مقایسه‌ی انتقادی مبانی دولت مدرن با اندیشه‌های هایدگر (تمهیدی برای گذار از دولت مدرن به دولت اسلامی)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه علوم سیاسی دانشگاه جامع امام حسین(ع)، تهران، جمهوری اسلامی ایران.

چکیده

دولت مدرن و نقد فلسفی آن، همواره بحث رایج محافل سیاسی و فلسفی بوده است. به‌عنوان‌مثال هایدگر به‌عنوان یکی از منتقدان مدرنیته، اشکالات بسیاری نسبت به ساختار و کارآمدی مدرنیته و دولت برآمده از آن دارد. مهم‌ترین نقد وی به روش‌شناسی پوزیتویستی و رابطه‌ی سوژه - ابژه محوری آن بازمی‌گردد. پژوهش حاضر با هدف فهم دولت آرمانی هایدگر با روشی تحلیلی و تطبیقی، علاوه بر تبیین و تحلیل مؤلفه‌های دولت مدرن، این موارد را با شاخص‌های دولت هایدگری تطبیق داده و درنهایت به این نتیجه می‌رسد که دولت مدنظر هایدگر، دولتی وجودی است که به‌جای منِ فردی به «ما»ی جمعی توجه داشته و در آن قدرت به‌جای یک تکثرگرایی ناقص به یک شخص و یا نخبگان محدود و البته جهت دهنده و راهنما و قابلِ اعتماد وابسته است. مؤلفه‌ی مهم دیگر دولت وجودگرا، قید زدن به آزادی‌های بدون قید دوره مدرن (در سطوح متفاوت) و درنهایت جلوگیری از استبداد گسترده است. نتیجه آنکه، دولت مدرن به دلیل عدم توجه به ذات انسان، به آزادی واقعی انسان‌ها توجه نداشته و به بهانه‌ی تأمین منافع مادی و شخصی انسان، وی را در حصار تنگ ظاهر رها نموده است. با توجه به هژمون شدن اندیشه‌ی دولت مدرن در جهان اسلام و ایران، به نظر می‌رسد، نقد چنین اندیشه و ساختاری زمینه را برای نظریه‌پردازی دولت اسلامی فراهم‌ می‌سازد.  
 
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Critical comparison of the foundations of modern government with Heidegger's ideas(Preparation for the transition from a modern state to an Islamic state)

نویسنده [English]

  • SAJJAD CHITFOROUSH
Assistant Professor of political sciences at Imam Hussein University, Tehran, IR Iran.
چکیده [English]

The modern state and its philosophical critique have always been a common discussion in political and philosophical circles. Heidegger, for example, as a critic of modernity, has many objections to the structure and efficiency of modernity and the state that emerges from it. His most important critique goes back to the positivist methodology and its central object-object relationship. The present study aims to understand Heidegger's ideal state in an analytical and comparative way, In addition to explaining and analyzing the components of the modern state, he adapts these cases to the characteristics of Heidegger's state, and finally concludes that the state considered by Heidegger is an existential state that has paid attention to the collective "us" instead of me and in that power, instead of an imperfect pluralism, it depends on a limited and, of course, directing and reliable person or elite, Another important component of the existential state is the restriction of the unconditional freedoms of the modern period (at different levels) and, finally, the prevention of widespread tyranny. The result is that the modern state, due to its lack of attention to human nature, has not paid attention to the real freedom of human beings and has left it in a narrow fence under the pretext of securing its material and personal interests. Given the hegemony of modern state thought in the Islamic world and Iran, it seems that the critique of such an idea and structure provides the basis for the theorizing of the Islamic state.
 
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Political Science
  • Police
  • Dasein
  • Modern Government
  • Heidegger

مراجع

احمدی، بابک (1395)، هایدگر و پرسش بنیادین، نشر مرکز.
احمدی، بابک (1377)، معمای مدرنیته، نشر مرکز.
اشرف‌نظری، علی(1396)، چرخش مفهوم سیاست و بازآفرینی امر سیاسی؛ درک زمینه‌های هستی شناختی، فصلنامه‌ی سیاست، دوره‌ی 47، شماره‌ی 1، ص257-277.
آربلاستر، آنتونی (1382)، لیبرالیسم غرب؛ ظهور و سقوط، ترجمه عباس مخبر، نشر مرکز.
آشوری، داریوش (1375)، سنت، مدرنیته و پست‌مدرن، به کوشش اکبر گنجی، تهران، موسسه فرهنگی صراط.
آیور، مک (1344)، جامعه و حکومت، ترجمه علی کنی، تهران، نشر کتاب.
بلاکهام، هرولدجان (1392)، شش متفکر اگزیستانسیالیست، محسن حکیمی، نشر مرکز.
بورلاتسکی، فیودور (1360)، قدرت سیاسی و ماشین دولتی، ترجمه احمد رهسپر، تهران، نشر آموزگار.
حیدری، آرش، سجاد سرحدی (1392)، دوگانه‌ی فرد/ جامعه در اندیشه‌ی دورکیم؛ فردگرایی اخلاقی، جامعه‌شناسی ایرانی، دوره‌ی 14، شماره‌ی 3، ص90-115
دال، رابرت (1364)، تجزیه‌وتحلیل جدید سیاست، ترجمه حسین ظفریان، تهران، نشر مترجم.
دکارت، رنه (1372)، گفتار در روش، ترجمه محمدعلی فروغی، انتشارات زوار.
دکارت، رنه (1374)، فلسفه دکارت، ترجمه منوچهر صانعی دره بیدی، تهران، نشر آگاه.
راسل، برتراند (1361)، قدرت، ترجمه نجف دریابندری، تهران، خوارزمی.
رامین، فرح (1391)، هنر؛ تنها راه نجات(نگاهی به فلسفه هنر هایدگر و نسبت آن با اندیشه متفکران مسلمان)، فصلنامه‌ی مشرق موعود، سال ششم، شماره‌ی21، ص5-26
روسو، ژان ژاک (1379)، قرارداد اجتماعی، مرتضی کلانتریان، تهران، نشر آگه.
زارعی، مجتبی(1394)، مبانی و استلزامات اجتماعی شدن انسان در گفتمان اصحاب قرارداد اجتماعی و رهیافت فطری، معرفت سیاسی، سال هفتم، شماره‌ی دوم.
زمانی، سید مسعود (1393)، درآمدی بر فکر شرق و غرب در تفکر هایدگر، فصلنامه حکمت و فلسفه، سال دهم، زمستان، شماره‌ی چهارم، صص 98-  83.
زیارک، کریستف (1368)، هنر، قدرت، سیاست؛ اندیشه هایدگر در باب عمل و پوئسیس، ترجمه شهاب‌الدین امیرخانی، زیباشناخت، ش 16، ص119-210
ژلاسکی، هارولد (1374)، مقدمه‌ای بر سیاست، ترجمه منوچهر صفا، تهران، شرکت سهامی کتاب‌های جیبی.
صانعی دره بیدی، منوچهر (1386)، پیام نیچه، تهران، نقش و نگار.
صیادی، محمدرضا، خسروی، محمدعلی، شیرخانی، علی، خسروی باب اناری، ملک تاج (1397)، تأثیر فرهنگ دولت‌گرا بر کارآمدی نظام سیاسی در جمهوری اسلامی ایران، فصلنامه‌ی پژوهش‌های سیاسی جهان اسلام، سال  هشتم، شماره‌ی سوم، صص27-47
عالم، عبدالرحمن (1374)، بنیادهای علم سیاست، تهران، نشر نی.
عبدالکریمی، بیژن (1395)، هایدگر در افق تاریخی ما، تهران، نشر نقد فرهنگ.
فولادوند، عزت‌الله (1377)، خرد در سیاست، تهران، طرح نو.
کرباسی زاده اصفهانی، علی، حیدریان، ماریا (1388)، مبانی معرفت‌شناسی مدرن، فصلنامه‌ی حکمت و فلسفه، سال پنجم، شماره‌ی اول، ص97-112.
گفتگو درباره عدالت (1372)، نامه فرهنگ، سال سوم، شماره‌ی دوم و سوم، شماره‌ی10 و 11، ص15-31.
گلچینی، حسین (1386)، نسبت اراده به عقل در فلسفه‌ی دکارت، پژوهش‌های فلسفی، ش12، ص161-180.
گنون، رنه (1372)، بحران دنیای متجدد، ترجمه ضیاءالدین دهشیری، تهران، امیرکبیر.
لابارت، فیلیپ لاکو (1390)، هایدگر، هنر و سیاست؛ افسانه أمر سیاسی، ترجمه مهدی نصر، انتشارات رخدادنو.
معتضدیان، محمدرضا (1386)، کنتراست سیاسی و دولت مدرن، زمانه، شماره‌ی 66 ،ص70-78
معینی علمداری، جهانگیر (1387)، درآمدی بر مطالعه پدیدارشناختی تاریخ ایران"، فصلنامه‌ی مطالعات ملی، سال نهم، شماره‌ی4، ص3-20
میلر،پیتر (1384)، سوژه، استیلا و قدرت، ترجمه نیکو سرخوش و افشین جهاندیده، تهران نشر نی.
نبویان، سیدمحمود (1381)، خدامحوری یا اومانیسم، مجله رواق اندیشه، دی‌ماه1381،ش13، صص32-19.
وندال، هومن (1378)، سیر تکامل عقل نوین، ترجمه ابوالقاسم پاینده، انتشارات علمی – فرهنگی.
هایدگر، مارتین (1378)، راههای جنگلی، ترجمه منوچهر اسدی، تهران، انتشارات درج.
هایدگر، مارتین (1399)، هستی و زمان، ترجمه عبدالکریم رشیدیان، تهران، نشر نی.
هیوم، دیوید (1392)، جستاری در باب اصول اخلاقی، ترجمه مجید داوودی، تهران، نشر مرکز.
Heidegger.M. translated by Andrew j. Mitchell. On Hegel's Philosophy of Right: The 1934-35 Seminar and Interpretive Essays (Political Theory and Contemporary Philosophy. Bloomsbury Publishing. 23 Oct 2014.
vanesa .L."nietzzche and Heidegger on justice" .gradute faculty philosophy journal.34(2).
tomasello.O. "levians on the origin of justice:kant Heidegger and a communal structure of difference". University of Central Florida. (2014). HIM 1990-2015.
 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار