فرایند ترمیمی پدیده های اجتماعی در مهندسی تمدن نوین اسلامی (ارائه یک نمونه: پدیده اشتغال زنان)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار دانشکده معارف و اندیشه اسلامی دانشگاه تهران ، جمهوری اسلامی ایران

2 استادیار، دانشکده معارف و اندیشه اسلامی، دانشگاه تهران جمهوری اسلامی ایران.

3 دانشیار دانشگاه امام صادق (ع)، تهران، جمهوری اسلامی ایران

4 دانشجوی دکتری رشته مدرسی معارف اسلامی، گرایش قرآن و متون اسلامی، دانشکده معارف و اندیشه اسلامی، دانشگاه تهران، تهران، جمهوری اسلامی ایران.

چکیده

تمدن نوین اسلامی وضعیتی آرمانی است که در آن همه ظرفیت های تمدنی دین اسلام به فعلیت می رسند. پدیده‌های اجتماعی از جمله ظرفیت های تمدنی هستند که می‌توانند در جهتی همسو و یا مخالف جهت تحقق تمدن نوین اسلامی نقش آفرین باشند، از این رو لازم است که از تمام ظرفیت‌های آن‌ها در جهت همسو با تحقق تمدن نوین اسلامی بهره برد. هدف از این پژوهش ارائه روشی ضابطه‌مند در برخورد با پدیده های اجتماعی موجود، به منظور همسوسازی حداکثری این پدیده ها در راستای تحقق تمدن نوین اسلامی است. از‌این‌رو، به معرفی مهندسی ترمیمی پدیده‌های اجتماعی پرداخته، از باب نمونه، فرایند آن را در برخورد با پدیده اشتغال زنان و طراحی الگوی سبک زندگی اسلامی کنشگران این پدیده در هر مرحله اجرا نموده است. روش پیشنهادی بر چهار گام امکان سنجی مهندسی ترمیمی پدیده، ترسیم واقع گرایانه مدل موجود پدیده، ترمیم مدل موجود و اعتبارسنجی مدل مرمت شده استوار است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Restorative Process of Social Phenomena in The Engineering of Modern Islamic Civilization (Case Study; the Phenomenon of Women’s Employment)

نویسندگان [English]

  • Hamidreza Hajibabayi 1
  • Zahra Rezazadeh Asgari 2
  • Faezeh Azimzadeh Ardabili 3
  • Mahtab Eidy 4
1 Associate Professor, Faculty of Education and Islamic Thought, University of Tehran, I.R.Iran.
2 Assistant Professor, Faculty of Education and Islamic Thought, University of Tehran, I.R.Iran
3 Associate Professor of Imam Sadegh (AS) University, Tehran, I.R.Iran
4 Ph.D Student in Islamic Education, the Qur‟an and Islamic Texts, Faculty of Education and Islamic Thought, University of Tehran, I.R.Iran.
چکیده [English]

The new Islamic civilization is an ideal state in which all the civilizing capacities of the Islamic religion are reached. Social phenomena are among the capacities of civilization that can play a role in the favorable or opposite direction for the implementation of the new Islamic civilization. Therefore, it is necessary to use all their capacities in the favorable with the realization of the new Islamic civilization. The purpose of this study is to present a disciplined method in dealing with managing social phenomena, to maximize the state of these phenomena in order to achieve a new Islamic civilization. Therefore, here we has introduced the restorative engineering of social phenomena. For instance, its process in dealing with the phenomenon of women’s employment and designing the Islamic lifestyle pattern of the actors of this phenomenon at each stage. The proposed method is based on four steps of feasibility study of restorative engineering, realistic drawing of the existing model of the phenomenon, restoration of the existing model and validation of the restored model.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Civilization Engineering
  • Modern Islamic Civilization
  • Restorative Process
  • Social Phenomena
  • Women Employment

مراجع

ابن فارس، احمد(1399ق)، معجم مقاییس اللغه، قم: دارالفکر.
ادیب حاج باقری، محسن(1385)، روش تحقیق گراندد تئوری، راه و روش نظریه‌پردازی در علوم انسانی و بهداشتی. تهران: بشری.
بابایی، محمدباقر(1387)، نقش دانشگاه در مهندسی فرهنگی کشور، دانشگاه اسلامی سال دوازدهم، شماره 2.
بیرو، آلن(1375)، فرهنگ علوم اجتماعی، باقر ساروخانی، تهران: کیهان.
تمیمی آمدی، عبدالواحد(1366)، غررالحکم و درر الکلم. قم: دفتر تبلیغات اسلامی.
تنهایی، ابوالحسن(1371)، در آمدی بر مکاتب و نظریه‌های جامعه‌شناسی، مشهد: انتشارات مرندیز.
جمالی، مصطفی(1391)، مهندسی تمدن اسلامی و مسجدمحوری، پایگاه تخصصی مساجد.
جوادی آملی، عبدالله(1386)، منزلت عقل در هندسه معرفت دینی. تهران: اسراء.
حکیم، محسن(۱۴۰۸ ق)، حقائق الاصول، قم: مکتبه بصیرتی.
خاکی قراملکی، محمدرضا(1387)، مهندسی فرهنگی و نظام موضوعات، مجله پگاه حوزه، شماره 232.
رهدار، احمد(1394)، چیستی تمدن اسلامی، فصلنامه اندیشه تمدنی اسلام، دوره اول، شماره اول.
ریترز، جورج(1374)، بنیان‌های جامعه‌شناختی: خاستگاه‌های ایده‌های اساسی در جامعه‌شناسی، تقی آزاد ارمکی، تهران: سیمرغ.
دادجو، ابراهیم(1398)، واقع‌گرایی در مطالعات تمدن نوین اسلامی، دوفصلنامه مطالعات بنیادین تمدن نوین اسلامی، دوره 2، شماره 1.
دهخدا، علی اکبر(1377)، لغت‌نامه دهخدا، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
سبحانى، محمدتقى(1385)، درآمدى بر جریان شناسى اندیشه اجتماعى دینى در ایران معاصر، نشریه نقد و  نظر، دوره 43، شماره 13، صفحه 311-279.
سیاح، مونس(1397)، نگرش سیستمی به اشتغال زنان، تهران: روابط عمومی شورای فرهنگی- اجتماعی زنان و خانواده.
صادقی، ابراهیم و خاکی قراملکی، محمدرضا(1398)، امکان‌سنجی مهندسی تمدن نوین اسلامی از منظر مدل ارتباطی دین و علم مدرن در اندیشه علامه جوادی آملی، مطالعات بنیادین تمدن نوین اسلامی، دوره ۲، شماره ۳.
صدر، سید محمدباقر(1390)، المدرسه القرآنیه (موسوعه شهید صدر، ج 19). قم: مرکز الابحاث و الدراسات التخصصیه للشهید صدر.
فاضلی، مهسا(1384)، مواجهه قرآن با فرهنگ‏هاى عصر نزول، پژوهش‌های قرآنی،  شماره 42 و 43.
کنت، تامپسن(1388)، امیل دورکیم، مترجم: شهناز مسمی پرست، تهران: نشر نی.
گیدنز، آنتونی(1387)، جامعه‌شناسی، تهران: نشر نی.
مشکانى سبزوارى، عباسعلى(1390)، درآمدى بر ظرفیت‌هاى تمدن‌سازى فقه، تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامى، شماره 3، صص 148­- 145.
ملا احمد رحیمی، هما(1380)، بررسی پیامدهای اشتغال برای زنان و فرزند اول آ‌ن‌ها، پایان‌نامه­ی کارشناسی ارشد رشته جامعه‌شناسی: دانشگاه شیراز.
مهرابی، امیر حمزه و همکاران(1390)، معرفی روش‌شناسی نظریه داده‌بنیاد برای تحقیقات اسلامی (ارائه یک نمونه). مدیریت فرهنگ‌سازمانی، سال نهم، شماره 23، صص 30-5.
Glaser,  B.  (1998). Doing grounded theory:  Issues and discussions, Sociology Press.Mill Valley, CA.
Glaser,  B.  &  Strauss,  A.  (1967). The discovery of grounded theory, Aldine Publishing Company.Chicago.
Strauss,  A.  &  Corbin,  J.  (1990).  Basics  of  qualitative  research:  Grounded  theory procedures and techniques. Newbury Park, CA: Sage.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار