چینش نخبگانی، جوانان و چالش‌های پیش روی تمدن نوین اسلامی؛ تاکید بر نخبگان دانشگاهی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار، گروه علوم سیاسی دانشگاه بین‌المللی امام خمینی(ره)، قزوین، جمهوری اسلامی ایران

چکیده

همگام با گسترش تحولات شگرف و تعاملات نوین، جوانان و نسل‌های جدید عمدتا تحت تاثیر ابعاد جدیدی از نقش‌آفرینی نخبگانی و شخصیت‌های اجتماعی در قالب‌هایی نظیر نخبگان سمبولیک(ستارگان سینمایی، ورزشی و هنری) قرار گرفته‌اند. اگرچه در نگاه نخست، تغییر در وضعیت و چیدمان نخبگانی محصول طبیعی شرایط و مقتضیات زمانی محسوب شده و می-تواند تاثیرات مفیدی بر جامعه داشته باشد، اما این موضوع زمانی تبدیل به چالش جدی خواهد شد که این گروه جدید از نخبگان در نقش پیشران‌های اصلی جامعه عمل نموده و عملا جایگزین نخبگان فکری شده و به موضوعات تخصصی و سیاست‌های کلان جوامع نظیر خط‌دهی‌های سیاسی، اقتصادی و حتی ایدئولوژیک مبادرت نمایند.
هدف: پژوهش حاضر درصدد است با رویکرد آینده‌پژوهی و روش سناریونویسی به این پرسش بپردازد که نخبگان علمی در مواجهه با تحولات الگوهای اثرگذاری نخبگان در جوامع، چگونه می‌توانند به جایگاه اصلی خود جهت توسعه و پیشرفت جهان اسلام بازگردند؟ فرضیه اصلی: نخبگان و اندیشمندان درصورتی به مرجعیت فکری و راهبری جوامع نائل می‌شوند که بتوانند اولا متناسب با ویژگی‌های اصیل جوامع، شناخت نیازها و مطالبات مردمی و ثانیا با بکارگیری ظرفیت‌ها و شیوه‌های تعاملاتی جدید مانند فضای مجازی و همراه‌سازی نخبگان سمبولیک، ایده‌های خود را تبدیل به ارزش‌های فراگیر در جامعه نمایند.
یافته پژوهش: گسترش تعاملات بین‌المللی مانند فضای مجازی فرصت‌های نوینی فراهم می‌نماید تا نخبگان فکری جهان اسلام با تکیه بر ارزش‌ها و باورهای مشترک جهان‌شمول اسلامی ناظر بر کرامت انسانی بتوانند علاوه بر تاثیرگذاری‌های داخلی جهت توسعه، به عنوان یکی از پیشران‌های اصلی جهت همگرایی جهان اسلام محسوب شوند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Elite arrangement, youth and challenges facing the new Islamic civilization; Emphasis on academic elites

نویسنده [English]

  • behnam sarkheil
Assistant Professor of Political Science, Imam Khomeini International University (IKIU), Qazvin, I.R.Iran.
چکیده [English]

With the expansion of developments and new interactions, young people and new generations have been largely influenced by new dimensions of elite and social character design in forms such as symbolic elites (movie, sports and art stars). This issue may become a serious challenge when this new group of elites acts as the main drivers of society and practically replace the intellectual elites and turn to specialized issues and macro-policies of societies such as political and economic lines, and even ideologically undertake.
Objective: The present study seeks to address the question of how scientific elites can return to their original position for the development and progress of the Islamic world with a futuristic research approach and script writing method. Main Hypothesis: Elites and thinkers achieve the intellectual authority and leadership of societies if they can, firstly, in accordance with the original characteristics of societies, recognize the needs and demands of the people, and secondly by using new capacities and interaction methods such as cyberspace and Accompanying symbolic elites to turn their ideas into pervasive values in society.
Findings: The expansion of international interactions such as cyberspace provides new opportunities for the intellectual elites of the Islamic world by relying on the common values and beliefs of the Islamic world regarding human dignity can also cause internal influences for development. And be considered as one of the main drivers for the convergence of the Islamic world.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Intellectual elites
  • celebrities
  • university
  • modern Islamic civilization
  • the Islamic world
بیانات رهبری، (1398)، دیدار با نخبگان و استعدادهای برتر، قابل مشاهده در سایت https://farsi.khamenei.ir/news-content?id=43704
دهشیار، حسین(1390)، سیستم بین­الملل، جهان عرب و مداخله نظامی، مرکز پژوهش‌های علمی و مطالعات استراتژیک خاورمیانه.
حافظیان، محمدحسین(1389)، آینده توسعه در خاورمیانه: چالش‌ها و چشم‌اندازها، دوره 40، شماره 1 - شماره پیاپی 273978، پاییز.
خرمشاد، محمدباقر، آدمی، علی(1388)، انقلاب اسلامی، انقلاب تمدن‌ساز؛ دانشگاه ایرانی، دانشگاه تمدن‌ساز، فصلنامه سیاست، دوره 2، شماره 2 - شماره پیاپی 6، صص 188-161.
سرخیل، بهنام(1398)، هویت دینی و آینده همگرایی در جهان اسلام ؛ موانع و راهکارهای پیش رو، دوفصلنامه مطالعات بنیادین تمدن نوین اسلامی، دوره 2، شماره 2،  شماره پیاپی4، صص 93-116.
شیخ زاده، حسین و رضائیان، جویباری(۱۳۹۷)، دانشگاه و تمدن ایرانی– اسلامی، دومین کنفرانس سالانه پژوهش در علوم انسانی و مطالعات اجتماعی، تهران: پژوهشکده مدیریت و توسعه پژوهشگاه فرهنگ و هنر، قابل مشاهده در
https://www.civilica.com/Paper-ACHSCONF02-ACHSCONF02_021.html
خانی، بهاره، درویشی، بابک(1399)، نقش نخبگان بر تعیین سرنوشت و مشارکت سیاسی با تأکید بر نظام جمهوری اسلامی ایران، رهیافت انقلاب اسلامی، پاییز، شماره 51، صص 67 -92.
کاظمی، سید آصف(1397)، چشم‌انداز تمدن نوین اسلامی، دوفصلنامه مطالعات بنیادین تمدن نوین اسلامی، دوره 1، شماره 2، شماره پیاپی2، پاییز و زمستان، صص 25-49.
کنز العمّال: حدیث ۲۸۷۲۹ و منتخب میزان الحکمة: ۳۹۸ مشاهده شده سایت در تاریخ12/07/99 http://www.hadithlib.com/hadithtxts/view/1204486
گی روشه(1395)، تغییرات اجتماعی،  ترجمه منصور وثوقی، تهران: انتشارات نشر نی، چاپ پنچم.
وندل بل(1396)، مبانی آینده پژوهی، ترجمه مصطفی تقوی، محسن محقق، انتشارات مؤسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی، چاپ سوم.
 مکارم شیرازى، آیت­الله و همکاران(1371) تفسیر نمونه، جلد 22، تهران: دارالکتب الإسلامی.
مطهری، مرتضی(1395)، خدمات متقابل اسلام و ایران، چاپ 54، نشر صدرا.
مطهری، مرتضی(1376)، فطرت، چاپ نهم، تهران: انتشارات صدرا.
منور جمال رشید(بی تا)، مدارس قدیم اسلامى، لاهور، ۱۳۸-۱۱۴ قابل مشاهده در سایت http://wiki.ahlolbait.com
https://www.timeshighereducation.com/student/news/25-us-universities-mostinternational-students.
Ghavamabadi, M. and others. (2015). the model of scientific Excellency of Islamic Republic of Iran based on Supreme Leader idea. Basij Strategic Studies, 18(68), pp. 5-30.(in Persian).
Verger, Jacques: "Patterns", in: Ridder-Symoens, Hilde de (ed.): A History of the University in Europe. Vol. I: Universities in the Middle Ages, Cambridge University Press, 2003, ISBN 978-0-521-54113-8, pp. 35–76 (35).