سبک زندگی اشرافی در روایات امام علی (ع) و پیامدهای تمدنی آن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد علوم قرآن و حدیث، دانشگاه شاهد، تهران، جمهوری اسلامی ایران.

2 دانشیار، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه شاهد، تهران، جمهوری اسلامی ایران

چکیده

یکی از موانع تحقق تمدن نوین اسلامی، پیروی از سبک زندگی اشرافی است. این نوع سبک زندگی، شیوه‌ای مبتنی بر جهان‌بینی مادی و دنیاگرایانه است که در آن ارزش‌ها و کنش‌های فردی یا گروهی بر اساس معیارهایی ازجمله خودبرتربینی و امتیازخواهی صورت می‌پذیرد. هدف از پژوهش حاضر، تحلیل مؤلفه‌های سبک زندگی اشرافی در روایات امام علی (ع) و پیامدهای تمدنی آن است. پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی انجام شده است. یافته‌های تحقیق نشانگر آن است که نادیده انگاری کرامت انسانی، عدم شناخت ماهیت دنیا، غفلت از جهان آخرت، عدم خردورزی و باورمندی به برتری طبقه فرادست بر فرودست، از مهم‌ترین مؤلفه‌های شناختی سبک زندگی اشرافی است که در بروز رفتارهای مبتنی بر اشرافی‌گری نقش‌آفرین است. مؤلفه‌های رفتاری سبک زندگی اشرافی، ناظر به رفتارهای عینی ازجمله فخرفروشی به اصل و نسب، استفاده از خوردنی‌های رنگارنگ، پوشیدن لباس‌های فاخر، گستردن فرش‌های ابریشمی، ساکن شدن در مناطق اعیان‌نشین، زیاده‌طلبی و غیره است که به‌طور روزمره در زندگی فردی و اجتماعی انسان‌های اشرافی ظهور می‌یابد تا آنجا که این نوع از سبک زندگی در وجود آن‌ها نهادینه می‌شود. گسترش بی‌عدالتی، حاکمیت نظام سلطه، بیماری‌های روحی، تفرقه، فروپاشی نظام عاطفی، رسوایی، انحراف از مسیر حق، گرفتاری و هلاکت نفس ازجمله پیامدهای تمدنی پیروی از سبک زندگی اشرافی است.  
 
 
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The luxury Lifestyle in the Imam Ali’s (AS) Hadiths and its civilizational consequences

نویسندگان [English]

  • Jamileh Shukri 1
  • Soraya Ghotbi 2
1 Master of Quranic and Hadith Sciences, Faculty of Humanities, Shahed University, Tehran, I.R. Iran
2 Associate Professor, Department of Quran and Hadith, Faculty of Humanities, Shahed University, Tehran ,I.R. Iran.
چکیده [English]

One of the obstacles to not happen modern Islamic civilization is following luxurious lifestyle. The luxurious lifestyle is inclouded behaviors and habits that based on Self-exaltation, Utilitarianism and etc
The aims of this research is analysis component of luxurious lifestyle in Imam Ali's Hadiths and its civilizational consequences. The method of this research is descriptive- analytical. The most important behavioral components of luxurious lifestyle are not attention to human dignity, nature, wisdom and belief.
Behavioral components of luxurious lifestyle incloud ambition of superiority and excellence, narcissism, economic privilege and so on. The luxurious lifestyle faces twenty six consequences that included injustice, ignominy, disgrace and tragic fate, misleading, being accountable before the divine justice court, being deprived of blessings, heart blight, spreading mental illness, collapsing the emotional system within the family, dividing etc. Consequences luxurious lifestyle will create many problems in individual and social life.
 
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • modern Islamic civilization
  • Luxurious Lifestyle
  • Cognitive Aspect
  • Behavioral Aspect
  • Imam Ali's Hadiths
ابن منظور، محمد بن مکرم (1414)، لسان العرب، بیروت، دار صادر.
ابن فارس، احمد (1404)، معجم مقاییس اللغة. تحقیق و تصحیح: عبدالسلام محمد هارون، قم، مکتب الأعلام الاسلامی.
ازهری، محمدبن احمد (1421)، تهذیب اللغه، بیروت، دار احیاء التراث العربی.
اسماعیل صینی، محمود (1414)، المکنز العربی المعاصر، لبنان، مکتبه ناشرون.
اشرفی، عباس (1392)، اشرافی گری، سبکی ناپسند برای زندگی (با تأکید بر بیانات مقام معظم رهبری)، فصلنامه فرهنگ مشاوره و روان‌درمانی، ویژه‌نامه سبک زندگی، شماره‌ی چهارم، صص140-164.
حکیمی، محمدرضا (1380)، الحیات، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
خاشعی، وحید؛ نظرپور، کاشانی، حامد و شریعت زاده، سید محمدعلی (۱۳۹۵)، کاوشی در سبک زندگی در حوزه رفتار مصرف‌کننده از دیدگاه نهج‌البلاغه، فصلنامه علمی پژوهشی مدیریت اسلامی، شماره‌ی1، صص49-11.
راغب اصفهانی، حسین بن محمد (1412)، مفردات الفاظ قرآن، بیروت، دارالشامیه.
سقای بی‌ریا، محمدناصر (1398)، مقایسه سنن اجتماعی تمدن ساز انبیاء و طاغوتیان از دیدگاه قرآن، فصلنامه مطالعات بنیادین تمدن نوین اسلامی، دوره‌ی2، شماره‌ی4، صص223-247
طریحی، فخرالدین بن محمد (۱۳۷۵)، مجمع البحرین و مطلع النیرین، مشهد، انتشارات نشر فرهنگ اسلامی.
عادلی، حمید (۱۳۹۱)، شیوه‌های مقابله با اشرافیت از دیدگاه امام علی (ع)، پایان‌نامه‌ی کارشناسی ارشد، رشته علوم  قرآن و حدیث، دانشکده‌ی اصول‌الدین.
عشایری  طاها؛ عباسی، الهام و نامیان، فاطمه (1397)، تحلیل تاریخی- جامعه‌شناختی پایان تمدن‌های انسانی با تأکید بر نهج‌البلاغه، فصلنامه مطالعات بنیادین تمدن نوین اسلامی، دوره‌ی 1، شماره‌ی 2، صص 153-177.
فراهیدی، خلیل بن احمد (1409)، العین، قم، انتشارات هجرت.
قطبی، ثریا؛ هادوی، اصغر؛ رهنما، اکبر و باغانی، فاطمه (1393)، تحلیل ابعاد و مؤلفه‌های اعتقادی سبک زندگی اسلامی، فصلنامه مطالعات معرفتی در دانشگاه اسلامی، سال18، شماره‌ی 3، صص435-450.
محمدی ری‌شهری، محمد (1389)، دانش‌نامه امیر المومنین علیه‌السلام بر پایه قرآن و حدیث و تاریخ، قم، موسسه علمى فرهنگى دارالحدیث.
مصطفوی، حسن (1360)، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، تهران، بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
مهدوی کنی، محمد سعید (1390)، دین و سبک زندگی، تهران، انتشارات دانشگاه امام صادق (ع).