کارکرد گفت‌وگومندی قرآن در حل مسئله گسست تمدنی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته دکتری علوم قرآن و حدیث، دانشکده الهیات، دانشگاه قم(مدرس دانشگاه قم)

2 دانشیار مطالعات اجتماعی و تمدنی، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، قم، ایران

چکیده

تمدن اسلامی که در دوره‌هایی از حیات خود به شکلی همگرا و یکپارچه پیش می‌رفت، امروز با مسئله گسست و عدم پیوستگی روبروست. البته این مسئله مختص تمدن اسلامی نبوده، می‌توان گفت جهان امروز دچار گسست و ناسازگاری شده‌است. این پژوهش به منظور یافتن راه‌حلی برای این مسئله با بهره‌گیری از روش تحلیلی و تفسیر تمدنی، به قرآن به عنوان مصدر یا ایده هدایتگر تمدن اسلامی رجوع کرده، از میان راه‌حل‌هایی که قرآن برای این مسئله ارائه کرده، بر "گفت‌وگو" تمرکز می‌کند. قرآن با "نزولِ تعاملی و گفت‌وگویی"، مخاطبان خود را نه تماشاگر، بلکه کنش‌گرانی فعال می‌بیند و راه را برای مشارکت آنها در متن باز می‌کند. این کتابِ تعاملی توانسته با تکیه بر وجوه مشترک با مخاطب در سه ساحت ذهن، زبان و عین با مخاطبان خود گفت‌وگو کرده، این‌گونه پیوند و انسجامی میان آنها ایجاد کند. دستاورد این گفت‌وگو با مخاطب، تحکیم "هویت مشترک" میان مسلمانان، پایه‌ریزی "معنای هم‌کنشی" و در پایان "عملِ جمعی" و متعهدانه به معناست. در این نگاه، قرآن نه محصولی فرهنگی به معنای متاثر از فرهنگ، بلکه محصولی هم‌کنشی و برآمده از گفت‌وگو است که به مثابه "چسب تمدنی" عمل کرده، گسست‌ها را کم‌رنگ و پیوند افراد را تقویت می‌کند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The conversational function of Quran in solving the problem of civilization Disintegration

نویسندگان [English]

  • zahra mahmoudi 1
  • habibollah babaei 2
1 Graduated with a PhD in Quranic and Hadith studies, Faculty of Theology, Qom University (Teacher at Qom University)
2 Associate Professor of Social and Civilization Studies,Research Institute of Islamic Sciences and Culture, Qom, Islamic Republic of Iran.
چکیده [English]

Islamic civilization, which progressed in a convergent way, today is facing the problem of discontinuity and Disintegration. Of course, this issue is not specific to Islamic civilization, it can be said that today's world has suffered a Disintegration and incompatibility. In order to find a solution for this problem by using the analytical method and civilizational interpretation, this research refers to the Qur'an as an infinitive or the guiding idea of Islamic civilization, and focuses on "dialogue" among the solutions that the Qur'an has provided for this problem. With the " Interactive revelation and dialogue", the Qur'an sees its audiences not as spectators, but as active actors and opens the way for their participation in the text. This interactive book has been able to create a connection and coherency among its audiences by relying on the common aspects with the audience in three areas of mind, language and reality. The achievement of this conversation with the audience is the consolidation of "common identity" among Muslims, the foundation of "interactive meaning" and at the end "collective and committed action". In this view, the Qur'an is not a cultural product in the sense of being influenced by culture, but rather a product of interaction and dialogue, which acts as a "civilizational glue" and strengthens the bonds of people.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Disintegration
  • dialogue
  • civilization interpretation
  • Islamic civilization
  • civilization identity
  • coherency