نقش سازمان‌دهی اطلاعات در تحقق تمدن اسلامی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری مدیریت راهبردی دانش دانشگاه عالی

2 پژوهشگر منطق و روش‌شناسی فرهنگستان علوم اسلامی

چکیده

سازمان‌دهی اطلاعات و ارائه خدمات علمی بر اساس آن، از ابزارهای مهم در نهاد تولید علم جهان است. پندار عمومی این است که سازمان‌دهی اطلاعات صرفاً سرعت و دقت دسترسی به اطلاعات مورد نیاز جامعه را افزایش می‌دهد. اما بدون توجه به هستی‌شناسی و غایات خاص، نظام دادن به هیچ چیزی امکان‌پذیر نیست و درنتیجه استفاده از سازماندهی اطلاعات در انجام تحقیق، باعث جهت‌داری تولیدات نهاد علم می‌شود. جامعه ایران برای دست‌یابی به تمدن اسلامی و برآورده ساختن اهداف انقلاب اسلامی خود نیازمند نظام‌مندی اطلاعات متناسب با این غایت است تا اطلاعات دینی را محور جریان تولید علم قرار دهد. این نوشتار با استفاده از روش اسنادی به بررسی سیر تحولات سازمان‌دهی‌های نوین اطلاعات پرداخته و شاکله استدلالی آنها را بررسی می‌کند. سپس به کمک استدلال منطقی نیازمندی‌های تحقق تمدن اسلامی در فضای مفهومی را بررسی کرده و پیشنهاداتی برای ایجاد سازمان‌دهی اطلاعات متناسب با تحقق تمدن اسلامی ارائه می‌دهد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The role of organizing information in the realization of Islamic civilization

نویسندگان [English]

  • Mohammad Hossein Alikhani 1
  • Hasan Sheikholaraghin zadeh 2
1 Ph.D student in Strategic Knowledge Management, Grand National Defense University
2 Researcher of Logic and Methodology of the Academy of Islamic Sciences
چکیده [English]

Organizing information and providing scientific services based on that is one of the important tools in the world of institutional science production. The general idea is that organizing information simply increases the speed and accuracy of access to information needed by society. But without regard to ontology and specific ends, systematization of everything is not possible, and as a result, the application of information organization in conducting research, biases the products of the institution of science. In order to achieve Islamic civilization and fulfill the goals of the Islamic Revolution, Iranian society needs a systematic information organization. According to this end, the goal is to make religious information the center of the science production. This paper investigates the evolution of new information organizations using the documentary method and examines their argumentative structure. Then, with the help of logical reasoning, it examines the requirements for the realization of Islamic civilization in a conceptual space and offers suggestions for creating information appropriate for the realization of Islamic civilization.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Organizing Information
  • Scientific Religious
  • Organization of Islamic Civilization
  • Science Production Organization

مراجع

  1. امام خامنه ای، سید علی، (1392)، بیانات در دیدار با رئیس و اعضای شورای خبرگان رهبری. (14/6/92) نشانی اینترنتی: http://farsi.khamenei.ir
  2. --------- (1379)، بیانات در جمع اساتید، فضلا و طلاب حوزه علمیه قم در مدرسه فیضیه.(14/7/79) نشانی اینترنتی: http://farsi.khamenei.ir
  3. آقابخشی، علی،(1386)، نمایه‌سازی هم آرا، مفاهیم و روش ها(ویراست 3). تهران، چاپار .
  4. ابرامی، هوشنگ ،(1383)، شناختی از دانش شناسی. چاپ سوم. تهران، کتابدار.
  5. ابراهیم‌زاده، صنم و حسینی بهشتی، ملوک‌السادات، (1395)، تغییر در مفاهیم دانش، نگاهی به‌ضرورت تکامل هستی‌شناسی‌ها، مطالعات دانش‌شناسی(7) .
  6. اسونونیوس، الین،(1372)، پیش همارایی آری یا نه؟، ترجمه علی مزینانی. تهران، مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات(16) .
  7. بک‌ول، کی.جی.بی ، (1381)، رانگاناتان، شیالی راماریتا، ترجمه مهدی داودی، دایره المعارف کتابداری و اطلاع رسانی جلد اول. تهران، کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران. نشانی اینترنتی: http://portal.nlai.ir/daka/Wiki Pages/ رانگاناتان، شیالی راماریتا.aspط
  8. بهمن‌آبادی، علیرضا، (1380)، کاربرد اصطلاح‌نامه در بازیابی اطلاعات، تهران، مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات(46) .
  9. جهانبخش، عباس و شیخ العراقین، حسن، (1396)، بازتعریف سازماندهی تولید علم بر اساس نظریه علم دینی فرهنگستان علوم اسلامی قم. قم،چاپ داخلی فرهنگستان علوم اسلامی.
  10. حسینی الهاشمی، سیدمنیرالدین، (1374)، زمینه آشنایی با تعریف بانک توسعه اسلامی اطلاعات(جلسه 6)، قم، فرهنگستان علوم اسلامی قم.
  11. --------------------- (1377)، زیرساخت روش تحقیق در علوم پزشکی(جلسه 7)، قم، فرهنگستان علوم اسلامی قم.

12. حقیقی، محمود، (1381)، رده بندی دهدهی دیویی، دایره المعارف کتابداری و اطلاع رسانی، جلد اول، تهران، کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران، نشانی اینترنتی:

    http://portal.nlai.ir/daka/Wiki Pages/ رده بندی دهدهی دیویی.aspx

 

13. حقیقی، محمود، (1377)، ملاحظاتی در باب رده بندی دهدهی دیویی و تحولات ویرایش های اخیر آن، تهران، مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات(33) .

  1. حیاتی، زهیر و برهمند، نیلوفر و جوکار، طاهره ، (1390)، سازماندهی مواد 4، با تاکید بر رده‌بندی کتابخانه کنگره آمریکا، تهران، دانشگاه پیام نور.

15. خاصه، علی اکبر، سرعنوانهای موضوعی-چهریزه ای FAST، گامی بلند در راستای تحقق اهداف طرح های ابرداده‌ای، مشهد، کتابداری و اطلاع رسانی(33).

  1. خندان، محمد، (1388)، سیری فلسفی در سپهر اطلاعات، تهران، چاپار.
  2. دورانت، ویل،(1387)، تاریخ فلسفه. ترجمه عباس زریاب، تهران، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی،چاپ چهاردهم.
  3. داودی، مهدی، (1370)، مقدمه ای بر جنبه های نظری رده بندی، تهران، مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات(8) . 

19. داودی، مهدی، (1371)، تأثیر آرای فرانسیس بیکن و آگوست کنت بر رده بندی دهدهی دیویی، تهران، تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی (6).

  1. داورپناه، محمدرضا ،(1384)،  ضرورت های نوین بازنگری در ذخیره و بازیابی اطلاعات، مشهد، کتابداری و اطلاع رسانی(34) .
  2. دیویی، ملویل،(1381)، خلاصه رده بندی دهدهی دیوئی و نمایه نسبی (ویراست 12)، سیدابراهیم عمرانی، تهران، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی، چاپ دوم.
  3. راسل، برتراند،(1373)، تاریخ فلسفه غرب، ترجمه نجف دریابندی، تهران، انتشارات کتاب پرواز.

23. رضوی، سیدمهدی و شیخ العراقین، حسن،(1396)، بررسی خصوصیات متمایز کننده علم اسلامی از علم غربی و تأثیر آن در ساختار نظریات علمی. قم،چاپ داخلی فرهنگستان علوم اسلامی.

24. رضوی، سیدمهدی، شیخ العراقین، حسن و صادقی، ابراهیم ،(1397)، درآمدی بر شبکه اسلامی تحقیقات، قم، چاپ داخلی فرهنگستان علوم اسلامی.

  1. شرا، جس، (1382)،  شالوده معرفت‌شناختی علم کتابداری، ترجمه رحمت ا.. فتاحی. مشهد،کتابداری و اطلاع رسانی(21).
  2. شریف، عاطفه،(1387)، کاربرد هستی‌شناسی‌ها در مدیریت دانش، مشهد: کتابداری و اطلاع رسانی (43).
  3. شریف، عاطفه(1385)، شناختی از روابط معنایی در هستی‌شناسی وب، تهران، اطلاع‌شناسی(14).

28. صفری، مهدی،(1383)، مدل سازی مفهومی در بازنمون رسمی دانش، شناختی از هستی شناسی در هوش مصنوعی و نظام های اطلاعاتی. تهران، اطلاع شناسی(4).

  1. صنعت‌جو، اعظم، (1384)، ضرورت بازنگری در ساختار اصطلاح‌نامه‌ها، تهران، مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات(64).

30. صنعت‌جو، اعظم و فتحیان، اکرم،(1390)، مقایسهکارآمدیاصطلاح‌نامهوهستی‌شناسیدربازیابیمفاهیمموضوعی - مطالعهموردیاصطلاحنامه اصفا- ، مشهد، پژوهشهای نظری و کاربردی در علم اطلاعات و دانش شناسی(2).

31. صنعت‌جو، اعظم و فتحیان، اکرم،(1391)، روش شناسی طراحی، ساخت و پیاده‌سازی هستی‌شناسی،رویکردها، زبان‌ها و ابزارها (مطالعه موردی طراحی هستی‌شناسی ASFAOnt در حوزه کتاب‌داری و اطلاع‌رسانی)، مشهد: کتابداری و اطلاع رسانی (57).

  1. عرب زاده، ابوالفضل، (1381)، طرحی نو در نظام کتابداری، قم، دفتر انتشارات اسلامی.
  2. علیمرادی، مصطفی، (1393)، نظام‌های سازماندهی اطلاعات، قم، ره آورد نور (47).

34. فتاحی رحمت الله، (1386)، از آرمانها تا واقعیت، تحلیلی از مهم‌ترین چالشها و رویکردهای سازماندهی اطلاعات در عصر حاضر، مشهد،کتابداری و اطلاع رسانی (40) .

  1. فتاحی، رحمت الله،(1377)، برخی از زمینه‌های تأثیر فناوری نوین بر کار کتابخانه‌ها و کتاب‌داران، مشهد، کتابداری و اطلاع رسانی (4).
  2. فدایی، غلامرضا ، (1389)، مقدمه ای بر هویت کتابداری و اطلاع‌رسانی، تهران، نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور.
  3. فرشاد، مهدی، (1362)، نگرش سیستمی، تهران، انتشارات امیرکبیر.
  4. فیلیس، ریچموند،(1353)، معایب و محاسن رده بندی کتابخانه کنگره، ترجمه پوری سلطانی، تهران،نامه انجمن کتابداران ایران(1) .  
  5. گزنی، علی،(1380)، سازماندهی اطلاعات در نظام های بازیابی اطلاعات، مشهد، کتابداری و اطلاع رسانی (13) .
  6. گرولیه، اریک دو ، (1371)، درونمای کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی، پوری سلطانی، تهران، مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات(12).
  7. محمد نیا، مرتضی،(1386)، کتابخانه در بین النهرین باستان (سومریان، بابلیان و آشوریان)، قم، آینه پژوهش (108).

42. محسن زاده، افسانه،(1381)، رده بندی کولن. دایره المعارف کتابداری و اطلاع رسانی، نشانی اینترنتی:http://portal.nlai.ir/daka/Wiki Pages/ رده بندی کولن.aspx

  1. مهریزی، مهدی و مصباح، مجتبی،(1389)، حکایت ذاتی در بوته نقد، قم، معرفت فلسفی(29).

44. نوذری، سودابه (1381)، رده بندی کنگره آمریکا، دایره المعارف کتابداری و اطلاع رسانی، نشانی اینترنتی: http://portal.nlai.ir/daka/Wiki Pages/ رده بندی کنگره آمریکا.aspx

45. هدایت، مرضیه، (1385)، سندپردازی، دایره المعارف کتابداری و اطلاع رسانی. نشانی اینترنتی:http://portal.nlai.ir/daka/Wiki Pages/ سندپردازی.aspx

  1. Anderson, James D. (2003); Organiziation of Knowledge; International Encyclopedia of Information and Library Science (Second edition): 490-471.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار