ابعاد تمدنی مقاومت اسلامی جمهوری اسلامی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه معارف و الهیات دانشگاه افسری امام علی (ع)، تهران، ایران.

2 دانشجوی دکتری، رشته فرهنگ و ارتباطات، دانشگاه امام صادق ع، تهران، ایران

چکیده

انقلاب اسلامی ایران صیرورتی اجتماعی در راستای تحقق تمدن نوین اسلامی است. از همان ابتدای انقلاب تا کنون، دشمنان، موانع متعددی را پیش روی حرکت تمدنی انقلاب اسلامی قرار داده‌اند. مقاومت در معنای عام آن به عزم و تلاش جهت رفع موانع پیش روی یک حرکت دلالت دارد. راهبرد جمهوری اسلامی ایران در برابر دشمنانش، مقاومت اسلامی است. مقاومتی که در ابعاد مختلف زندگی اجتماعی دلالت‌های متفاوتی دارد. تمدن، بزرگ‌ترین واحد تحلیل زندگی اجتماعی بشر است و بعد تمدنی گسترده‌ترین سطح تحلیل مقاومت جمهوری اسلامی ایران محسوب می‌شود. بر این اساس، این پژوهش بر آن است که با استفاده از روش توصیفی – تحلیلی، چیستی و تحلیل ابعاد تمدنی مقاومت اسلامی در جمهوری اسلامی ایران را مورد بررسی قرار دهد. بر اساس یافته‌های پژوهش، مبانی، معنا، انسجام و پویایی از مهم‌ترین ابعاد تمدنی مقاومت اسلامی در جمهوری اسلامی ایران به‌حساب می­آید. مقاومت به‌مثابه‌ی امری الهی، بر اساس اعتماد به تحقق وعده‌ی الهی و عدم پذیرش نظام سلطه به وجود می‌آید و استقلال و خودباوری ملت ایران را تقویت می‌کند. اشاعه معنا در بافت اجتماعی زندگی مردم ایران از طریق ارتباطات معنایی با مفاهیمی چون شهادت، ایثار و جهاد، بعد معنابخشی مقاومت اسلامی ایران را تشکیل داده و سبب گسترش عمق استراتژیک جمهوری اسلامی ایران می‌شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Civilizational dimensions of the Islamic resistance of the Islamic Republic of Iran

نویسندگان [English]

  • Alinaqi Lezgi 1
  • Hadi Ghiyasi Fathabadi 2
1 Assistant Professor of the theology department of Imam Ali Official University (AS), Tehran, Iran.
2 Ph.D. student, Department of Culture and Communication, Imam Sadegh University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

Purpose: The purpose of this research is the civilizational analysis of the Islamic resistance of the Islamic Republic of Iran. This research aims to answer the question, what are the civilizational dimensions of Islamic resistance in the Islamic Republic of Iran? In contemporary jihad, resistance is a transnational idea to advance the goals of nations. The purpose of resistance is to reach the point of inhibition. Both in the economy, in the country's political issues, in social issues, and in the military issues. The discourse of Islamic resistance is one of the discourses produced by the Islamic Revolution, which can be examined in various political, economic, cultural, defense and security dimensions. taken and its specific concepts should be explained using the pure Muhammadan Islam as its central signifier. Civilization dimension is one of the important aspects of resistance in Islam. This article examines the coordinates of the resistance of the Islamic Republic of Iran at the level of modern Islamic civilization. In fact, in addition to the goals and vision set for the Islamic revolution of Iran, which is a new Islamic civilization, the strategy that the revolution has chosen to confront the enemies and remove the obstacles in front of it also shows the civilizational nature of the movement of the Islamic revolution of Iran. The problem of this research is what and the analysis of the civilizational dimensions of the Islamic resistance of the Islamic Republic of Iran. In this regard, after defining the concepts of resistance and civilization, the civilizational dimensions of the Islamic resistance of the Islamic Republic of
Iran are examined. The main distinguishing feature of this research is the qualitative comparison of resistance and civilization in the Islamic Republic of Iran, which is based on a modern analysis of civilization and a detailed examination of various dimensions of Islamic resistance in the Islamic Republic of Iran.
Methodology: In this research, the research problem has been answered with a descriptive and analytical approach. "Descriptive research describes what is and pays attention to existing conditions or relationships, current processes, visible effects and developing trends.
Findings: This article has examined the coordinates of the resistance of the Islamic Republic of Iran at the level of modern Islamic civilization. Based on the findings of the research and based on the analysis of resistance and civilization presented, "Fundamentals", "Dynamics", "Cohesion" and "Meaning" are the four main components that can be used to formulate the civilizational aspects of the Islamic resistance of the Islamic Republic.
Conclusion: As a social school, Islam has a civilizational capacity and responds to human social needs at all levels. Therefore, the resistance that is formed based on Islamic principles also has civilizational coordinates. This makes it necessary to pay attention to the social dimension of Islam and create a background for the realization of the civilizational issues of Islam in the context of globalization and the domination of the West over various dimensions of human life in the contemporary world. In this regard, the frequent keyword of resistance, which finds meaning and meaning in the face of domination, is one of the key concepts that Ayatollah Khamenei, taken from the macro discourse of the Islamic Revolution, has emphasized many times in his statements. One of the most important strategies for deepening and consolidating the discourse of resistance among anti-dominion countries is to promote this theory that can be the cause of resistance against the domination system not only in Iran, but also in the territory of all the free nations of the world. The successful experiences of the Islamic Republic of Iran in recent decades in confronting the domination of global arrogance, as well as the success of the resistance front in the fight against ISIS, as well as the widespread popular role in the resistance fronts, including the presence of millions of Iranians and other nations in the funeral of Hajj Qassem Soleimani as The leader of the resistance clearly expresses the basic point that the Islamic resistance of the Islamic Republic of Iran is supposed to play an important role in the construction of modern Islamic civilization.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Resistance
  • civilization
  • Islamic Republic of Iran
  • Islamic resistance
  • New Islamic civilization

مراجع

  • اباذری، یوسف، شریعتی، سارا، فرجی، مهدی (1390)، فراروایت تمدن یا فرایند تمدن‌ها؟؛ خوانشی از پروبلماتیک فرهنگ ـ تمدن، تحقیقات فرهنگی، دوره چهارم، شماره 2، صص 19-1.
  • اباذری، یوسف (1380)، رولان بارت و اسطوره و مطالعات فرهنگی، ارغنون، شمارۀ 18، صص 157-137.
  • افتخاری، اصغر (1399)، مقاومت در اسلام؛ نظریه و الگو، تهران: مؤسسه مطالعات اندیشه‌سازان نور.
  • امامی، سیدمجید، غیاثی، هادی (1396)، همگرایی تمدنی در طریق زیارت؛ با تأکید بر پیاده‌روی زیارت اربعین، دین و سیاست فرهنگی، شماره 9، صص 127-148.
  • بشیر، حسن، غیاثی، هادی (1400)، چالش‌های تمدنی پیش روی انقلاب اسلامی ایران، مطالعات بنیادین تمدن نوین اسلامی، شماره 5، صص 1-28.
  • بیکی، مهدی (1389)، قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران (مطالعه موردی لبنان)، تهران: دانشگاه امام صادق (ع)، دانشگاه جامع امام حسین (ع)، دانشکده و پژوهشکده پیامبر اعظم (ص).
  • دهخدا، علی‌اکبر (1377)، لغت‌نامه دهخدا، تهران: روزنه.
  • راغب اصفهانی (1413)، المفردات فی غریب القرآن، قم: نشر الکتاب.
  • زاهدی تیر، اصغر، ناجی، محمدامین (1398)، بررسی مفهوم مقاومت با رویکرد اجتماعی درآیات قرآن، مطالعات تفسیری، شماره 38، صص 236-220.
  • سجودی، فرزان (1382)، نشانه‌شناسی کاربردی، تهران: نشر قصه.
  • سعادت پرور، علی (1388)، فروغ شهادت، تهران: احیا کتاب.
  • صالح اصفهانی، اصغر، نظامی پور قدیر، کاظمی قمی، حسن، فرجی، ایرج (1399)، الگوی جبهه مقاومت از دیدگاه امام خامنه‌ای، مطالعات دفاعی استراتژیک، شماره 82، صص 98-81.
  • صلح میرزایی، سعید (1398)، اندیشه مقاومت از منظر حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای (مدظله‌العالی)، تهران: انقلاب اسلامی.
  • طباطبایی، سید محمدحسین (1374)، تفسیر المیزان، ترجمه سید محمدباقر موسوی همدانی، قم: انتشارات اسلامی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، چاپ پنجم.
  • عباسی، مجید، محمودزاده، فاطمه (1401)، تحلیلی بر حمایت ایدئولوژیک ایران از محور مقاومت اسلامی در غرب آسیا، مطالعات دفاع مقدس، شماره 30، صص 115-134.
  • فرجی، غلامحسن، حاتمی، محمدرضا، محمودی، مرتضی (1399)، راهبرد مقاومت فرهنگی، سیاسی و اقتصادی در اندیشه و عمل آیت‌الله خامنه‌ای، پژوهش‌های سیاسی جهان اسلام، شماره 35، صص 308-285.
  • قادری کنگاوری، روح‌الله (1392)، نظریه مقاومت در روابط بین‌الملل؛ رویکرد ایرانی- اسلامی نفی سبیل و برخورد با سلطه،سیاست دفاعی، ش 82.
  • فروید، زیگموند (1382)، ناخوشایندی فرهنگ، مترجم: مهرگان، امید، تهران: گام نو.
  • قادری کنگاوری، روح‌الله (1394)، نظریه مقاومت و نظریه‌های غربی روابط بین‌الملل، تهران: انتشارات مخاطب.
  • قاسمی، بهزاد (1401)، شناسایی شاخص‏های مقاومت اسلامی و تأثیر آن بر تمدن نوین اسلامی، مطالعات بنیادین تمدن نوین اسلامی، شماره 10، صص 317-332.
  • کریمی، ابوالفضل (1396)، نقش جمهوری اسلامی ایران در هویت بخشی به مجموعه امنیتی محور مقاومت، پژوهش ملل، شماره 20، صص 1-14.
  • لک زایی، رضا (1399)، گفتمان مقاومت در عرصه بین‌الملل در اندیشه آیت‌الله خامنه‌ای با تأکید بر بیانیه گام دوم، پژوهش‌نامه علوم انسانی اسلامی، شماره 13، صص 150-129.
  • مارکس، کارل هاینریش، انگلس، فریدریش (1388)، مانیفست کمونیست، مترجم: صابری، مسعود، تهران: طلایه پرسو.
  • مارکوزه، هربرت (1382)، گرایش نهفته در روانکاوی، در: فروید، زیگموند، ناخوشایندی فرهنگ، مترجم: مهرگان، امید، تهران: گام نو.
  • مبینی، محمد، قاسمی، بهزاد (1398)، دستاوردهای مقاومت اسلامی لبنان در منظومه فکری سید حسن نصرالله و تأثیر آن بر امنیت محور مقاومت، آفاق امنیت، شماره 44، صص 33-5.
  • مجیدی، حسن، بهارلو، میثم، کیمیایی دوین، ابراهیم (1397)، الگوی «مقاومت اسلامی» مبتنی بر انسان‌شناسی علامه طباطبایی و شهید مطهری، مطالعات قدرت نرم، شماره 19، صص 178-155.
  • معین، محمد (1386)، فرهنگ معین، تهران: زرین.
  • مهدیان، علی (1399)، طرح کلی اندیشه مقاومت، تهران: سفیر صادق.
  • مهدی پور، آسیه (1398)، تبیین مدل مفهومی مقاومت در اندیشه آیت‌الله سید علی خامنه‌ای، دانش سیاسی، سال پانزدهم، شماره دوم، صص 566-539.
  • میرمحمدی، سیدضیاءالدین، بارانی، محمدرضا (1391)، درآمدی بر چیستی تمدن اسلامی از دیدگاه مستشرقان، تاریخ اسلام، دوره سیزدهم، شماره 2، صص 46-7.
  • هاتفی، محمدعلی، رضوی، سیدعبداله (1401)، ارزش‌های حاکم بر برنامه‌های توسعه در دولت اسلامی با تأکید بر الگوی تراز ارزشی در فرهنگ دفاع مقدس، مطالعات بنیادین تمدن نوین اسلامی، شماره 10، 316-287.
  • وبر، ماکس (1384)، اقتصاد و جامعه، مترجم: منوچهری، عباس و دیگران، تهران: سمت.
  • Elias, N (2000), The Civilizing Process. Sociogenetic and Psychogenetic Investigations, @Oxford: Blackwell
  • Mohns, Erik; Andre Bank( 2012), “Syrian Revolt Fallout: End of the Resistance Axis?”, Middle East Policy Council,-N.3,-http://www.mepc.org/journal/middle-east-policy-archives/syrian-revolt-fallout-end-resistance-axis.
  • Willfried Spohn (2011), World history, civilizational analysis and historical sociology: Interpretations of non-Western civilizations in the work of Johann Arnason. European Journal of Social Theory 14(1) 23–39

 

  • Abazari, Youssef, Shariati, Sara, Faraji, Mehdi (2012), Para-narrative of civilization or the process of civilizations?; A reading from the problematic of culture-civilization, cultural research, fourth volume, number 2, pp. 1-19. [In Persian]
  • Abazari, Youssef (2008), Roland Barthes and Mythology and Cultural Studies, Organon, No. 18, pp. 137-157. [In Persian]
  • Eftekhari, Asghar (2019), Resistance in Islam; Theory and Pattern, Tehran: Institute of Andishsazan Noor Studies. [In Persian]
  • Emami, Sidmjid, Ghiyashi, Hadi (2016), Civilization Convergence Through Pilgrimage; With an emphasis on Arbaeen pilgrimage, Religion and Cultural Policy, No. 9, pp. 127-148. [In Persian]
  • Bashir, Hassan, Ghiathi, Hadi (2021), Civilizational Challenges Facing Iran's Islamic Revolution, Fundamental Studies of Modern Islamic Civilization, No. 5, pp. 1-28. [In Persian]
  • Biki, Mehdi (2009), Soft power of the Islamic Republic of Iran (a case study of Lebanon), Tehran: Imam Sadiq University (AS), Imam Hossein University (AS), Faculty and Research Institute of the Great Prophet (PBUH). [In Persian]
  • Dehkhoda, Ali Akbar (1999), Dehkhoda dictionary, Tehran: Rozhan.
    [In Persian]
  • Ragheb Esfahani (1413AH), Al-Mufardat fi Gharib Al-Qur'an, Qom: Al-Katab Publishing House. [In Persian]
  • Zahedi Tir, Asghar, Naji, Mohammad Amin (2018), Examining the concept of resistance with a social approach in the Qur'an verses, Tafsir Studies, No. 38, pp. 220-236. [In Persian]
  • Sojoodi, Farzan (2012), Applied Semiotics, Tehran: Qaseh Publishing House. [In Persian]
  • Saadat Parvar, Ali (2010), Forough Shahadat, Tehran: Ihya Kitab. [In Persian]
  • Saleh Esfahani, Asghar, Nizamipour Qadeer, Kazemi Qomi, Hassan, Faraji, Iraj (2019), The model of resistance front from Imam Khamenei's point of view, Strategic Defense Studies, No. 82, pp. 81-98. [In Persian]
  • Salh Mirzaei, Saeed (2018), Thought of resistance from the perspective of Grand Ayatollah Khamenei (Madazla Al-Aali), Tehran: Islamic Revolution. [In Persian]
  • Tabatabaei, Seyyed Mohammad Hossein (2006), Tafsir al-Mizan, translated by Seyyed Mohammad Baqer Mousavi Hamdani, Qom: Islamic Publications of Qom Seminary Jamia Madrasin, fifth edition. [In Persian]
  • Abbasi, Majid, Mahmoudzadeh, Fatemeh (2022), an analysis of Iran's ideological support of the axis of Islamic resistance in West Asia, Holy Defense Studies, No. 30, pp. 115-134. [In Persian]
  • Faraji, Gholamhasan; Hatami, Mohammadreza; Mahmoudi, Morteza (2019), Strategy of cultural, political and economic resistance in the thought and practice of Ayatollah Khamenei, Islamic World Political Research, No. 35, pp. 285-308. [In Persian]
  • Qadri Kangavari, Ruhollah (2012), Theory of Resistance in International Relations; The Iranian-Islamic approach of negation of mustache and dealing with domination, Defense Policy, No. 82. [In Persian]
  • Freud, Sigmund (2004), the unpleasantness of culture, translator: Mehrgan, Omid, Tehran: Gam Nou. [In Persian]
  • Qadri Kangavari, Ruhollah (2014), Theories of Resistance and Western Theories of International Relations, Tehran: The Audience Publications. [In Persian]
  • Ghasemi, Behzad (2022), Identifying Islamic Resistance Indicators and Its Impact on Modern Islamic Civilization, Fundamental Studies of Modern Islamic Civilization, No. 10, pp. 317-332. [In Persian]
  • Karimi, Abolfazl (2016), The role of the Islamic Republic of Iran in giving identity to the resistance-oriented security complex, Research of Nations, No. 20, pp. 1-14.[In Persian]
  • Lakzaei, Reza (2019), The discourse of resistance in the international arena in the thought of Ayatollah Khamenei with an emphasis on the statement of the second step, Research Journal of Islamic Humanities, No. 13, pp. 129-150. [In Persian]
  • Marx, Karl Heinrich, Engels, Friedrich (2010), Communist Manifesto, translator: Sabri, Masoud, Tehran: Talaye Perso. [In Persian]
  • Marcuse, Herbert (2008), Latent Tendency in Psychoanalysis, in: Freud, Sigmund, Unpleasantness of Culture, Translator: Mehrgan, Omid, Tehran: Gam Nu. [In Persian]
  • Mobini, Mohammad, Ghasemi, Behzad (2018), The achievements of the Lebanese Islamic resistance in the intellectual system of Seyyed Hassan Nasrallah and its effect on the security axis of the resistance, Afaq Security, No. 44, pp. 5-33. [In Persian]
  • Majidi, Hassan, Baharlo, Maitham, Kimiaei Devin, Ibrahim (2017), the model of "Islamic resistance" based on the anthropology of Allameh Tabatabai and Shahid Motahari, Soft Power Studies, No. 19, pp. 155-178.
    [In Persian]
  • Moin, Mohammad (2008), Farhang Moin, Tehran: Zarin. [In Persian]
  • Mehdian, Ali (2019), Outline of Resistance Thought, Tehran: Safir Sadegh. [In Persian]
  • Mahdipour, Asiah (2018), Explanation of the conceptual model of resistance in the thought of Ayatollah Seyyed Ali Khamenei, Political Science, 15th year, 2nd issue, pp. 539-566. [In Persian]
  • Mirmohammadi, Seyyedziaddin, Barani, Mohammad Reza (2013), an introduction to the essence of Islamic civilization from the point of view of Orientalists, History of Islam, Volume 13, No. 2, pp. 7-46. [In Persian]
  • Hatfi, Mohammad Ali, Razavi, Seyyed Abdallah (2022), The values governing development programs in the Islamic state with an emphasis on the model of value balance in the culture of sacred defense, Fundamental Studies of Modern Islamic Civilization, No. 10, 316-287. [In Persian]
  • Weber, Max (2006), Economy and Society, translator: Manochehri, Abbas and others, Tehran: Samt. [In Persian]

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار