رابطه‌ی اجرای عدالت با کاهش فساد برای تحقق تمدن نوین اسلامی با تأکید بر سیره‌ی امام علی (ع)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری مدرسی معارف اسلامی، گروه معارف اسلامی، دانشگاه معارف اسلامی، قم، ایران.

2 استادیار انقلاب اسلامی، گروه معارف اسلامی، دانشگاه لرستان، لرستان، ایران.

3 اســتادیار گروه علوم قرآن و حدیث، دانشــگاه علوم و معارف قرآن کریم، قم، ایران.

4 دانشجوی ارشد فلسفه علوم اجتماعی، دانشگاه تهران، ایران

چکیده

مبارزه با فساد و تأمین عدالت، همواره یکی از دغدغه‌های اصلی تمامی جوامع بشری از گذشته تاکنون بوده است. چراکه برای دستیابی به تمدن نوین اسلامی لازم است که فساد در جامعه از بین برود؛ فلذا این سؤال مطرح می‌شود که اجرای عدالت در حکومت امام علی (ع) چگونه باعث کاهش فساد می‌شد؟ نوشتار حاضر به روش توصیفی – تحلیلی و به شیوه کتابخانه‌ای به سؤالات مذکور پاسخ داده و دستاوردهایی را به دنبال داشته است اینکه در سیره‌ی علوی مفهوم عدالت دارای جایگاه ویژه‌ای است به‌گونه‌ای که ایشان بر اجرای عدالت در تمامی ابعاد حکومت اسلامی تأکید کرده و آن را عامل بازدارنده از فساد قلمداد کرده‌اند و در صحنه‌ی زندگی اجتماعی حکومت زمان خود، آن را به بهترین نحو پیاده نموده‌اند. آنچه بعد از بررسی آرای مخالفان و موافقان و سیره‌ی امیرالمؤمنین به دست می‌آید، آن است که بین اجرای عدالت و کاهش فساد رابطه‌ای مستقیم وجود دارد. این نگاشته، مبتنی بر سیره امام علی (ع) چهار دلیل برای این نکته که اجرای عدالت باعث کاهش فساد می‌شود تبیین نموده است.
 
 

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The relationship between the administration of justice and the reduction of corruption for the realization of modern Islamic civilization with an emphasis on the life of Imam Ali (AS)

نویسندگان [English]

  • Ebrahim Momeni 1
  • Saeed Khodadadi 2
  • Aliasghar Shoaei 3
  • Mehdi Vahidi Asl 4
1 Ph.D. student of Islamic Studies, Department of Islamic Studies, University of Islamic Studies, Qom, Iran.
2 Assistant Professor of Islamic Revolution, Department of Islamic Studies, Lorestan University, Lorestan, Iran
3 Assistant Professor of the Department of Quranic and Hadith Sciences, University of Quranic Sciences and Education, Qom, Iran.
4 Senior student of philosophy of social sciences, University of Tehran, Islamic
چکیده [English]

Purpose: Among the goals that can be considered for this research is to prove that the administration of justice leads to the reduction of corruption, and it is well seen in the biography of Imam Ali (a.s.) that the implementation of justice causes the reduction of corruption in the society.
Methodology: The method used in this article is the descriptive-analytical method in such a way that the biography of Imam Ali (AS) is analyzed and investigated in this context and it is tried to use documentary sources to reach the topics.
Findings: Among Western thinkers, there are different theories about justice, some believe that the implementation of justice is either not possible, or that it prevents progress and progress, or that justice is only a moral category. There are problems with these views: firstly, justice is a comprehensive concept and includes all matters of human life. Secondly, the implementation of justice has both the possibility of proof and the possibility of proof; Because throughout history there have been people who have been able to implement a certain amount of justice in society. Thirdly, the implementation of justice is not only an obstacle to progress, but also a factor and a driver for progress. In the Alevi way of life, "execution of justice" is considered possible; The reason is that he himself implemented justice in the society, in addition, he considered the implementation of justice in "all aspects of human life" as mandatory. The great efforts of His Holiness for the complete implementation of justice in the society and his recommendations regarding the necessity of realizing justice in all aspects of life, show his concern and attention to the category of justice and the wide scope of this concept, and it was basically to achieve this goal that he The position of martyrdom was achieved. Also, the four reasons mentioned in the text of the research show that, from their point of view, justice always leads to the decline of corruption.
Conclusion: Finally, what is observed among western and Islamic thinkers and also in Alavi tradition is that "there is a direct relationship between the administration of justice and the reduction of corruption, and the administration of justice causes the reduction of corruption in the society". As a result, the implementation of justice in the society provides the basis for the realization of the new Islamic civilization.
 
 
 
 
 
 
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Justice
  • corruption
  • modern Islamic civilization
  • Alevi way of life
  • reduction of corruption
  • اصفهانى، حسین بن محمد راغب (1412ق)، مفردات الفاظ القرآن، لبنان - سوریه، دارالعلم - الدار الشامیة.
  • افتخاری، لاله (1401)، رسالت کارگزاران نظام اسلامی در مواجهه با آسیب‌های اجتماعی (با تأکید بر عهدنامه‌ی مالک اشتر)، دو فصلنامه علمی مطالعات بنیادین تمدن نوین اسلامی، دوره ۵ بهار و تابستان، شماره ۱، (پیاپی ۹)، صص 277 –
  • بختیاری، صادق (1380)، عدالت و توسعه از دیدگاه امام علی (ع)، اندیشه­ی حوزه‌، شماره­ی دوم،
  • بشیریه‌، حسین (1390)، تاریخ اندیشه‌های سیاسی قرن بیستم؛ لیبرالیسم و محافظه‌کاری، تهران‌، نشر نی.
  • تمیمى آمدى‏، عبدالواحد (1366)، تصنیف غررالحکم و دررالکلم‏، قم‏، دفتر تبلیغات‏‏.
  • جوهرى، اسماعیل بن حماد (1410ق)، الصحاح - تاج اللغة و صحاح العربیة، بیروت، دارالعلم للملایین.
  • امام خمینی، روح‌الله (١٣٦٩)، آخرین پیام، وصیت‌نامه سیاسی- الهی، تهران، سازمان اوقاف.
  • ---------- (1378)، آیین انقلاب اسلامی، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره).
  • داداشی، علیرضا (1390)، مبارزه با فساد اداری در ایران: اقدامات انجام‌شده و چند راهکار پیشنهادی، فصلنامه­ی راهبرد توسعه، شماره­ی 27،
  • ربیعی، علی (1383)، زنده‌باد فساد، تهران، سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
  • ربیعی، علی؛ آصف، هاجر (1391)، نقش فرهنگ‌سازمانی در پیشگیری از بروز فساد اداری، فصلنامه­ی مدیریت دولتی، شماره­ی 10.
  • سجادی، سید جعفر (1361)، فرهنگ علوم عقلی، تهران، انجمن اسلامی حکمت و فلسفه ایران.
  • سقای بی‌ریا، محمدناصر (1398)، مقایسه سنن اجتماعی تمدن ساز انبیاء و طاغوتیان از دیدگاه قرآن»، دو فصلنامه علمی مطالعات بنیادین تمدن نوین اسلامی، دوره 2 پاییز و زمستان، شماره 2، (پیاپی 4)، صص 223 -247.
  • سید رضی (1384)،نهج‌البلاغه‌، ترجمه­ی محمد‌ دشتی‌، قم‌، پارسایان.
  • شکراللهی، مسعود (1379)، ظرفیت‏سازی برای سلامت نظام اداری، ارتقای سلامت نظام اداری، تهران، مرکز آموزش مدیریت دولتی.
  • صبوری، منوچهر (1380)، جامعه‏شناسی سازمان‏ها، بوروکراسی مدرن ایران، تهران، سخن.
  • صدر، سیدمحمدباقر (1382)، اقتصادنا، قم، مؤسسة بوستان کتاب.
  • طریحى، فخرالدین (1416ق)، مجمع البحرین، تهران، کتاب‌فروشی مرتضوى.
  • عباس زادگان، محمد (1383)، فساد اداری، قم، دفتر پژوهش‏های فرهنگی.
  • عیوضلو، حسین (١٣٧٩)، بررسی و تحلیل امکان سازگاری معیارهای عدالت و کارآیی در نظام اقتصاد اسلامی، رساله­ی دکتری، دانشگاه تربیت مدرس تهران.
  • فراهیدى، خلیل بن احمد، (1410ق) کتاب العین، قم، نشر هجرت.
  • قدسی، محمد (1379)، نظام اداری لازم شرط توسعه، ارتقای سلامت نظام اداری، تهران، مرکز آموزش مدیریت دولتی.
  • کیانی منش، کامران (1386)، تأمّلی بر موضوع فساد اداری، ict.gov.ir.
  • محقق داماد‌، سید مصطفی (1382)، «حقوق بشر»،دانشنامه­ی امام علی (ع)، تهران‌، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه­ی اسلامی.
  • مطهری، مرتضی (١٣٥٢)، عدل الهی، قم، انتشارات صدرا.
  • معین، محمد (1362)، فرهنگ فارسی معین، تهران، مؤسسه­ی امیرکبیر.
  • مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتاب الاسلامیه.
  • نورى، محدث، میرزا حسین (1408)، مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، بیروت، مؤسسه آل البیت علیهم‌السلام.
  • واعظی، احمد (1388)، نقد و بررسی نظریه‌های عدالت، قم، مؤسسه­ی آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره).
  • ---------- (1384)، نظریه­ی عدالت در اندیشه­ی دیوید هیوم، پژوهش‌های فلسفی-کلامی، شماره­ی 24.
  • وثوقی، منصور؛ نیک خلق، علی‏اکبر (1385)، مبانی جامعه‏شناسی، تهران، بهینه.
  • هیوود، پل (1381)، فساد سیاسی، ترجمه­ی محمد طاهری، تهران، انتشارات پژوهشکده­ی مطالعات راهبردی.
  • Rawls, John (1971), A Theory of Justice (TJ), Cambridge etc. Belknap Press of Harvard University Press.
  • Esfahani, Hossein bin Muhammad Ragheb (1412 AH), Vocabulary of Quranic Words, Lebanon-Syria, Dar Al-Alam - Al-Dar al-Shamia.
    [In Persian ].
  • Bakhtiari, Sadegh (2010), Justice and development from the perspective of Imam Ali (a.s.), Andishe Hozha, No. 2. [In Persian ].
  • Bashirieh, Hossein (1390), History of Political Thoughts of the 20th Century; Liberalism and conservatism, Tehran, Ney Publishing .[In Persian ].
  • Tamimi Amadi, Abdulvaheed (1366), authored by Gharar al-Hakm and Darr al-Kalam, Qom, Tablighat office.[In Persian ].
  • Johari, Ismail bin Hammad (1410 AH), Sahah - Taj al-Lagha and Sahah al-Arabiya, Beirut, Dar Al Alam for millions. [In Persian ].
  • Khomeini, Ruhollah (1369), Last Message, God's Political Will, Tehran, Awqaf Organization. [In Persian ].
  • -------------------- (1378) Islamic Revolution, Tehran, Imam Khomeini's (RA) Editing and Publishing Institute. [In Persian ].
  • Dadashi, Alireza (2018), Fighting against administrative corruption in Iran: measures taken and some proposed solutions, Development Strategy Quarterly, No. 27. [In Persian].
  • Rabiei, Ali (1383), Long live corruption, Tehran, Ministry of Culture and Islamic Guidance Printing and Publishing Organization. [In Persian ].
  • Rabiei, Ali; Asif, Hajar (2017), The role of organizational culture in preventing the occurrence of administrative corruption, Public Administration Quarterly, No. [In Persian].
  • Sajjadi, Seyyed Jafar (1361), Culture of Intellectual Sciences, Tehran, Islamic Society of Hikmat and Philosophy of Iran. [In Persian ].
  • Seyed Razi (1384), Nahj al-Balagha, translated by Mohammad Dashti, Qom, Parsayan.
  • Shokrollahi, Masoud (1379), capacity building for the health of the administrative system, promoting the health of the administrative system, Tehran, Public Management Education Center. [In Persian].
  • Sabouri, Manouchehr (2010), Sociology of Organizations, Iran's Modern Bureaucracy, Tehran, Sokhn. [In Persian].
  • Sadr, Seyyed Mohammad Baqer (2012), Economist, Qom, Bostan Kitab Foundation. [In Persian].
  • Tareehi, Fakhreddin (1416 AH), Majma Al Bahrain, Tehran, Mortazavi bookstore. [In Persian].
  • Abbas Zadegan, Mohammad (2004), Administrative Corruption, Qom, Cultural Research Office[In Persian].
  • Ayuzlu, Hossein (1379), investigation and analysis of the possibility of compatibility of justice and efficiency standards in the Islamic economic system, doctoral dissertation, Tarbiat Modares University, Tehran.
    [In Persian].
  • Farahidi, Khalil bin Ahmad, (1410 AH) Kitab al-Ain, Qom, Hijrat Publishing. [In Persian].
  • Qudsi, Mohammad (1379), the administrative system is a necessary condition for development, improving the health of the administrative system, Tehran, Public Management Education Center. [In Persian].
  • Kiani Menesh, Kamran (2016), reflection on the issue of administrative corruption, www.ict.gov.ir[In Persian].
  • Mohagheq Damad, Seyyed Mustafa (2012), "Human Rights", Imam Ali Encyclopaedia, Tehran, Research Institute of Islamic Culture and Thought [In Persian].
  • Motahri, Morteza (1352), Adl Elahi, Qom, Sadra Publications. [In Persian].
  • Moin, Mohammad (1362), Farhang Farsi Moin, Tehran, Amir Kabir Institute. [In Persian].
  • Makarem Shirazi, Nasser, Tafsir al-Nashon, Tehran, Dar al-Kitab al-Islamiya.[In Persian].
  • Noori, Muhaddith, Mirza Hossein (1408), Mustardak al-Wasil and Mustanbat al-Masal, Beirut, Al-Bayt Institute, peace be upon him.
    [In Persian].
  • Vaezi, Ahmad, (2008), review of theories of justice, Qom, Imam Khomeini Educational and Research Institute. [In Persian].
  • -------------------- (1384) Theory of Justice in David Hume's Thought, Philosophical-Theological Studies, No. 24. [In Persian].
  • Vathoqi, Mansour; Nik Khalq, Ali Akbar (1385), Basics of Sociology, Tehran, Optimum. [In Persian].
  • Heywood, Paul (2008), Political Corruption, translated by Mohammad Taheri, Tehran, Strategic Studies Research Center Publications. [In Persian].
  • Rawls, John (1971), A Theory of Justice (TJ), Cambridge etc. Belknap Press of Harvard University Press.