مقایسه سنن اجتماعی تمدن ساز انبیاء و طاغوتیان از دیدگاه قرآن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)

چکیده

در این مقاله سنن اجتماعی تمدن ساز انبیاء عظام و در مقابل آن‌ها سنن اجتماعی طاغوتیان از دیدگاه قرآن کریم مورد مطالعه قرار می‌گیرد. قرآن کریم به سنن اجتماعی انبیاء عظام به‌عنوان سنن جاری نقش آفرین در گذشته، حال و آینده امت واحده می نگرد . این سنت‌ها را به شکل عام می‌توان سنن اجتماعی تمدن ساز و به لحاظ آرمآن‌های معطوف به آینده سنن اجتماعی تمدن نوین اسلامی نامید.
این مقاله از روش توصیف و تحلیل آیات قرآن کریم با روش تفسیری و اجتهادی و در صورت نیاز از نهج‌البلاغه و دیگر روایات و احیانا از نظریه ها و دیدگاه های اندیشمندان مسلمان بهره می‌گیرد.
سئوال این است که از دیدگاه قرآن کریم سنت‌های اجتماعی تمدن ساز انبیاء عظام که در ادامه به تشکیل تمدن نوین اسلامی می انجامد و در برابر آن‌ها سنت‌های اجتماعی طاغوتی آنچه بوده است؟ این بررسی نشان می‌دهد که سنن اجتماعی تمدن ساز انبیاء عظام شامل: 1. اکرام انسان‌ها در برابر خوار شماردن، 2. هدایتگری در برابر گمراه کردن، 3. عدالت‌گستری در برابر دعوت به ستم ،  4. دعوت به فضیلت و آبادگری در برابر فساد و تبهکاری می‌شود. از دیدگاه قرآن، سنت‌های تمدن ساز انبیاء در نهایت بر سنت‌های طاغوتیان غلبه خواهد کرد و به تشکیل حکومت عدل الهی در سراسر جهان و تشکیل تمدن نوین اسلامی‌خواهد انجامید.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

An Introduction to "Despair" and "Hope" in the Rise and Fall of Islamic Civilization (Theological and Historical Approach)

نویسنده [English]

  • Mohammad Nasser Saqa Biria
Assistant Professor of Imam Khomeini Educational and Research Institute
چکیده [English]

In this article, the civilizing social traditions of the great prophets and in contrast to them, the social traditions of the rebellions from the perspective of the Holy Quran are studied. The Holy Quran looks at the social traditions of the great prophets as current traditions that play a role in the past, present and future of a single nation. In general, these traditions can be called the social traditions of civilization and in terms of ideals aimed at the future, the social traditions of the new Islamic civilization.
This article uses the method of describing and analyzing the verses of the Holy Quran with the method of interpretation and intellectualization, and if necessary, Nahj al-Balaghah and other narrations, and possibly the theories and views of Muslim thinkers.
The question is, from the viewpoint of the Holy Quran, what were the social traditions of the great prophets that led to the formation of a new Islamic civilization, and what were the rebellion social traditions against them? This study shows that the civilizing social traditions of the great prophets include: 1. The dignity of human beings against humiliation, 2. Guidance against misguidance, 3. Justice against the call to oppression, 4. Call for virtue and prosperity against corruption, and It becomes a crime. According to the Qur'an, the civilizing traditions of the prophets will eventually overcome the traditions of the rebellion and lead to the formation of a government of divine justice throughout the world and the formation of a new Islamic civilization

کلیدواژه‌ها [English]

  • Holy Quran Social traditions of civilization
  • Civilization
  • The new Islamic civilization
  • Rebellion prophets
  1. القرآن الکریم.
  2. نهج البلاغه.
  3. بهروزی لک،(1397)، استلزامات نظریه "ماهیت استرشادی فطری زندگی اجتماعی" درتمدن سازی اسلامی، مجموعه مقالات نخستین هفته علمی تمدن نوین اسلامی، ج اول، ماهیت، مبانی و مؤلفه‌های تمدن نوین اسلامی، شرکت چاپ و انتشارات، سازمان اوقاف و امور خیریه.
  4. خمینی (امام)، روح الله، صحیفه نور، ج 5:

https://www.tebyan.net/newindex.aspx?pid=58950&vn=5&gpn=204

  1. ذوعلم، علی(1397)، بنیان‌های اساسی تمدن نوین اسلامی با تأکید بر اندیشه آیت الله العظمی خامنه‌ای، مجموعه مقالات دومین هفته علمی تمدن نوین اسلامی، ج دوم، مبانی نظری تمدن نوین اسلامی، شرکت چاپ و انتشارات، سازمان اوقاف و امور خیریه.
  2. مصباح یزدی، محمد تقی،(1390)، جامعه و تاریخ از نگاه قرآن، انتشارات امام خمینی ره، چاپ اول.
  3. مولوی، محمد،(1397)، تأثیر گرایش اجتماعی در تفاسیر قرآن بر شکل‌گیری و شکوفایی تمدن نوین اسلامی، مجموعه مقالات دومین هفته علمی تمدن نوین اسلامی، ج دوم، مبانی نظری تمدن نوین اسلامی، شرکت چاپ و انتشارات، سازمان اوقاف و امور خیریه.
    1. Ferris, Kerry & Stein, Jill. The Real World_ An Introduction to Sociology. Second Edition. W. W. Norton & Company. 2010.
    2. Nucci, Larry. etal., Handbook of Moral and Character .Education. Routledge. Taylor & Francis Group. New York & London. 2014.
    3. Rothkopf,  David. Superclass_ The Global Power Elite and the World They Are Making. Farrar, Straus and Giroux. 2009.

11. Stearns, Peter N. Themes in world history -Western Civilization in World History. Routledge. 2003.