تحلیل گفتمان تمدن نوین اسلامی در دیدگاه حضرت آیت الله خامنه‌ای (مدظله العالی) بر اساس نظریه جیمز پل جی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری جامعه‌شناسی سیاسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران.

2 استاد علوم سیاسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران

3 استادیار علوم قرآن و حدیث، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران

چکیده

ماهیت تمدن غرب مبتنی بر سیطره و سلطه بر هر تمدنی است. ازجمله نگرانی‌ها و دغدغه‌های متفکران اسلامی، نوع و نحوه‌ی مواجهه‌ی تمدن اسلام در مقابل تمدن غرب بود. در این راستا پس از انقلاب اسلامی، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای با درک اهمیت و ضرورت چگونگی رویارویی دنیای اسلام با تمدن غرب، بیانات متعددی در خصوص تمدن نوین اسلامی داشتند. در مقاله‌ی حاضر، نگارندگان مترصد این هستند که با استفاده از روش تحلیل گفتمان جیمز پل جی، بیانات آیت‌الله خامنه‌ای در خصوص تمدن نوین اسلامی را مورد بررسی قرار دهند. سؤال پژوهش این است که تحلیل گفتمان بیانات آیت‌الله خامنه‌ای در مورد تمدن نوین اسلامی بر اساس روش نظریه جیمز پل جی به چه صورت است؟ یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد با توجه به هفت مؤلفه‌ی سازندگی نظریه جیمز پل جی در گفتمان بیانات آیت‌الله خامنه‌ای در خصوص تمدن نوین اسلامی مواردی همچون فرهنگ غرب به‌عنوان یک فرهنگ مهاجم و مضر برای ایجاد تمدن نوین اسلامی، رابطه میان علم و تمدن نوین اسلامی، رابطه میان دانش مسلمین و بهره‌گیری از ابزار و امکانات جهانی جهت تحقق تمدن نوین اسلامی، کنش امت اسلامی در جهت تحقق تمدن نوین اسلامی، رابطه میان دانشگاه‌ها و مدیران و رؤسای آن و ایجاد و تحقق تمدن نوین اسلامی، سیاست بهره‌گیری از نرم‌افزار یا سبک زندگی در جهت تحقق تمدن نوین اسلامی و جمهوری اسلامی به‌عنوان یک نمونه‌ی موفق از کشورهای اسلامی در جهت تحقق تمدن نوین اسلامی دارای اهمیت و ارزشمند است.
 
 

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Discourse analysis of Ayatollah Khamenei's statements regarding new Islamic civilization based on the theory of James Paul Gee

نویسندگان [English]

  • Mohammad Rahimian 1
  • Abbas Keshavarz Shokri 2
  • Asghar Hadavi 3
1 Ph.D in Political Sociology, Faculty of Humanities, Shahed University, Tehran, Iran.
2 Professor of Political Science, Faculty of Humanities, Shahed University, Tehran, Iran
3 Assistant Professor of Quran and Hadith Sciences, Faculty of Humanities, Shahed University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

Purpose: The nature of western civilization is to rule and dominate any civilization. Among the Islamic worries and concerns was the type and manner of dealing with Islam in front of Western civilization. In this regard, after the Islamic revolution of Hazrat Ayatollah Khamenei, with the understanding and importance of the issue on the Islamic world of the West, there are many statements regarding the new Islamic civilization. In this article, the authors are the observers of these, using the discourse analysis method of James Paul G., the statements of Hazrat Ayatollah Grand Ayatollah regarding modern Islamic civilization are examined.
Methodology: The method of analysis used in the current research is the discourse analysis method of James Paul Gee. In this method, with the combination of conceptual elements, it is possible to get to know the main elements of a discourse, the type of relationships between these elements, and finally the internal structure or organization of a discourse and show what order governs this discourse. In the present study, the author, after placing all the available data in different functions and determining the language parts related to each of these functions, with the help of James Paul Gee's discourse analysis method, identifies the key components of each language genre and the relationships between them. According to Paul Gee, if we can identify these seven linguistic actions and the linguistic elements and relations that make these actions practical in the analysis of a text, we have actually been able to analyze the descriptive discourse of a text.
Findings: The findings of the research show that according to the seven constructive components of James Paul Gee's theory in the discourse of Ayatollah Khamenei's statements regarding the modern Islamic civilization, things such as the requirements of the software sector for the realization of the modern Islamic civilization, Western culture as an invasive and harmful culture for The creation of a new Islamic civilization, the relationship between science and the new Islamic civilization, the relationship between the knowledge of Muslims and the use of global tools and facilities for the realization of the new Islamic civilization, the action of the Islamic Ummah for the realization of the new Islamic civilization,  The relationship between universities and their directors and heads and the creation and realization of a new Islamic civilization, the policy of using software or lifestyle in order to realize a new Islamic civilization, a tool as a means to create a new Islamic civilization, the Islamic Republic as an example Successful from Islamic countries in the direction of realizing the new Islamic civilization and the role of education in the direction of the realization of the new Islamic civilization is important and valuable.
Conclusion: In this article, an attempt was made to investigate and analyze the text structure of religious discourse books by using the seven components of James Paul Gee's theory, including identity, importance, relationships, connection, politics, symbolic system, and action. The results of the research show that according to the seven components of the theory of James Paul Gee in the statements of Ayatollah Khamenei, in the first component, dimensions such as the requirements of the software sector for the realization of the new Islamic civilization and Islamic unity for the realization of the new Islamic civilization as a prominent social and political reality. And it has become important. In the second component, in the statements of His Holiness, social and political identities such as Western culture are displayed as an invasive and harmful culture for the creation of a new Islamic civilization. In the third component, social and political relationships such as the relationship between youth, elites and officials have been established in the creation of the software part of the creation of a new Islamic civilization. In the fourth component, meaningful links have been established between the relationship between science and modern Islamic civilization, the relationship between Muslim knowledge and the use of global tools and facilities for the realization of the new Islamic civilization, the relationship between the realization of the new Islamic civilization and the obstacles of the Zionist capitalists. In the fifth component, actions such as the actions committed by young people to realize the new Islamic civilization, the action of the Islamic Ummah towards the realization of the new Islamic civilization, the relationship between universities and its managers and leaders and the creation and realization of the new Islamic civilization can be considered as actions Maatuf pointed out. In the sixth component, policies such as the policy of using software or lifestyle in order to realize the new Islamic civilization, tools as a means to create the new Islamic civilization, the Islamic Republic as a successful example of Islamic countries in the direction of the realization of the new Islamic civilization show to others. In the seventh component, Ayatollah Khamenei takes the signs and symbols of his discourse to the two parts of the tool and the textual part, and considers the role of education in the realization of the modern Islamic civilization to be appropriate, valid and privileged

کلیدواژه‌ها [English]

  • New Islamic civilization
  • Ayatollah Khamenei
  • discourse analysis
  • James Paul Gee
  • امینی، علی‌اکبر (1380)، گفتمان ادبیات سیاسی در آستانه دو انقلاب، تهران: نشر سیرنگ.
  • اکبری، مرتضی و فریدون رضائی (1394)، واکاوی شاخصه‌های تمدن نوین اسلامی در اندیشه مقام معظم رهبری (مدظله)، فصلنامه علمی مطالعات الگوی پیشرفت اسلامی ایرانی، دوره 3، شماره 5، صص 85-108.
  • انصاریان، شادی و نگار داوری اردکانی، پارسا بامشادی (1398)، واکاوی سخنرانی حسن روحانی در مجمع عمومی سازمان ملل متحد در سال 1396 با رویکرد تحلیل گفتمان پل جی، فصلنامه زبان‌شناسی اجتماعی، دوره 2، شماره 4، پیاپی 6 بهار 1398، صص 81-69.
  • الوانی، مهدی (1379)، تصمیم‌گیری و تعیین خط‌مشی دولتی، سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی.
  • بیانات مقام معظم رهبری در دیدار جوانان استان خراسان شمالی، 23/7/1391، به نقل از:

https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=21252

  • بیانات مقام معظم رهبری در دیدار مسئولان نظام و میهمانان کنفرانس وحدت اسلامی، 24/08/1398، به نقل از:

https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=51151

  • بیانات مقام معظم رهبری در دیدار جمعی از نخبگان و استعدادهای برتر علمی کشور، 26/08/1400، به نقل از:

https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=49011

  • بیانات مقام معظم رهبری در دیدار مسئولان نظام و میهمانان کنفرانس وحدت اسلامی، 08/10/1394، به نقل از:

https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=31770

  • بیانات مقام معظم رهبری در دیدار مردم آذربایجان شرقی، 29/11/1393، به نقل از:

https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=51999

  • بیانات مقام معظم رهبری دیدار با جمعی از دانشجویان،1/3/1398، به نقل از:

https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=42633

  • بیانات مقام معظم رهبری در دیدار رؤسای دانشگاه‌ها، پژوهشگاه‌ها، مراکز رشد و پارک‌های علم و فناوری، 20/08/1394، به نقل از:https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=31386
  • بیانات مقام معظم رهبری در دیدار معلمان و فرهنگیان، 11/02/1398، به نقل از:https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=42410
  • بیانات مقام معظم رهبری در اجلاس جهانی علما و بیداری اسلامی، 09/02/1392، به نقل از:https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=22405
  • توسلی، غلامعباس (1400)، نظریه‌های جامعه‌شناسی، سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی، نوبت 21.
  • خسروانی، عباس، عین القضاتی، پیمان (1398)، نقش علم در تمدن سازی نوین اسلامی از دیدگاه آیت‌الله خامنه‌ای، فصلنامه‌ی دانش انتظامی مرکزی، ش 26.
  • رضایی، سید عبدالرئوف (1386)، نقش جنگ‌های صلیبی در انتقال تمدن اسلامی به غرب، چاپ اول، قم، مرکز جهانی علوم اسلامی.
  • روحی، نبی‌الله (1392)، چشم‌انداز گفتمان تمدن گرایی اسلامی در اندیشه مقام معظم رهبری، فصلنامه مطالعات راهبردی بسیج، سال شانزدهم، شماره 61، صص 5-32.
  • ساروخانی، باقر (1393)، روش‌های تحقیق در علوم اجتماعی: اصول و مبانی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، چ 18، ج 1.
  • سلطانی، مصطفی، مهدی فرمانیان، نبی اله روحی (1398)، بنیان‌های فکری تمدن نوین اسلامی در اندیشه مقام معظم رهبری، نشریه مطالعات راهبردی ناجا، دوره 14، شماره 14، صص 5-29.
  • عبدالملکی، هادی، قدیر نظامی پور، طاها عشایری (1397)، نظریه گذار تمدنی به‌مثابه راهبردی برای تحقق تمدن نوین اسلامی با تأکید بر بیداری اسلامی، دوفصلنامه علمی مطالعات بنیادین تمدن نوین اسلامی، دوره 1، شماره 2، صص 1-24.
  • فرکلاف، نورمن (1379)، تحلیل انتقادی گفتمان، ترجمه‌ی فاطمه شایسته پیران، مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه.
  • محسنی، طاهره (1398)، الزامات قرآنی تحقق تمدن نوین اسلامی در اندیشه مقام معظم رهبری، پژوهشنامه مطالعات میان‌رشته‌ای تفسیر و کلام کوثر، دوره 2، شماره 3، صص 79-100.
  • محمدیان، علی و مرتضی کشاورزیان (1402)، تحلیل مؤلفه‌ها و مصادیق فقه تمدن‌ساز در منظومه فکری آیت‌الله خامنه‌ای، دوفصلنامه علمی مطالعات بنیادین تمدن نوین اسلامی، دوره 6، شماره 1، صص 25-58.
  • مهرآیین، مصطفی (1389)، درس گفتار تحلیل گفتمان، تهران: موزۀ ملک.
  • یورگنس، مهاریان و لوئیز فیلیپس (1382)، نظریه و روش در تحلیل گفتمان، ترجمۀ هادی جلیلی، تهران، نشر نی.
  • Gee, J, (2014), How to do discourse analysis: a toolkit (2nd ed). New York, NY: Routledge.
  • Gee, J,(2000), An Introduction To Discourse Analysis. Theory and Method. Fourth Edition. Rutledge, NY.
  • Gee, J, (2018), Introducing discourse analysis: From grammar to society. New York. NY: Routledge.
  • Gee, P. (2008), Social linguistics and literacies: ideology in discourses. London. Routledg.

 

  • Amini, Ali Akbar (2001), Discourse of Political Literature on the Eve of Two Revolutions, Tehran: Sirang Publication. [In Persian].
  • Akbari, Morteza and Fereydoun Rezaei (2015), analysis of the characteristics of modern Islamic civilization in the thought of the Supreme Leader (Madazaleh), Scientific Quarterly Journal of Iranian Islamic Development Model Studies, Volume 3, Number 5, pp. 85-108. [In Persian].
  • Ansarian, Shadi and Negar Davari Ardakani, Parsa Bamshadi (2019), Analyzing Hassan Rouhani's speech at the United Nations General Assembly in 2018 with the approach of Paul J. discourse analysis, Sociolinguistics Quarterly, Volume 2, Number 4, Serial 6 Spring 2018, pp. 81-69.
    [In Persian].
  • Alwani, Mehdi (2000), decision-making and determination of government policy, organization for the study and compilation of humanities books.
    [In Persian].
  • Statements of the supreme leader in the meeting with the youth of North Khorasan province, 10/14/2012, quoted: https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=21252. [In Persian].
  • Statements of the Supreme Leader in the meeting with the officials of the regime and the guests of the Islamic Unity Conference, 09/15/2019, quoted: https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=51151. [In Persian].
  • Statements of the Supreme Leader in a group meeting of elites and top scientific talents of the country, 11/17/2021, quoted by:

https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=49011. [In Persian].

  • Statements of the Supreme Leader in the meeting with the officials of the regime and the guests of the Islamic Unity Conference, 12/29/2012, quoted by: https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=31770. [In Persian].
  • Statements of the Supreme Leader in a meeting with the people of East Azerbaijan, 2/8/2015, quoted by: https://farsi.khamenei.ir/speech-

content?id=51999. [In Persian].

  • Statements of the Supreme Leader meeting with a group of students, 5/22/2019, quoted: https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=42633.

[In Persian].

  • Statements of the supreme leader in the meeting with the presidents of universities, research institutes, growth centers and science and technology parks, 11/11/2015, quoted: https://farsi.khamenei.ir/speech-

content?id=31386. [In Persian].

  • Statements of the supreme leader in the meeting of teachers and educators, 01/05/2019, quoted: https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=42410.
    [In Persian].
  • Statements of the Supreme Leader at the World Summit of Scholars and Islamic Awakening, 04/29/2013,quoted by: https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=22405. [In Persian].
  • Statements of the Supreme Leader in the meeting with the workers, 04/27/2016, quoted: https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=32920.
    [In Persian].
  • Tausli, Gholam Abbas (2021), Sociological Theories, Organization for the Study and Compilation of Human Sciences Books, No. 21. [In Persian].
  • Khosravani, Abbas, Ain al-Qadati, Peyman (2019), the role of science in modern Islamic civilization from Ayatollah Khamenei's point of view, Central Police Science Quarterly, No. 26. [In Persian].
  • Rezaei, Seyyed Abdul Raouf (2007), The Role of the Crusades in the Transfer of Islamic Civilization to the West, First Edition, Qom, World Center for Islamic Sciences. [In Persian].
  • Rouhi, Nabiullah (2013), the perspective of the discourse of Islamic civilization in the thought of the Supreme Leader, Basij Strategic Studies Quarterly, year 16, number 61, pp. 5-32. [In Persian].
  • Sarukhani, Baqer (2014), Research methods in social sciences: principles and foundations, Humanities and Cultural Studies Research Institute, 18th edition, volume 1. [In Persian].
  • Soltani, Mustafa, Mehdi Farmanian, Nabi Elah Rouhi (2016), The Intellectual Foundations of Modern Islamic Civilization in the Thought of the Supreme Leader, Naja Strategic Studies Journal, Volume 14, Number 14, pp. 5-29. [In Persian].
  • Abdul Maleki, Hadi, Qadir Nizamipour, Taha Ashairi (2018), The Theory of Civilization Transition as a Strategy for the Realization of Modern Islamic Civilization with an Emphasis on Islamic Awakening, scientific journals of new Islamic civilization fundamental studies, Volume 1, Number 2, pp. 1-24. [In Persian].
  • Fairclough, Norman (2000), Critical Discourse Analysis, translated by Fatemeh Shaisteh Piran, Center for Media Studies and Research.
    [In Persian].
  • Mohseni, Tahira (2019), Qur'anic requirements for the realization of modern Islamic civilization in the thought of the Supreme Leader, research journal of interdisciplinary studies of interpretation and kalam kawsar, volume 2, number 3, pp. 79-100. [In Persian]
  • Mohammadian, Ali and Morteza Kashwarzian (2023), Analysis of the components and examples of civilizing jurisprudence in the intellectual system of Ayatollah Khamenei, scientific journals of new Islamic civilization fundamental studies. Volume 6, Number 1, pp. 25-58. [In Persian].
  • Mehraayin, Mustafa (2010), Discourse analysis speech course, Tehran: Malek Museum. [In Persian]
  • Jurgens, Maharian and Louise Phillips (1382), theory and method in discourse analysis, translated by Hadi Jalili, Tehran, Ney Publication.
    [In Persian].
  • Gee, J, (2014). How to do discourse analysis: a toolkit (2nd ed). New York, NY: Routledge.
  • Gee, J,(2000). An Introduction To Discourse Analysis. Theory and Method. Fourth Edition. Rutledge, NY.
  • Gee, J, (2018). Introducing discourse analysis: From grammar to society. New York. NY: Routledge.
  • Gee, P, (2008). Social linguistics and literacies: ideology in discourses. London. Routledg.