature 24. http://www.jstor.org/stable/40059496
  • Robin, Christian J. (2006). " Yemen" In Jane Dammen McAuliffe (E.). Encyclopaedia of the Qurān, Leiden: Brill, vol5.
  • https://www.dictionary.cambridge .https://www.dictionary.com