الگو و نظریه‌ی کارآمدی دولت اسلامی با رویکرد تمدنی و تطبیق بر دلالت‌های عملی آن از دیدگاه امام خمینی (ره) و مقام معظم رهبری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

پژوهشگر مسائل ایران، دکتری علوم سیاسی دانشگاه باقرالعلوم (ع) قم، جمهوری اسلامی ایران

چکیده

موضوع پژوهش حاضر، الگو و نظریه‌ی کارآمدی دولت اسلامی با رویکرد تمدنی و تطبیق بر دلالت­های عملی آن از دیدگاه امام خمینی (ره) و مقام معظم رهبری است. در جهت تحقق آرمان­های انقلاب اسلامی، تشکیل دولت اسلامی، سومین مرحله از فرآیند پنج مرحله­ای پیشرفت و دستیابی به تمدن اسلامی قرار دارد. اگر دولتی کارآمد باشد، می­تواند سبب تحقق تمدن نوین اسلامی گردد. پژوهش حاضر با علم به این موضوع، درصدد استخراج نظریه‌ی کارآمدی دولت اسلامی در اندیشه‌ی امامین انقلاب اسلامی است. پرسش اصلی پژوهش عبارت است از این که «الگو و نظریه‌ی کارآمدی دولت اسلامی در رویکرد تمدنی از دیدگاه امام خمینی (ره) و مقام معظم رهبری چیست و چه دلالت­های عملی­ای دارد؟». برای دستیابی به پاسخ پرسش اصلی و نیز ارائه‌ی نظریه از روش گرندد تئوری و نرم­افزار MAXQDA بهره گرفته شد. بر اساس یافته­های پژوهش، کارآمدی دولت اسلامی، در زمینه‌ی مشروعیت الهی و مقبولیت مردمی نظام و اجرای قانون اسلام در جامعه و بر پایه‌ی ساختار و فرآیند و نحوه‌ی تعامل و کنش دولت و کارگزاران در عرصه‌ی اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی، تقنینی و قضائی و نیز رعایت ویژگی­های اخلاقی و مدیریتی مسئولان و برطرف کردن و یا مقابله با موانع درونی و بیرونی است. تحقق جامعه و تمدن اسلامی و برقراری عدالت، دستیابی به اهداف والای اسلامی و عزت و استقلال و پیشرفت همه‌جانبه کشور، از جمله آثار و نتایج چنین دولت کارآمدی است.
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The model and theory of efficiency of the Islamic State with the civilized approach and application to its practical implications from the perspective of Imam Khomeini and Ayatollah Khamenei

نویسنده [English]

  • Roghayeh javidi
Researcher on Iran Issues and Ph.D of Political Science, Baqer Al-Uloom University, Qom, Islamic Republic of Iran
چکیده [English]

The subject of the present study is the model and theory of efficiency of the Islamic State with a civilized approach and application to its practical implications from the perspective of Imam Khomeini and Ayatollah Khamenei. In order to achieve the ideals of the Islamic Revolution, the formation of the Islamic State is the third stage of the five-stage process of progress and achievement of Islamic civilization. On the other hand, if the government is efficient, it can lead to the realization of a new Islamic civilization. Knowing this issue, the present study seeks to extract the theory of efficiency of the Islamic state from the thought of the leaders of the revolution. The main question of the research is: "What is the model and theory of efficiency of the Islamic State in the approach of civilization from the perspective of Imam Khomeini and Ayatollah Khamenei and what are its practical implications?". Grounded theory method and MAXQDA software were used to answer the main question and to present the theory. Based on the research findings, the efficiency of the Islamic State in the field of divine legitimacy and popular acceptance of the system and the implementation of Islamic law in society and based on the structure and manner of interaction and action of the government and agents in the economic, political, cultural and social fields. It is the moral and managerial responsibility of the officials to remove or confront internal and external obstacles. The realization of Islamic society and civilization and the establishment of justice, the achievement of high Islamic goals and the dignity and independence and all-round progress of the country, are among the effects and blessings of such an efficient government.
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Islamic State
  • Islamic Civilization
  • Efficiency
  • Imam Khomeini
  • Ayatollah Khamenei

مراجع

ابوالحمد، عبدالحمید (1384)، مبانی علم سیاست، چاپ دهم، تهران، توس.
اخوان کاظمی، بهرام (1386)، درآمدی بر کارآمدی در نظام سیاسی اسلام، تهران، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
استراوس، انسلم و جولیت، کربین (1391)، مبانی پژوهش کیفی: فنون و مراحل تولید نظریه زمینه‌ای، ترجمه‌ی ابراهیم افشار، چاپ دوم، تهران، نی.
امام خمینی (1372)، کلمات قصار امام خمینی (پندها و حکمت­ها)، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
_______ (1386)، مجموعه امام، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
_______ (1385)، ولایت‌فقیه، چاپ سیزدهم، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
_______ (1378)، امام خمینی و حکومت اسلامی: مأخذشناسی اندیشه سیاسی امام خمینی، قم، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
آقابخشی، علی (1379)، فرهنگ علوم سیاسی، تهران، چاپار.
آشوری، داریوش (1373)، دانشنامه سیاسی، تهران، مروارید.
آیت­الله خامنه­ای (1376)، مجموعه حدیث ولایت، تهران، سازمان تبلیغات اسلامی.
پارساپور، تقی (1399)، «نقش دولت تمدنی در کارآفرینی: چهارچوبی برای آینده‌ی جمهوری اسلامی ایران»، دوفصلنامه مطالعات بنیادین تمدن نوین اسلامی، دوره3، ش2 (پیاپی6).
توسلی، غلام­عباس (1387)، نظریه­های جامعه­شناسی، تهران، سمت.
جاناتان، اچ. ترنر (1378)، مفاهیم و کاربرد‌های جامعه­شناسی، ترجمه‌ی محمد عزیز بختیاری و محمد فولادی، قم، مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی.
جمشیدی، محمدحسین (1384)، اندیشه سیاسی امام خمینی، پژوهشکده امام خمینی و انقلاب اسلامی.
جعفری، محمدرضا (1377)،فرهنگ نشر نو،‌ تهران، تنویر.
جمالی، حسین (1380)، تاریخ و اصول روابط بین­الملل، تهران، نشر نمایندگی ولی‌فقیه در سپاه.
جهان بزرگی، احمد (1381)، اندیشه سیاسی امام خمینی، تهران، مؤسسه فرهنگی دانش و اندیشه معاصر.
حافظ‌نیا، محمدرضا (1385)، مقدمه‌ای بر روش تحقیق در علوم انسانی، تهران، سمت.
حسین­پور، داود، فتاح شریف­زاده، وجه­الله قربانی­زاده، یوسف زال (1399)، مؤلفه‌های تدوین خط‌مشی‌های عمومی در دولت اسلامی با رویکرد تمدن‌سازی نوین اسلامی (با محوریت بیانات مقام معظم رهبری)، دوفصلنامه مطالعات بنیادین تمدن نوین اسلامی، دوره3، ش1 (پیاپی5).
حق شناس، علی­محمد؛ حسین، سامعی و نرگس انتخابی (1379)، فرهنگ معاصر هزاره انگلیسی- فارسی، تهران، فرهنگ معاصر.
دانایی­فرد، حسن و سید مجتبی، امامی (1386)، «استراتژی­های پژوهش کیفی: تأملی بر نظریه­پردازی داده بنیاد»، فصلنامه اندیشه مدیریت، سال اول، ش2.
دانایی‌فرد، حسن، سید مهدی، الوانی؛ آذر عادل (1386)، روش­شناسی پژوهش کیفی در مدیریت: رویکرد جامع، تهران، صفار.
رفیع­پور، فرامرز (1387)، کندوکاوها و پنداشته­ها، تهران، سهامی انتشار.
دهخدا، علی­اکبر (1377)، لغت­نامه دهخدا، زیر نظر محمد معین و سید جعفر شهیدی، 16جلدی، تهران، دانشگاه تهران.
شعبانی، قاسم (1386)، حقوق اساسی و ساختار حکومت جمهوری اسلامی ایران، تهران، انتشارات اطلاعات.
عمید، حسن (1390)، فرهنگ فارسی عمید، تهران، امیرکبیر.
فیرحی، داود (1380)، «نظام سیاسى و دولت در اسلام(1)»، فصلنامه علمی پژوهشی علوم سیاسی، شماره 14.
فتحعلی، محمود (1382)، مباحثی در باب کارآمدی، قم، مؤسسه امام خمینی.
کوهن، بروس (1380)، مبانی جامعه­شناسی، ترجمه‌ی غلامعلی توسلی و رضا فاضل، تهران، سمت.
کرلینجر، فرد، ان. (1377)، مبانى پژوهش در علوم رفتارى، ترجمه‌ی حسن پاشاشریفى و جعفرحقیقى زند، تهران، آواى نو.
گولد، جولیوس و ویلیام، کولب (1392)، فرهنگ علوم اجتماعی، ترجمه‌ی باقر پرهام، تهران، مازیار.
گرجی ازندریانی، علی­اکبر (1389)، مبانی حقوق عمومی، چاپ دوم، تهران، جنگل.
مسعودیان، مصطفی و احمد، تقی­زاده (1399)، «بایسته­های ساختاری قوه مقننه مطلوب در دولت اسلامی (با رویکرد انتقادی به وضعیت موجود)»، اندیشه­های حقوقی عمومی، سال دهم، ش1.
مصباح­یزدی، محمدتقی (1387)، شاخصه­ها و مؤلفه­های هویت نظام اسلامی، قم، وثوق.
معین، محمد (1386)، فرهنگ معین، تهران، زرین.
نرم افزار به‌سوی نور، نسخه 5، تهیه‌شده در مرکز اطلاع‌رسانی غدیر.
نفیسی ناظم الاطباء، میرزا علی­اکبر (1334)، فرهنگ نفیسی و فَرنودسار (فرهنگ ناظم‌الاطباء)، ت‍ه‍ران‌، سهامی چاپ رنگین‏.
وینست، اندرو (1371)، نظریه­های دولت، ترجمه‌ی حسین بشیریه، تهران، نی.
هایک، فریدریش فون (1390)، راه بردگی، ترجمه‌ی فریدون تفضلی و حمید پاداش، تهران، نگاه معاصر.
Aristotle, Politics (1988), Translated by c. p. c. Reere, Cambridge, Hackett publishing company.
Creswell, J.W (2012), Educational research Planning, conducting, and evaluating quantitative and qualitative research (4th ed.), Boston, MA Pearson.
Doran, G. T. (1981), "There's a S.M.A.R.T. way to write management's goals and objectives", Management Review, AMA FORUM, 70 (11), pp. 35–36.
Dowdall, H. C. (1923), The Word State, Law Quarterly Review, p.10.
Drucker, P. (1963), Managing for business effectiveness, Harvard Business Review, May-June.
Dyson, K. H. F. (1980), The State Tradition in Western Europe: A Study of an Idea and Institution, Oxford: Martin Robertson.
Glaser, Barney G., and Strauss, Anselm, L. (1967), The Discovery of Grounded Theory: Strategies for Qualitative Research, Chicago: Aldine Publishing Company.
Habermas, Jurgen (1964),"The Public Sphere: An Encyclopedia Article", trans Sara Lennox and Frank Lennox, New German Critique.
Habermas, Jurgen (2005), Democracy and the Public Sphere, London: Pluto Press.
Hayek, F.A (1944), The Road to Serfdom, University of Chicago Press.
Lee, J. A (2001), Grounded Theory: Integration and Internalization in ERP Adoption and Use, Unpublished Doctoral Dissertation, University of Nebreska, In Proquest UMI Database.
Locke, E. A. (1968),"Toward a theory of task motivation and incentives", Organ, Behav, Hum, Perform, 3: pp.89-157, 1968.
Martin, Patricia, Y. and Turner, Barry A. (1986), "Grounded Theory and Organizational  Research", Journal of Applied Behavioral Science, 22 (2).
Oxford Elementary Learner’s Dictionary, (2000).
Pritchard, R.D. (1995), Productivity Measurement and Improvement: Organizational Case Studies, Praeger Publishers, Westport, CT.productivity analysis, Industrial management & Data system, Vol 104 ,Productivity Handbook , edited by : Holzer , united state. Programs, Land and Water Research Development Corporation.
Strauss, Anselm L., & Corbin, Juliet (1998), Basics of Qualitative Research: Techniques and Procedures for Developing Grounded Theory, 2nd Ed., Sage.
Amid, Hassan (2011), Amid Dictionary, Tehran, Amirkabir.
Aristotle, Politics (1988), Translated by c. p. c. Reere, Cambridge, Hackett publishing company.
Assyrian, Dariush (1994), Political Encyclopedia, Tehran, Morvarid.
Ayatollah Khamenei (1997), Velayat Hadith Collection, Tehran, Islamic Propaganda Organization.
Creswell, J.W (2012), Educational research Planning, conducting, and evaluating quantitative and qualitative research (4th ed.), Boston, MA Pearson.
Danaeifard, Hassan and Seyed Mojtaba, Emami (2007), “Strategies of Qualitative Research: A Reflection on Grounded Theory”, Strategic Management Thought, 1(2).
Danaeifard, Hassan, Seyed Mehdi, Alwani; Azar Adel (2007), Qualitative Research Methodology in Management: A Comprehensive Approach, Tehran, Saffar.
Dehkhoda, Ali Akbar (1998), Dehkhoda Dictionary, 16 volumes, Tehran, University of Tehran.
Doran, G. T. (1981), "There's a S.M.A.R.T. way to write management's goals and objectives", Management Review, AMA FORUM, 70 (11), pp. 35–36.
Dowdall, H. C. (1923), The Word State, Law Quarterly Review, p.10.
Drucker, P. (1963), Managing for business effectiveness, Harvard Business Review, May-June.
Dyson, K. H. F. (1980), The State Tradition in Western Europe: A Study of an Idea and Institution, Oxford: Martin Robertson.
Fath Ali, Mahmoud (2003), the efficiency of discussions, Qom, the Imam Khomeini Educational and Research Institute.
Feyrahi, Davood (2001), "Political System and Government in Islam (1)", Quarterly Journal of Political Science, No. 14.
Glaser, Barney G., and Strauss, Anselm, L. (1967), The Discovery of Grounded Theory: Strategies for Qualitative Research, Chicago: Aldine Publishing Company.
Gorji Azandariani, Ali Akbar (2010), Les fondements droit public, Second Edition, Tehran, Jangal.
Gould, Julius & Kolb, William L (2013), A dictionary of the social sciences, translated by Baqer Parham, Tehran, Mazia.
Habermas, Jurgen (1964),"The Public Sphere: An Encyclopedia Article", trans Sara Lennox and Frank Lennox, New German Critique.
Habermas, Jurgen (2005), Democracy and the Public Sphere, London: Pluto Press.
Hafeznia, Mohammad Reza (2006), An Introduction to the Research Method in Humanities, Tehran, Samat.
Haghshenas, Ali Mohammad; Hossein Samei, Nargues Entekhabi (2000), Farhang moaser English -Persian millennium dictionary, Tehran, Contemporary Culture.
Hayek, F.A (1944), The Road to Serfdom, University of Chicago Press.
Hoseinpour, Davoud; Fattah Sharif zadeh; Vajhollah Ghorbanizadeh & Yousef Zal (2020), Components of Compiling Public Policies in Islamic State With the approach of modern Islamic civilization (With the focus on the statements of the Supreme Leader), Scientific Journal Of New Islamic Civilization Fundamental Studies (Bi-quarterly), Vol.3, No.1(Serial 5).
Imam Khomeini (1993), Short words of Imam Khomeini, Tehran,Compilation and Publication of Imam Khomeini's Works.
Imam Khomeini (1999), Imam Khomeini and the Islamic government, Tehran,Compilation and Publication of Imam Khomeini's Works.
Imam Khomeini (2006), Velayat-e-Faqih, 13th Ed, Tehran,Compilation and Publication of Imam Khomeini's Works.
Imam Khomeini (2007), Noor Collection, Tehran,Compilation and Publication of Imam Khomeini's Works.
Jafari, Mohammad -Reza (1998), Concise English - English English - Persian dictionary, Tehran, Tanvir.
Jahan Bozorgi, Ahmad (2002), Political Thought of Imam khomeini, Tehran, Cultural Institute of Contemporary Knowledge and Thought.
Jamali, Hossein (2001), History and Principles of International Relations, Tehran, Vali-e-Faqih Representation.
Jamshidi, Mohammad Hossein (2005), Imam Khomeini's Political Thought, Tehran, Research Institute of Imam Khomeini and the Islamic Revolution.
Jonathan, H. Turner (1999), Concepts and Applications of Sociology, translated by Mohammad Aziz Bakhtiari and Mohammad Fouladi, Qom, the Imam Khomeini Educational and Research Institute.
Kerlinger, Frederick Nichols (1998), Foundations of behavioral research, translated by Hassan Pasha Sharifi and Jafar Haghighi Zand, Tehran, Avae No.
Kohen, Bruce (2001), Introduction to sociology, translated by Gholam-Abbas Tavassoli & Reza Fazel, Tehran, Samat.
Lee, J. A (2001), Grounded Theory: Integration and Internalization in ERP Adoption and Use, Unpublished Doctoral Dissertation, University of Nebreska, In Proquest UMI Database.
Locke, E. A. (1968),"Toward a theory of task motivation and incentives", Organ, Behav, Hum, Perform, 3: pp.89-157, 1968.
Martin, Patricia, Y. and Turner, Barry A. (1986), "Grounded Theory and Organizational  Research", Journal of Applied Behavioral Science, 22 (2).
Masoudian, Mostafa and Ahmad, Taghizadeh (1399), "Structural requirements of the desired legislature in the Islamic state (with a critical approach to the current situation)", Public Legal Thoughts, Year 10, Vol.
Mesbah Yazdi, Mohammad Taghi (2008), Characteristics and components of the identity of the Islamic system, Qom, Vosough.
Moein, Mohammad (2007), Moein Dictionary, Tehran, Zarrin.
Nafisi Nazim al-Atab'a, Mirza Ali Akbar (1955), Farhang Nafisi wa Farnoodsar (Farhang Nazim al-Atab'a), Tehran, color printing company.
Oxford Elementary Learner’s Dictionary, (2000).Wilson,Woodro (1887), "The Study of Administration", Political Science Quarterly, Volume 2, Number 2, June.
Strauss, Anselm L., & Corbin, Juliet (1998), Basics of Qualitative Research: Techniques and Procedures for Developing Grounded Theory, 2nd Ed., Sage.
Strauss, Anselm L., & Corbin, Juliet (2012), Basics of Qualitative Research: Techniques and Procedures for Developing Grounded Theory, 2nd Ed., Tehran, Ney.
Tavassoli, Gholamabbas (2008), Sociological Theories, Tehran, Samat.
Vincent, Andrew (1992), Government Theories, Translation by Hossein Bashirieh, Tehran: Ney.
Von Hayek, Friedrich (2011), “The Slavery”, translated by Fereydoun Tafazoli and Hamid Padash, third edition, Tehran, Contemporary View Publications.
Wilson,Woodro (1887), "The Study of Administration", Political Science Quarterly, Volume 2, Number 2, June.
.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار